Урок по информатики "Арифметикалық өрнектердің жазылу ережелері." (7 класс)

Атырауская область Курмангазинский район

СШ имени Бауыржана Бегалиева

Муханбетчеева Гульжазира Байдабаевна – учительница информатики

Урок по информатики для 7 класса «Арифметикалық өрнектердің жазылу ережелері.»

Сабақтың тақырыбы: Арифметикалық өрнектердің жазылу ережелері.

Сабақтың мақсаты:

ü  Білімділік Оқушыларға Паскаль программалау тілінің алфавиті, тілдің қарапайым объектілері, мәліметтер типтері, стандартты функциялар, өрнектер және олардың жазылуы туралы толық мағлұмат беру.

ü  Дамытушылық Паскаль программалау тілдің алфавиті, тілдің қарапайым объектілері, мәліметтер типтері, стандартты функциялар, өрнектер және олардың жазылуы туралы толық мағлұмат беру.

ü  Тәрбиелілік Өзбетімен жұмыс істеуге тәрбиелеу

Сабақтың түрі : Практикум элементі бар түсіндіру сабағы

Көрнекілігі: ДК, проектор, экран, оқулық

Сабақтың жүру барысы:

І. Ұйымдастыру бөлімі

А) Оқушылармен амандасу, түгендеу

Б) Оқушының назарын сабаққа аудару

В)  Фигуралар арқылы топқа бөлу

ІІ. Үй тапсырмасын тексеру

«Крестиктер-нөлдіктер » әдісі бойынша

Ереже:

1.  1-ші топ  (нөлдіктер) кестеден сан таңдайды.

2.  Мұғалім сол нөмірдегі сұрақты оқиды.

3. Жауап дұрыс болған жағдайда, 1-ші топ сол квадратқа нөл қояды.

4. Жауап дұрыс болмаған жағдайда, 2-ші топ (крестиктер) сұраққа жауап беруге және сол квадратқа крестик қоюға мүмкіндік алады.

1.      Алгоритмді құрудың неше жолы бар?

2.      Паскаль тілін ұсынған ғалым

3.      Паскаль тілінің алфавиттері

4.      Паскаль тілінде қолданылатын стандартты айнымалының типтерін атап шық

5.      Программаның құрылымын сипатта

6.      Операторларға сипаттама

7.      Айнымалыны сипаттау бөлімі қай бөлікте орындалады?

8.      Кез келген программа қандай кілттік сөзбен аяқталады?

9.      Алгоритм дегеніміз не?

ІІІ. Білімді өзектендіру  «Конверт  - сұрақ» әдісі бойынша

Оқушылар шығару операторы пішімін білуге тапсырма орындайды

Тапсырма: Оператор жазуындағы қателерді тап:

А) Write@;

В) Writeln;

С) Writeln(кез келген санды енгіз);

Д) Write x,y;

Е) Writeln(‘жексенбі, жұмыс күні емес’);

IV. Жаңа сабақ

Өрнек деп арифметикалық амал таңбаларымен біріктірілген айнымалылардың функциялардың, тұрақтылардың жиынтығын айтады. Өрнектегі арифметикалық амалдардың орындалуы олардың орналасу реті мен жақшалар арқылы өзгертіледі. Қарапайым жағдайда өрнек тек айнымалылардан, тұрақтылардан немесе функциялардан тұруы мүмкін. Мысалы:
(5+7*х)/1. 8;
(sin(x)+5* cos(2+х))/ In(х); т. б
Өрнектердің жазылуы
Алгоритмдік тілде (Паскаль, Бейсик, Си , т.б.) арифметикалық амалдардың орындалу тәртібі олардың математикадағы орындалу тәртібіне сәйкес келеді, яғни алдымен жақша ішіндегі амалдар, сонан соң көбейту, бөлу, қосу, азайту, т.б. амалдар орындалады.

 

Амалдар
Өрнектердің алгоритмдік тілде және программалау тіліндегі жазылуы да бір-біріне сәйкес келеді.
Паскаль тілінде өрнектер тек сызықты түрде жазылады.

 
Қосу, көбейту, азайту және бөлу амалдарында нәтиженің мәліметтер типінің операнд мәліметтер типіне тәуелді

1 операнд	2 операнд	нәтиже
integer	integer	integer
integer	real	real
real	integer	real
real	real	real

Бөлу амалында нәтиженің мәліметтер типі операнд  мәліметтер типіне  тәуелділігі

1 операнд	2 операнд	нәтиже
integer	integer	real
integer	real	real
real	integer	real
real	real	real

Мысалы, С: = a/b  өрнегінде мәліметтер типін анықтағанда a:real; b:integer  c айнымалысының мәліметтер типін real деп жариялау керек.

V. Бекіту тапсырмалары

1. «Сократ сақинасы» әдісі     І топ – 1, 2 тапсырма,   ІІ топ – 3,4 тапсырма

Өрнекті Паскаль тілінде жазыңдар:

1.      2х²-3х-3

2.      2х⁴-3х³+4х²-5х+6

3.      (12х+2)³-37у

4.      +у²

2.       «Зерттеу жұмысы» әдісі    

 Деңгейлік тапсырмалар:

А деңгейі

1 – тапсырма:

Шабдалы компотын дайындау үшін қант, шабдалы және 1:1:3 қатынасында су алынады. Р кг компот дайындау үшін әр өнімнен қанша кг – нан алу қажет.

2 – тапсырма:

Ұзындығы 56 м мектеп дәлізіндегі тақтайды бояу қажет. Дәліздің 22 м бөлігін бояу үшін А кг бояу жұмсалады. Дәліздің қалған бөлігін бояу үшін, қанша кг бояу қажет?

В деңгейі

1 – тапсырма

Сиқыршы көрерменге бір санды ойлауды сұрады. Содан кейін: «Ойлаған санға 5 – ті қосыңыз. Шыққан саннан 2 – ні азайтыңыз. Одан шыққан  санға 7 – ні қосыңыз», - деді. Сиқыршы пайда болған нәтижені сұрады. Жауапты естіп, көрермен басында ойлаған санды дереу айтты. Осы сиқырды қайталайтын программа құрастырыңыз.

2- тапсырма

Сыныпта  оқушы бар. Бақылау жұмысының нәтижесі бойынша мынандай бағалар алынды: А – бес, В – төрт, С – үш. Үш, төрт және бес алған оқушылардың пайызын табыңдар.

С деңгейі

1 – тапсырма

Белгілі төрт санның көбейтіндісін есептейтін программа құрастырыңдар.

2 – тапсырма

Х саны берілген. Есептеңдер: 2х⁴+3х³+4х²-5х+6. Операциялардың үнемді орындалуын ойластырыңдар.

3. Қатесін тап

Математикалық жазылуы	Программалау тіліндегі өрнектеу	Дұрыс жазылуы
+3а	(а*а+15)/20-в+3а
3а+2в+15	3*а+2в+15(а/2(в+5)

VІ. Сабақты қорытындылау

«Өзіңді тексер!» тест сұрақтарына жауап.

Тест кілттері:

1	2	3	4	5	6	7	8	9	10
д	а	с	а	с	а	а	д	д	в

Рефлексия

VІІ. Үйге тапсырма: §12 бақылау және тест сұрақтарына жауап

VІІІ. бағалау