Н.С.Кулумаева,
хакас тiлi паза литература eгретчiзi,
Ибiгдегi
ортымах школа
6 класс, хакас тiлi
урогы
Тема: Сан числительнайларны падеж пастыра
хубулдырары
Пjгiн:
сан числительнайларны падеж пастыра
хубулдырарuа eгредерi, оларныy
адалыстарuа тjjй
хубулчатханын кjрерi;
числительнайларныy пeдiзi хоостыра пeтчеткеннерiн хатиры;
тjреен чир-сууuларын пiлерге, аарлирuа eгредерi.
Урокка кирек нимелер: компьютер (мультимедиа),
хоостар (топонимика) карточкалар.
Уроктыy чjрiмi:
I. Орг. момент:
Изеннер, одырыyар!
Истек, нанxыxах!
Урокка тимдезiy ме?
Ручка, тетрадь, пенал орнында?
Урок пастирға чарир?
II. Ирткенiн хатиры:
- Тетрадьтарыyда пас
салыyар число, класстаuы тоuыс, уроктыy темазын - паспинчабыс. Тема: ….? Соонаy пас
саларбыс.
- Ибзер тоuыс:
«Хабар» газ. 6 чоохтаu числительн. пазып аларuа.
Уроктыy пjгiнi:
Пeeн пiстiy марыu урогы полар, iкi
jменеy аразында. «Числительнай» темены тиксi
хатирбыс паза сан числительнайларныy падежче хубулчатханын кjрербiс.
А) Доска хыринда iкi eгренxi
тоuынча карточкаларнаy
1 eгренxi числительнайларны сöстернең пасча:
3,5,10,20,30,60,150,200,3000,2013.
2 eгренxi чоохтаuны член пастыра eзeрче.
Хакасияны аныy сигiс аймаа, пис сiлiг городтары, морсымныu чир-чайааны чазапча.
Б) iкi группа орныларында тоuынча
-
Хайдаu чоох чардыuы числительнай тiп адалча?
-
Сурыuлары хайдаu?
-
Чоохтаuда хайдаu член полча?
(
Анаy мультимедиа пастыра сыныхтапчазар)
Числительнай – чоох чардыuы, таныхтапча санны, ниме-нооныy санын, изертiзiн,
нандырча сурыuларuа нинxе?, нинxенxi?, нинxелер?, нинxjлеy?, нинxелiг?
Чоохтаuныy прай членнерi полчалар.
III. Наа тема:
Алты,
читi числительнайларны падежче хубулдырчабыс
А.п.
алты читi
Т.п.
алтыныy читiнiy
П.п.
алтаа читее
К.п.
алтыны читiнi
О.п.
алтыда читiде
С.п.
алтыдаy читiдеy
Ы.п.
алтызар читiзер
П.п.
алтыныy читiнеy
-
Сан числительнайлары хайди хубулчалар ? (падежче)
-
Оларныy хозымнары хайдаuдыр? (хатыu сjске хатыu хозым хозылча, нымзах сjске
нымзах хозым хозылча)
-
Оларның хубулчатханы хайдағ чоох чардыхтарына тööй. (адалысха)
- Олuаннар, хайдаu пeeн
уроктыy темазы? (Сан числительнайлары,
оларныy хубулызы)
IV. Теманы хатиры:
А.
1 jме: Пос алынча
5, 12,23, числительнайларны падежче хубулдырыңар.
2 jме: «Піст׀ң сöбіре»
темаа чоох пас салыңар числительнайларнаy
тузаланып.
Сурығлар:
-
Сан числительнайлары хайди хубулчалар?
-
Оларныy хозымнары хайдаuдыр?
-
Хайдаu чоох чардыuына олар тjjй хубулчалар? (адалысха)
Б.
Разминка. Миистi табырах тоuындырчабыс.
Сурыuлар:
-
Пiр
неделяда нинxе кeн? (7)
-
Пiр минутада нинxе секунда? (60)
-
Пiр чылда нинxе ай? (12)
-
Январь чылныy нинxенxi айыдыр? (пастаuы)
-
Май чылныy нинxенxi айыдыр? (пизiнxi)
-
Пiр чылда нинxе кeн? (365)
(Сыныхтапчабыс
мультимедиа пастыра)
-
7, 60, 12, пизiнxi, пастаuы, 365 хайдаu числительнайлар? (сан, изертiс)
-
Сан числительнайлары хайдаu сурыuа нандырчалар? (нинxе?)
-
Изертiс числительнайлар хайдаu сурыuларuа нандырчалар? (нинxенxi?)
-
Пeдiзi хоостыра хайдаu пjлiкткрге чарылчалар? (олаyай, пiрiккен хадыл,
палuалыстыu хадыл)
В.
Талластыu диктант
-
Пу тексттеy числительнайларны сыuара пзып алыyар, пeдiзi хоостыра пjлiктерге
чарыyар
Тjреен чирiм
Хакасия
– пу минiy тjреен чирiм. Хаxан-да мында пiстiy jбекелер чуртааннар. Ол уuаа
сiлiг паза пай чир. Хакасияда 5 город, 8 аймах. Аuбан 1931 чылда город
полыбысхан.
Хакас
Ресаубликазынxа 320 азырох ахчатхан суuлар саналча.Мында 315 аймах хус
чуртапча. Чир-суубыста 70 азыра аймах аyнар чуртапчалар, 7 аймах чылысхылар. Чирнің 80 процентінде тағлар.
Олаyай
Пiрiккен хадыл Палuалыстыu хадыл
пис
читон
сигiс
сигізон пiр
муy отыс пiр
eс чeс чибiргi
пiр муy отыс пiр
V. Ибдегi тоuысты
сыныхтиры:
Чоох «Мин׀ң аалым»
(Топонимика:
Харой, Ибiг пазы, Имxек, Индiркi Ибiг)
Ребустар
кjзiдiлче.
VI. Уроктыy салтарлары:
-
Хайдағ чоох чардығы числительнай тіп адалча?
-
Хайдаu сурыuларuа нандырчалар?
-
Хайди олар хубулчалар?
-
Чоохтағда хайдағ член полчалар?
VII. Рефлексия: Полuаны ла пос позын
паалапча (карточколар пирiлче)
«Пeeнг i урок маuаа …» ( «Для меня сегодняшний урок …)
Подчеркните,
пожалуйста, те фразы в трёх направлениях, которые характеризуют вашу работу на
уроке.
|
Урок
|
Мин урокта ( Я на уроке)
|
Салтартары ( Итог)
|
1.
|
хыныu
(интересно)
|
тоuынuам
(работал)
|
материалны
пiлiп алuам (материал понял)
|
|
ирiстiг
(скучно)
|
тынанuам
(отдыхал)
|
кjп
пiлiп алuам (узнал больше, чем знал)
|
|
киреем
чоuыл (безразлично)
|
пасхаларына
полысхам (помогал другим)
|
пiл
полбаам (не понял)
|
Оставьте свой комментарий
Авторизуйтесь, чтобы задавать вопросы.