Внеклассное мероприятие "Тыуған илем – алтын бишек"

Кластан тыш сара

Тема: Тыуған илем – алтын бишек.

-Хәйерле көн,уҡыусылар! Бөгөн беҙҙә кластан тыш уҡыу дәресе. Сараны мин Эльза Ғәфүр ҡыҙы алып бара.

Ә хәҙер иғтибар менән экранға. ( Видео. Сәләмләү)

-Ошо һорауға яуап эҙләр өсөн иң беренсе шиғырҙы тыңлайыҡ.

Шиғыр.

Тыуған илем – беҙҙең урам,
Тыуған яғым – ҡуйы урман,
Тыуған ерем – бешкән балан,
Гөл – сәскәле йәшел ялан.
Үҙ еремдә – үҙ йортобоҙ,
Мине һөйгән әсәм – атам,
Мәктәбебеҙ,уҡытыусыбыҙ,
Башҡортостан – беҙҙең Ватан.

-Уҡыусылар, бөгөн кластан тыш сарала нимә тураһында һүҙ алып барабыҙ?

- Нимә ул Тыуған ил?

– Балалар, һеҙ тыуған ил тигән төшөнсәнсәһен нисек аңлайғыҙ?

-Дөрөҫ, балалар. Тыуған ил ул – тыуған өй,

                                                      тыуған мәктәп,

                                                     тыуған ҡала,

һин беренсе тәпәй баҫып атлап киткән ер ул. Бына шунан башлана ла инде беҙҙең Тыуған ил. Шулай итеп, Тыуған ил – ул беҙҙең Ватан.

 -Уҡыусылар, тыуған ил темаһына ҡараған һүҙҙәрҙе ошо кәрзингә йыяйыҡ.  

                                                                                              “Фекерҙәр кәрзине” алымы

Тыуған ил тураһында фекерҙәрегеҙҙе яҙып,ошо кәрзингә һалырға кәрәк.( Нимә ул Тыуған ил?) шул һорауға бер генә һүҙ менән.

-         Кәрзинде тултырҙыҡ.  Бына ниндәй матур фекерҙәр яҙылған.

-         Шулай булғас, тыуған илебеҙ, еребеҙ ҙә ҡәҙерле, сөнки беҙ шунда тыуғанбыҙ, безҙең ата -әсәйҙәребеҙ, олатай -өләсәйҙәребеҙ ҙә шунда тыуған. Шуға күрә беҙ балалар, тыуған ерҙең ышаныслы улдары, ҡыҙҙары булып үҫергә тейеш. Тыуған илдең, тыуған ерҙең ҡәҙерен белеп, уға кәрәкле кешеләр булып үҫегеҙ.

-         Уҡыусылар, ә һеҙҙең гимназияла ниндәй эштәр башҡарыла? ( Һәр дүшәмбе линейка,гимн, мөһим һөйләшеүҙәр үткәрелә)

-         Эйе,уҡыусылар, республика буйынса патриотик айлыҡ бара. Һәр мәктәптә ощондай Тыуған илгә арналған саралар уҙа. Белеүегеҙсә, былтыр 11октябрь көнө М. Шайморатовҡа һәйкәл асылды.

-         Ә кем ул М. Шайморатов?

-         М. Шайморатов – легендар башҡорт геройы, 112-се Башҡорт кавалерия дивизияһы командиры. Тағы ла М. Шайморатов исемендәге башҡорт батальоны булдырылды. Шулай  уҡ, республикала уҡыу башынан  78 Шайморатов кластары асылды, шуларҙың береһе беҙҙең Белорет ҡалаһында беренселәрҙән булып лицей – интернат уҡыусылары ҡабул ителде. Улар 11октябрь көнө ант бирҙеләр,Шайморатов уйындарында еңеп ҡайттылар. Унда физик яҡтан ғына түгел,ә  зирәклек,сослоҡ яғынан да көрөштеләр.

-         - Әйҙәгеҙ, беҙҙә шул уйындарҙың береһен уйнап алайыҡ. Тыуған илгә арналған  мәҡәлдәрҙең яртыһын табырға кәрәк.

Алтын – көмөш яуған ерҙән,тыуған үҫкән ил артыҡ;

Илең  ни  күрһә, һин дә шуны күрерһең;

Мал торған ерен онотмаҫ,егет тыуған илен онотмаҫ;

Ир – егет үҙе өсөн тыуа,иле өсөн үлә.

-         Ысынлап та, был мәҡәлдәр Тыуған ил тураһында. Ә бына һуңғымәҡәлдең мәғәнәһен нисек аңлайғыҙ?

-         Сөнки кеше йәшәй һәм үлә, әгәр ҙә унан яҡшы исем, яҡшы эш ҡала икән, тимәк, ул- үлемһеҙ. Һәр беребеҙ үҙ илебеҙгә, халҡыбыҙға тоғро ҡалырға ; ил, тел, халыҡ яҙмышына үҙебеҙҙең тос өлөшөбөҙ индереү мотлаҡ.

-         Бөгөнгө көндә лә беҙҙең ир – егеттәр беҙҙе һаҡлайҙар. Уларға беҙҙән һөйөү, тел ярҙамы кәрәк. Оло апай,ағайҙар – матди ярҙар күрһәтһә, ә беҙҙән  Ватанды һаҡлау сыларға  тел ,рух ярҙамы  кәрәк. Тиҙҙән Ватанды һаҡлаусылар көнө етә. Әйҙәгеҙ беҙ уларға ҡыҫҡа ғына хаттар яҙайыҡ.

Һалдатҡа хат

Һәр кем үҙенең теләк,йөрәк һүҙҙәрен хат юлдары аша тапшырһын.

Шулай итеп, Балалар, дәрес башында Шайморатовсылар ҡуйған һорауға яуап алдыҡмы?. ( Видео)