Жарық кванттары туралы Планк гипотезасы. Планк формуласы.

Сабақ тақырыбы : §48. Жарық кванттары туралы Планк  гипотезасы. Планк формуласы.
Күні: 20.02.2017 жыл		Мұғалімнің есімі:Купжасарова А.К.
Сынып: 9 «б»		Оқушылар саны: 21
Сабақ негізделген оқу мақсаты: (мақсаттары)		Денелердің сәуле шығару құбылысын түсіндірудің қиыншылықтары жайлы мағлұмат бере отырып, денелердің сәуле шығару құбылысын түсіндірудің қиыншылықтарын күнделікті тұрмыста және формулаларын есептер шығаруда қолдана  білуге үйрету.
Сабақ мақсаттары:		Барлық оқушылар:
		А. Денелердің сәуле шығару құбылысын түсіндірудің қиыншылықтары жайлы мағлұмат алады.
		Оқушылардың басым бөлігі:
		В. Планк формуласын  тұжырымдап, денелердің сәуле шығару құбылысын түсіндірудің қиыншылықтарын күнделікті тұрмыста қолдана алады.
		Кейбір оқушылар:
		С. Планк  формуласын түрлендіріп, есеп шығаруда қолдана алады.
Тілдік мақсат		Оқушылар: Оқушы өзіндік ой түйеді.
		Негізгі сөздер мен тіркестер:
		Терминмен, формуламен, тәжірибемен жұмыс жасайды;
		Сыныптағы диалог/жазылым үшін пайдалы тілдік бірліктер:
		Талқылауға арналған тармақтар (тыңдалым)
		Үй тапсырмасын «Ыстық орындық» әдісі бойынша  жүзеге асады. Оқушы орындықта отырады, басқа оқушылар екі тілде сұрақтар қояды.
		Сіз неліктен .... екенін аласыз ба?(айтылым)
		Денелердің сәуле шығару құбылысын түсіндірудің қиыншылықтары жайлы мағлұмат беру.
		Жазылым бойынша ұсыныстар:
Сабақтың әдіс-тәсілдер		Тренинг, « Берілген тұжырымдардың қайсысы дұрыс, қайсысы бұрыс», деңгейлік тапсырмалар, «Есте сақта», «Алақан» әдісі, «Ыстық орындық» әдісі,  PISA тапсырмалары,  терминдерді қайталау, сөздік пен жұмыс, «Мен саған, сен маған» әдісі т.б.
Жоспар
Жоспарланған уақыт	Жоспарланған жаттығулар (төменде жоспарланған жаттығулармен қатар, ескертпелерді жазыңыз )		Формативті бағалау (ОҮБ)	Ресурстар
Басталуы (10 миқнут)	Кіріспе. Таныстырылым (2мин) Оқушылармен амандасу. Good after noon children!  Sit down  please 1.Кім кезекші? Who is on duty today?  Stand  up  please 2.Сабақта кім жоқ?  Who is absent today?  Sitdown  please 3.Бүгін қандай күн? What day is it today? 4.Бүгін нешесі? What is the day  today? Психологиялық дайындық. Ынтымақтастық атмосферасын құру. Шаттық шеңбері «Жүректен жүрекке» мұғалім бірінші тілек айтады. Оқушылар бүгінгі сабаққа сіздерге сәтілік тілеймін. Оқушылар тілекті жалғастырып, бір-біріне тілек айтады Оқушылар 3 топқа бөлінеді. Топ ережелерін басшылыққа алып, топтық  жұмыс жасайтындарын айтады. Үй тапсырмасын тексеру (5мин) 1. «Ыстық орындық» әдісі арқылы жүзеге  асады. Бір оқушы орындықта отырады басқа оқушылар тез – тез сұрақтар қояды. Осылай екі - үш оқушыны отырғызып, үй тапсырмасы тексеріледі. 2.Терминдерді еске түсіру: Дене – body Сәуле-screening Жылу- warmth Жылулық сәуле шығару- Thermal  radiation Абсолют қара дене-absalute  blak  body Температура- temperature Электромагниттік толқындар- electromagnetic  waves Толқын ұзындығы-the length of  the wave Толқын жиілігі-the frequency of  the  wave Сәуле шығаргыштық қабілеті-the  ability  of  emitters 3. Берілген тұжырымдардың қайсысы дұрыс, қайсысы бұрыс Берілген тұжырымдардың қайсысы дұрыс, қайсысы бұрыс Дұрыс Бұрыс Қара дене қара түсті дене деп аталады Қара дене өзіне түскен сәулелерді толығымен жұтып, электромагниттік сәуле шығармайды. Қара дене электромагниттік сәулелерді шығарады, жұтады. Қара денелер әр түрлі толқын ұзындықтағы электромагниттік толқындар шығарады. Тұсаукесер. (3 мин) Сабақтың жаңа тақырыбын ашу үшін  мына тапсырманы орындайық. PISA тапсырмалары: 1.Ультракүлгін, рентген және инфрақызыл сәулелерінің қайсысы электромагниттік  энергияны  басқаларынан  көп тасиды? Олай болса, жаңа тақырып қалай аталады?   Жаңа сабақ тақырыбы: Жарық кванттары туралы Планк  гипотезасы. Планк формуласы.		Оқушыларға бағалау парақтары таратылады. Сабақтың әр кезеңінде оқушылар өздерін бағалап отырады. Мұғалім тарапынан белсенді қатысқан оқушылар мадақталып, қалған оқушылар ынталандырылып отырады. Good, жақсы, жарайсың деген мадақтаулармен мадақталады.	Сурет қиындылары, ресурс, бағалау парақтары, слайд, т.б.
Ортасы (25 минут)	Табыс критерийі 1. Денелердің сәуле шығару құбылысын түсіндірудің қиыншылықтары жайлы мағлұмат алады. 2. Планк формуласын  тұжырымдап, денелердің сәуле шығару құбылысын түсіндірудің қиыншылықтарын күнделікті тұрмыста қолдана алады. 3. Планк  формуласын түрлендіріп, есеп шығаруда қолдана алады. І топ тапсырмасы: Планк гипотезасы: Абсолют қара дене жылулық сәулелерді үздіксіз шығара да, жұта да алмайды; оларды тек үзікті үлес –квант түрінде ғана шығарады немесе жұтады. Сәуле арқылы тарайтын немесе жұтылатын бір үлес энергия квант деп аталады. Дененің  үзікті шығаратын немес жұтатын бір үлес энергиясы: Е0 – ең кіші энергия үлесі; ν –сәуленің жиілігі; h –Планк тұрақтысы. Тәжірибе: ІІ топ тапсырмасы:Планктың ғылыми болжамын түсіндіру. ІІІ топ тапсырмасы:Планк формуласын практикада, яғни есеп шығаруда қолдану. 38-жаттығу №1, №3 №1. Фотонның энергиясы  2,8*10-19 Дж. Электромагниттік сәуленің толқын ұзындығы қандай? №3.Қуаты 100 Вт жарық көзі 1 с-та 5*1020 фотон шығарады. Сәуленің орташа толқын ұзындығы қандай?		Бағалау :   Бірін – бірі бағалайды  Постерлер астына   топтар ақылдасып,                              арқылы   басқа топтарды бағалайды.  Топ жетекшісі өз топ мүшелерінің жұмысын бағалауды қадағалайды.Топтық жұмыстардың жиынтық бағасы қойылады.	Сыныптағы белсенді оқушы басқаларға бағыт беріп отырады. Топтық талқыға салады, ойланады. Өзгелерді тыңдай  отырып, өз білімін толықтырады, ізденеді. Оқулық, стикерлер, презентация, бейнежазба
	Есте сақта Бүгінгі танысқан термин сөздерді сөздік дәптерге түсіру. 1.Жарық кванттары туралы Планк  гипотезасы  - Planck's hypothesis about  light quantum 2. Планк формуласын   - Planck's formula		Оқушылар жаңа сабақтағы терминдердің ағылшын тіліндегі нұсқасын сөздік дәптерге жазады.	Терминдер ағылшын тілінде интерактивті тақтада  көрсетіледі
	Есептер шығару. Деңгейлік тапсырмалар. №1.(А тобы ) Электромагниттік толқын ұзындығының қандай мәнінде фотонның энергиясы 2,8*10-19 Дж болады? Һ= 6,625*10-34 Дж*с, с=3*108 м/с. №2.(В-тобы) Спектрдің көрінетін бөлігіндегі ең ұзын  және ең қысқа толқындарға сәйкес келетін фотондарды энергиясын анықтаңдар. №3. (С-тобы) Қуаты 220 Вт жарық көзі 10 с-та  8*1020 фотон шығарады. Сәуленің орташа толқын ұзындығы қандай?		Есепті орындарында бірінші  орындаған оқушы, тақтаға шығып орындайды. Мұғалім қолпаштау арқылы бағалайды.
Аяқталуы (10 минут)	Тақырыпты түйіндеу мақсатында бейнежазба (3 мин)		Оқушылар бейнежазбадан денелердің сәуле шығару құбылысын түсіндірудің қиыншылықтары жайлы және Планк  формуласымен танысады.	Бейнежазба көрсетілім
	PISA тапсырмалары: 1.Ультракүлгін, рентген және инфрақызыл сәулелерінің қайсысы электромагниттік  энергияны  басқаларынан  көп тасиды?		Оқушылар жауабын айтады, мұғалім өз жауабымен салыстырады. Жауап берген оқушы ғана бағалау парағындағы қорытынды бағаға 1 балл қосады.
	Бағалау.Оқушылар өздерін бағалау парағы бойынша бағалайды. Белсенді қатысқан оқушыларды мадақтау. Деңгейіне сәл жетпеген оқушыларды ынталандыру. Сабақтың әр кезеңіне 1балдық жүйеде бағалау жүреді. № Оқушы-ның аты-жөні Ыстық орын-дық әдісі Тақы-рыптың мәнін ашуы Топтық жұмыста өз идеялар-ын ұсына білуі Деңгей-лік тапсыр-маны орын-дауы Қоры-тынды 1		Оқушылар сабақ жоспарына сай критерий лері арқылы өз-өздерін бағалайды, мұғалім бағаға коментарий береді	Бағалау парақшалары
	Рефлексия (кері байланыс) (1 мин) «Мен саған, сен маған» әдісі арқылы жүзеге асыру. 1.Жылулық сәулелердің эксперименттік нәтижесін түсіндірудегі тығырықтан шығу жолын ашқан кім? 2.Планк гипотезасы қалай оқылады? 3.Фотон дегеніміз не? 4.Шығаратын немесе жұтылатын сәуле дене энергиясын өзгерте ала ма?		Кері байланыс жүзеге асып, оқушылар өздерінің қаншалықты сабақты меңгергенін түсінеді.	Кері байланыс парақшалары
	Үйге тапсырма: your home task §48. тақырыпты оқу. §49, 50  тақырыптармен оқып танысу Күнделікке жазып алу ұсынылады. Сабақ аяқталды.Сау болыңыздар. Good  bye!		Үй тапсырмасын күнделікке жазады

БҚО  Орал қаласы  М.Б.Ықсанов атындағы №36 ЖОББМ- нің физика пәні мұғалімі

Купжасарова Алмагул Калымжановна