Жарықшақты қол гранатталары,жарықшақты қол гранаталарының (РГД-5,РГН,Ф-1,РГО) атқаратын қызметі.

Сабақтың тақырыбы: Жарықшақты қол гранатталары,жарықшақты қол гранаталарының (РГД-5,РГН,Ф-1,РГО) атқаратын қызметі.

Сабақтың мақсаты:

Білімділік: жарықшақты қол гранаттарының түрлерімен, құрылысымен таныстыру;

Дамытушылық: оның құрылысын үйрене отырып дұрыс қолдана алу жолдарын үйрету;

Тәрбиелік: әр оқушы бойында Отанға деген  сүйіспеншілік, саналы түрде оны қорғауға үйрету.

Сабақтың түрі: аралас сабақ

Көрнекілігі: электрондық оқулық, проекторлық тақта, үлестірмелі материалдар, оқу-жаттығуға арналған қол гранаттарының макеті және олардың сызба-нұсқалары,каска,бағалау жұлдыздары.

Сабақтың барысы:

І.Ұйымдастыру-3мин.

Взвод командирі оқушыларды сапқа тұрғызады. Рапорт береді.Сәлемдесу.Әскери формасына,сырт пішіндеріне назар аудару.

ІІ. Үй тапсырмасын сұрау-7мин.  Калашников атоматын бұзу және жинау.

а) I топқа автоматты шашу тапсырылады.

ә) Қосымша сұрақтар:

              1.Калашников автоматының нақты атыс қашықтығы,м

              2.Сүңгі-пышақ жайлы айтып беріңдер?

б) II топқа автоматты жинау тапсырылады.

в) Қосымша сұрақтар:

   1. Автоматтан (пулметтен) автоматты атыс жүргізу үшін не істеу керек?

    2. Автоматты (пулеметті) толық емес бөлшектеу не үшін жүргізіледі?

ғ) Қосымша сұрақтар:

1 Автоматты ату кезіндегі кідірістер.

2. Атыстан кейінгі майлау мен тазалау,қандай мақсатта жүргізіледі?

 ІІІ. Жаңа сабақ-25мин.Жарықшақты қол гранатталары,жарықшақты қол гранаталарының (РГД-5,РГН,Ф-1,РГО) атқаратын қызметі.

Тақырыпты және оның мақсаттарын хабарлау.

1  Баяндау әдісі  (слайдтар  көрсету арқылы) :  ҚР ҚК қару-жарағында РГД-5,  Ф -1,  РГН және РГО жарықшақты қол гранаттары бар. Жарықшақты қол гранаттары қарсыластың адам күшін жарықшақтарымен жоюға арналған. Гранаттар жарылған кезде адам күшін жоюға жетерліктей энергиясы бар көптеген жарықшақтар жан-жаққа ұшады.

Жарықшақты қол гранаттары әсіресе жақынннан ұрысуға (шабуылда, окопта, орманда,тауда, паналарда) ұрыс жүргізгенде нәтиже береді.

Жарықшақтарының ұшуына байланысты гранаттар шабуылдық және қорғаныстық болып бөлінеді.

Гранат италян тілінен аударылғанда «түйіршікті» деген мағына береді. Қарсыластың адам күші мен техникасын 1000 м дейінгі қашықтықта жоюға арналған оқ-дәрі. Қолдануына қарай қол гранаттары және гранататқыштармен атылатын гранаттар (гранататқыштармен ату, винтовкалық гранаттар). Қолдану мақсатына қарай жаяу әскерге, танкіге қарсы қолданатын,өртегіш және арнайы (түтінді жарықтандырғыш сигналды және т.б.) түрлері бар. Гранататқыштық атыстар біріктірілген немесе бөлек оқталатын, калибрлік неме одан тыс,ұшуда айналуымен не қанатымен тұтандырылатын болып бөлінеді.

Гранаттар әскери бөлімдерге ағаш жәшіктерге салынып, жеткізіледі. Жәшікке гранаттар,тұтқалар, тұтандырғыштар жеке мететалл қораптарға салынады. Қорапты ашу үшін арнайы пышақтар болады. Жәшіктің қақпағы мен қабырғаларында таңбалар болады. Онда:гранаттар саны, массасы,гранаттар мен тұтандырғыштар атауы, зауыт нөмірі,гранаттар кезегінің нөмірі,дайындалған жылы көрсетіледі. Жауынгерлер гранаттарды сөмкелерде тасымалдайды. Тұтандырғыштар гранаттан бөлек орналасады,олар таза қағазға немесе таза матаға оралуы тиіс. Гранатты тек лақтыру алдында жарақтауға рұсат етіледі. Ұрыстық гранаттарды бөлшектеуге, олардың ақауларын жөндеуге, гранаттарды сөмкеге алмай жүруге және жарылмаған гранаттарды алып жүруге тыйым салынады.

2.  Гранаттармен жұмыс істеген кездегі қауіпсіздік ережелері (граната модельі арқылы көрсетіледі):

1.   Үйренуші болат дулыға кию керек.

2.   Гранаттармен тұтандырғыштарды оқтау алдында тексеру керек, ақаулықтар байқалса командирге хабарлау керек.

3.   Бірнеше гранаттар лақтыру кезінде алдыңғы гранат жарылған соң кемінде 5 секунд өткеннен кейін лақтыру керек.

4.   Қол гранаттар лақтыру аумағын кемінде 300 м жерді қоршау керек.

5.   Гранатты лақтыруға арналған бастапқы орында ақ жалау, атыс шебінде қызыл жалау болуы тиіс.

6.   Қорғаныстағы және танкіге қарсы гранаттарды лақтыру офицердің жетекшілігімен бой тасалардан, оқпаналардан жүргізіледі.

7.   Егер лақтырылмаған гранат болса онда оны командирдың тікелей бақылауымен  және тек пәрмен бойынша оқсыздандыруға болады.

8.   Жарылмаған гранаттар есебін жүргізіп, олардың орнын қызыл жалаумен белгілеу керек.

9.   Гранатты лақтырумен айналыспаған жеке құрамды атыс шебінен қауіпсіз жерге немесе бой тасаларға апару керек    (300 м).

10. Гранаттар мен тұтандырғыштар беру пунктін бастапқы орнынан кемінде 25 м қашықтыққа жабдықтау керек.

      Гранатты лақтыру алдында оны-сөмкеден алып, түтіктен тығынын бұрап шығарып, оның орнына тұтандырғышты соңына дейін бұрап салу керек.

    Гранатты лақтыру үшін гранаталарның ағытқыш иінтірегін саусақтармен гранат корпусына қыса ұстап тұрып қолға  алу керек.

    Иінтіректі жібермей сақтандырғыш мұрындықты жұлып алып, гранатты нысанаға лақтырамыз. Мұрындықты жұлып алғаннан соң, тұтандырғыш бөлшек орны өзгермейді, соққыш қайырма жағдайда соққыш механизм түтігі жалғастырудан босатылып, бірақ оған саусақтармен қыса ұсталынып, ағытқышиінтірекпен ұсталынып тұрылады. Гранатты лақтыру кезінде ағытқыш иінтірек гранаттан бөлініп, соққышты босатады. Соққыш ұрыстық серіппе әсерінен капсюль-оталғышқа соққы беріп, оны тұтандырады. От жалыны капсюль –оталғыштан баяулатқышты тұтандырады, одан өтіп капсюль – детанаторға беріледі.

    Капсюль – детанатор жарылып, гранаттың зарядын жарады. Гранат корпусы жарылады да, корпус және тұтандырғыш жарықшақтары жан – жаққа шашырайды.

3 Дәптерге жаздыру қауіпсіздік ережелері, жаңа сөздер мен терминдер:    Капсюль, сақтандырғыш мұрындық ,соққыш

ІV. Жаңа сабақты бекіту-7 мин. Электрондық оқулық бойынша әр топқа тапсырмалар.

а) 1тапсырма

ә) 2 тапсырма

б) тест түріндегі тапсырмалар

V. Қорытындылау.

Бағалау-2мин.

  VІ. Үйге тапсырма-1мин.

Жарықшақты қол гранатталары,жарықшақты қол гранаталарының (РГД-5,РГН,Ф-1,РГО) атқаратын қызметі, оқуға.175-179 бет.