"Астық тұқымдас" тақырыбында ашық сабағы. Биология пәні 6 сынып

Сабақтың тақырыбы:  Астық тұқымдастар -бағалы азықтық өсімдіктер

Сабақтың мақсаты:

Оқушыларды астық тұқымдастардың түрлерімен таныстыра отырып, олардың адам өміріндегі маңызы туралы білімдерін дамыту.
Сабақтың әдісі: Білімді меңгерту, сұрақ – жауап, сызбанұсқа.
Сабақтың түрі: Баяндау, өзіндік шығармашылық жұмыс.

Сабақтың көрнекілігі: интерактивті тақта, презентация, бидай гүлі, кеппешөптер, бидай дәнегі, постер, бағалау парағы.

Пән аралық байланыс: әдебиет, математика.

Сабақтың барысы:    Ұйымдастыру кезеңі:  Амандасу, оқушыларды түгендеу, психологиялық ахуал. Топқа бөлу: қызыл, сары, жасыл түстер арқылы бөлу.

Психологиялық ахуал. «Күн шуағы»

Қол ұстасып бәріміз,

Жылылықты сезейік

Шуақ шашқан күндей боп.

Сабаққа біз кірісейік.

Сабақтың кезеңдері:

І. Анықтау   ІІ. Қатысу  ІІІ.Зерттеу  ІV. Түсіндіру  V. Әзірлеу  VІ. Бағалау  VІІ. Кеңейту.

Үй тапсырмасын тексеру:  Пияз және інжугүл тұқымдастары бойынша биологиялық диктант, сандар сөйлейді, бұл не? тапсырмаларын орындау.

I. Биологиялық диктант.

1. Пияз және інжугүл туыстастар  ........    өсімдіктер.  (даражарнақты)

2. Пиязшығы мен жапырақтарында ........ ........ болады (сүтті шырын)     

3.Басты пияздың Қазақстанда шығарылған ......  іріктемесі Эрфурктегі халықаралық көрмеде күміс медальға ие болды.  (Дүнген -56)

4. Сарымсақтың пиязшығы өте көп пиязшықтардан ...... құралады. (тілшелерден)

5. Сарымсақтың екі түрлі іріктемесі бар ...... және ........... (күздік және жаздық)

6. Пияздың жемісі  ......... (қауашақ)

7.  ........... тамырсабақты өсімдік. (інжугүл)

8. Інжугүлдің гүлдері ........ пішінді. (қоңырау)

9. Дәрі жасау үшін інжугүлдің ........ пайдаланылады. (жапырақтары)

10. Қазақстанның Қызыл кітабына ........  тіркелген. (май інжугүлі)

II.               Сандар сөйлейді.

ІІІ. Бұл не?

Пиязшығы кішкене тілшелердің үйі ғана емес, оны көзге көрінбейтін күзетшілері қорғап тұратын әскери бекініс десе де болады. Пиязшықты кесіп қалсаң, сен оларды бостандыққа жібергенің, ал олар сенің мұрыныңды атқылайды, сөйтіп, сені тіпті жылатып та қояды. Мұндай көрінбейтін күзетшілерді не деп атайды және бұл қандай өсімдік?   ................     ..................

Жаңа сабақ:

Анықтау.

1.     Астық тұқымдас өсімдіктер туралы не білесіңдер?

2.     Астық тұқымдастардың басқа өсімдіктерден қандай ерекшеліктері бар деп ойлайсыңдар?

3.     Бидай туралы не білеміз?

4.     Астық тұқымдастары қандай мақсатта өсіріледі?

Қатысу.

Ы. Жақаев,  Ш. Берсиев туралы қосымша мәлімет тыңдау.

Зерттеу.

№ 29  зертханалық жұмыс

Астық тұқымдастардың гүлі мен жемісінің құрылысы

Мақсаты: Астық тұқымдастардың гүлі мен жемісінің құрылысын зерттеп білу

Не қажет?	Не байқадым?	Қорытынды

Түсіндіру.

Әр топ берілген тапсырмалар бойынша постер қорғайды.

1- топ «астық тұқымдастары», 2- топ «екпе күріш»,  3-  топқа «құмай».  

Әзірлеу

Астық тұқымдастар туралы эссе жазу, өлең шығару, жарнама әзірлеу, әңгіме немесе ертегі  құрастыру.

Бағалау

«Ойлан- жұптас- бөліс»  стратегиясы. Оқушылар топ ішінде «Ойлан-Жұптас-Бөліс» стратегиясы арқылы алған білімдерін талқылап, өмірде қалай қолдануға болатының өз ойларын ұсынып, ортақ шешімге келеді. Әр топтан бір оқушы басқа топқа барып, өз пікірлерін айтады. Оны тыңдаған оқушылар талдап, ескертулерін айтады.

Бұл астық тұқымдасы  адамзаттың тең жартысына жуығын қоректендіреді деп айтуға болады, себебі оның энергетикалық құндылығы 100 г - да  360 ккал болады.

Бұл астық су мен жылуды жақсы көреді, тағамдардың ішінде дәрілік мақсатта да қолданылады. Қандай  дақыл туралы айтылып тұр? Жауабыңды нақты дәлелдемелер арқылы түсіндіріңдер.

Сергіту сәті: жұмбақтар шешу, мақалдар құрастыру.

Жұмбақтар.

1. Өсірер тың дала,
Көшірер қамбаға.
Айналар ұнға да,
Айналар нанға да.   (бидай)

2. Желі басында бес бие,
Бесеуі де жас бие.
Құлындары құла ала,
Құлақтары сары ала.  /Масақ/.

3. Қол басындай ағашта
Сансыз адам байлаулы,
Санасаң саны бар,
Аяғында жаны бар.  (……)

Мақалдар.

1. Арпа бидай ас екен, алтын күміс тас екен.

2. Етікшіні балға мен біз асырайды, Егіншіні кептеннің жүзі асырайды.

3. Ақ қар көп болса, ақ нан көп

Кеңейту

Бір элеваторда екіншіге қарағанда 3 есе артық астық болды. Біріншіден 960 тонна астық әкетсе, ал екіншіге 240 тонна астық құйса, элеваторларда астық бірдей мөлшерде болды. Алдында элеваторларда қанша астықтан болды?

 1) Бірінші элеваторда неше тонна астық артық? Кесінділер ретінде салыстырып көріңіздер: 960+240=1200 тонна.

 2) Ол 2 бөлікке сәйкес. Онда 1 бөлікке 1200:2=600 тонна келеді. Бұл екінші элеватордағы астық.

           3) Біріншіде 600·3=1800 тонна астық болғаны.

Cабақты қорыту және бағалау: топ басшысы топтағы оқушылардың бағаларын айтып, бағалайды.  

Рефлексия: «Бағдаршам»  тәсілі. (тақтаға іледі)

1.Бүгінгі сабақта  білдім,үйрендім?(жасыл стикер)

2.Қиындықтар кездесті,бірақ жеңе білдім. (сары стикер)

3.Түсінбедім,үйренбедім (қызыл стикер)

Үйге тапсырма беру: §32 оқу, қант қамысы, бамбук туралы қосымша материал жинақтау.