Башҡорт теленән "Ҡылым" темаһын ҡабатлау буйынса дәрес планы

Тема: Ҡылым темаһын ҡабатлау.

Маҡсат: алған белемдәрҙе системаға килтереү;  дөйөмләштереү, һығымта яһау кеүек күнекмәләрҙе үҫтереү өҫтөндә эшләү.

Йыһазландырыу перфокарталар, карточкалар.

Дәрес барышы:

1. Психологик инеш.

Бөгөн беҙҙә башҡорт теле.

Яратам, һине телем!

Рәхмәт, һиңә, һинең аша

Алам мин яҡшы белем.

2. Өйгә эште тикшереү

3. Уңыш ситуацияһын булдырыу.

 -Бөгөн дәрестә беҙ бына ошо белем баҫҡысы буйлап юғарыға күтәреләсәкбеҙ. Әле иң тәүге баҫҡыста торабыҙ.  Маҡсатыбыҙ – дәрес аҙағына иң юғары баҫҡысҡа менеп етеү. Тырышайыҡ! («Уңыш баҫҡысы»ның  рәсеме  магнит  таҡтаға  беркетелә.)

4. Уҡыу мәсьәләһен ҡуйыу

Төркөм менән эш

СЛАЙД  №1    Ҡояш ерҙә берәү генә. Уның эштәре һанап  бөткөһөҙ. Беҙ эшләгән яҡшы эштәрҙе һанап күрһәтһәләр, шатланабыҙ. Шатландырайыҡ әле ҡояшты. Һанайыҡ уның эштәрен.

(таҡталағы ҡояш моделенә эштәрҙе балалар  атап бара, уҡытыусы нур итеп беркетә бара)

Көлә, йылыта, яҡтырта, йылмая, шатлана,өләшә, шаяра, уйнай,ҡарай...

-Беҙ әле нимәләр теҙҙек? Һәр нурҙа ҡояштың...(эше) Уның яҡшы эштәрен һеҙ күрә белгәнгә ҡояш нисегерәк шатлана! (уҡытыусы ҡояштың ауыҙын йырҙыртып ҡуя) Нисек уйлайһығыҙ, бөгөнгө дәрестә нимә тураһында һөйләшәсәкбеҙ?  (Ҡылым)

-Дөрөҫ,  һеҙ ҡылым тип аталған һүҙ төркөмө менән танышһығыҙ инде .Был дәрестә булған белемдәрегеҙҙе ҡабатлап, нығытасаҡбыҙ.

5.Уҡыу мәсьәлһен хәл итеү:

СЛАЙД № 2                                                                                                                              - Ҡылым Морфология ғаиләһендә тыуып үҫкән һүҙ төркөмө. Бына ул ғаилә.

-Ә хәҙер эш дәфтәрҙәрегеҙҙе асығыҙ. Бөгөнгө көндө яҙып ҡуйығыҙ. Был Морфология ғаиләһендәге  балаларҙың  һәр береһенең атамаһы бар. Әйтегеҙ әле уларҙы. (исем,ҡылым, сифат, рәүеш)

  Исем                                  Сифат                        Ҡылым                 Рәүеш

Карточка менән эш

Карточка ла   бик күп һүҙҙәр яҙылған. Ошо һүҙҙәрҙе дөрөҫ итеп ошо бағаналарға теҙергә кәрәк.Эште яҡшы башҡарһағыҙ, бер баҫҡыс юғары күтәреләсәкбеҙ. Кем һүҙҙәрҙе уҡып күрһәтер?

Әкиәт, мәҡәл, йомаҡ, маҡтансыҡ, уҫал, эшсән, ялҡау, оҫта, өйрәтә, етеҙ, ҡыҙыҡ, элек, тәрбиәләй, йоклата, уйландыра, ҡышын, Ирәндек.

(Балалар яҙа, уҡытыусы был һүҙҙәрҙең тиккә генә бер ергә йыйылмауы тураһында әйтә. Уҡыусылар һүҙҙәрҙең башҡорт халыҡ ижадына бик яҡын икәнлеген һиҙергә тейештәр. Ирәндек  һүҙенең ниндәй ҡылымдан килеп сығыуын һорай.)

-Уҡыусылар, әле ниндәй йыл миҙгеле?(Ҡыш) Ә уға тиклем ниндәйе ине?(Көҙ) Ҡыштан һуң ни киләсәк?(Яҙ) Әйтегеҙ инде, ҡылымдың ниндәй сифаты тураһында һөйләшәсәкбеҙ хәҙер?(Замандар) Тап шулай. Бына һеҙгә эш.  Ошо ҡылымдарҙың замандарын билдәләп, таблицалағы кәрәкле шаҡмаҡтарҙы буяйһығыҙ.

1.йәшәрһең

2.һөйәм

3.өйрәтермен

4.һөйләгән

5.һаҡлармын

	1	2	3	4	5
Үткән заман				--------------
Хәҙерге заман		--------------
Киләсәк заман	---------------		--------------		---------------

Заман баҫҡысын да үттек. Ә хәҙер таҡта алдында ғына тороп ял итеп алайыҡ.Һеҙ мине ҡабатлап физик күнегеүҙәр эшләйһегеҙ.

-Мин атлайым.

-Беҙ (атлайбыҙ)

-Һин атлайһың.

-Һеҙ (атлайһығыҙ)

-Ул йүгерә.

-(Улар йүгерәләр)

Балалар, ял да иттек, ҙур эш тә башҡарҙыҡ, белем баҫҡысына тағы үрләнек. Был юлы нимәне иҫкә төшөрҙөк? (ҡылымдың зат һәм һан  менән үҙгәреүен)

Эште тикшереү(слайд)

5.ФИЗМИНУТКА

Дәфтәрҙәрҙе астыҡ. Диктант яҙып алабыҙ.

Буй эшләмәй, ҡул эшләй.Ҡарама беләккә, ҡара йөрәккә.

Ошо мәҡәлдәрҙең ҡылымдарын табып, бер һыҙыҡ һыҙаһығыҙ.

эшләмәй – эшләй

ҡарама  - ҡара

Ә бында һеҙ ҡылымдың ниндәй сифатын күрәһегеҙ. (барлыҡ, юҡлыҡ формалары)

6.Дәреслек менән эш

283-сө күнегеү, 65-се бит.

-         Ваҡиғалар ҡасан барған?  Бөйөк Ватан һуғышы т-да нимәләр беләһең?

-         2020 йыл Рәсәйҙә Хәтер һәм дан йылы тип иғлан ителде

-         Бының туралағы указға ил башлығы Владимир Путин ҡул ҡуйҙы.

Аҙаҡҡы , иң юғары баҫҡысҡа ла күтәрелдек. Афарин!

7.Рефлексив-баһалау этабы

Дәрестә нимәгә өйрәнгәнде ҡайҙа ҡарап йәтеш кенә итеп әйтә алаһығыҙ? (Уңыш баҫҡысына ҡарап бөгөн ниндәй эштәр эшләгәнебеҙҙе әйтә алабыҙ)

-Ниндәй эштәр башҡарҙыҡ?

-(Ҡылым тураһында белгәндәрҙе ҡабатланыҡ, нығыттыҡ.Уның зат, заман, һан менән үҙгәреүе, барлыҡ-юҡлыҡ формаһы тураһында һөйләштек)

-Ә иң тәүге баҫҡысты оноттоғоҙмо әллә?

-(Халыҡ ижады тураһында һөйләштек)

-Эйе, балалар! Ҡылым тураһында бик күпте белдегеҙ . Ошо белемдәрегеҙҙе киләсәктә уңышлы ҡулланығыҙ, уңыш баҫҡысының, тормош баҫҡысының иң юғары баҫҡысына үрләгеҙ. Ә бөгөн баҫҡыс буйлап бик шәп һәм етеҙ үрләүселәрҙе билдәләп китәм. Улар:…

Афарин! Бишле уларға. Кемдәр саҡ ҡына арттараҡ, ҡыуып етергә тырышырға кәрәк. Уларға бөгөн дүртле билдәһе ҡуям.

8.Өй эше эш д.  33 б.

Әкиәт, мәҡәл, йомаҡ, маҡтансыҡ, уҫал, эшсән, ялҡау,  өйрәтә, етеҙ, ҡыҙыҡ, элек, тәрбиәләй, йоҡлата, ҡышын, уйландыра, Ирәндек.

Әкиәт, мәҡәл, йомаҡ, маҡтансыҡ, уҫал, эшсән, ялҡау, оҫта, өйрәтә, етеҙ, ҡыҙыҡ, элек, тәрбиәләй, йоклата, ҡышын уйландыра, Ирәндек.

Әкиәт, мәҡәл, йомаҡ, маҡтансыҡ, уҫал,эшсән, ялҡау, оҫта, өйрәтә, етеҙ, ҡыҙыҡ, элек, тәрбиәләй, йоклата, ҡышын, уйландыра, Ирәндек.

Әкиәт, мәҡәл, йомаҡ, маҡтансыҡ, уҫал, эшсән, ялҡау, оҫта, өйрәтә, етеҙ, ҡыҙыҡ, элек, тәрбиәләй, йоклата,ҡышын, уйландыра, Ирәндек.

Әкиәт, мәҡәл, йомаҡ, маҡтансыҡ, уҫал, эшсән, ялҡау,  өйрәтә, етеҙ, ҡыҙыҡ, элек, тәрбиәләй, йоҡлата, ҡышын, уйландыра, Ирәндек.

Әкиәт, мәҡәл, йомаҡ, маҡтансыҡ, уҫал, эшсән, ялҡау, оҫта, өйрәтә, етеҙ, ҡыҙыҡ, элек, тәрбиәләй, йоклата, ҡышын уйландыра, Ирәндек.

Әкиәт, мәҡәл, йомаҡ, маҡтансыҡ, уҫал,эшсән, ялҡау, оҫта, өйрәтә, етеҙ, ҡыҙыҡ, элек, тәрбиәләй, йоклата, ҡышын, уйландыра, Ирәндек.

Әкиәт, мәҡәл, йомаҡ, маҡтансыҡ, уҫал, эшсән, ялҡау, оҫта, өйрәтә, етеҙ, ҡыҙыҡ, элек, тәрбиәләй, йоклата,ҡышын, уйландыра, Ирәндек.

Әкиәт, мәҡәл, йомаҡ, маҡтансыҡ, уҫал, эшсән, ялҡау,  өйрәтә, етеҙ, ҡыҙыҡ, элек, тәрбиәләй, йоҡлата, ҡышын, уйландыра, Ирәндек.

Әкиәт, мәҡәл, йомаҡ, маҡтансыҡ, уҫал, эшсән, ялҡау, оҫта, өйрәтә, етеҙ, ҡыҙыҡ, элек, тәрбиәләй, йоклата, ҡышын уйландыра, Ирәндек.

Әкиәт, мәҡәл, йомаҡ, маҡтансыҡ, уҫал,эшсән, ялҡау, оҫта, өйрәтә, етеҙ, ҡыҙыҡ, элек, тәрбиәләй, йоклата, ҡышын, уйландыра, Ирәндек.

Ошо ҡылымдарҙың замандарын билдәләп, таблицалағы кәрәкле шаҡмаҡтарҙы буяйһығыҙ.

1.йәшәрһең

2.һөйәм

3.өйрәтермен

4.һөйләгән

5.һаҡлармын

	1	2	3	4	5
Үткән заман
Хәҙерге заман
Киләсәк заман

Ошо ҡылымдарҙың замандарын билдәләп, таблицалағы кәрәкле шаҡмаҡтарҙы буяйһығыҙ.

1.йәшәрһең

2.һөйәм

3.өйрәтермен

4.һөйләгән

5.һаҡлармын

	1	2	3	4	5
Үткән заман
Хәҙерге заман
Киләсәк заман