Башҡорт теленән эш программаһы 9 класс өсөн

№	Лексик тема Грамматик материал	Һүҙлек эше	Пл. буй	Үткәрелгән дата
1	Абдулхаҡ Игебаев. Бик тә кәрәк тыныслыҡ. Башҡорт теленең үҙенсәлекле өндәре.	Тыныслыҡ, уҡытыусы, уҡыусы, белем, шатлыҡлы.	01.09
2	Мәктәп – белем йорто. Һөйләмдә һүҙҙәр тәртибе.	Мәктәп, белем йорто, китап, ғилем, аҡыл, зиһен, хазина, бихисап,  мауыҡтырғыс.	03.09
3	Мәктәп ашханаһында. Ҡылымдың заман формалары.	Һут, икмәк, бысаҡ, сәй, аш, сәнске, балыҡ, ҡалаҡ, һөт, бутҡа.	08.09
4	Алтын көҙ. Һөйләмдә һүҙҙәр тәртибе.	Алтын көҙ, көҙгө, уңыш, килде, һары.	10.09
5	М.Аҡмулла. Көҙ. Ҡылым һүҙ төркөмөн ҡабатлау.	Бәхет, кеше, белем алыу, тәбиғәт.	15.09
6	Көҙгө күренештәр. Һөйләмдең баш һәм эйәрсән киҫәктәре.	Тәбиғәт, миҙгел, алыша, күҙәтеү,  мәңгелек.	17.09
7	Башҡортостан тәбиғәте. Н. Мусиндың ижады (ҡыҫҡаса танышыу). Ҡылымдың заман формалары.	Урман, тәбиғәт, тыуған ер, матур, изгелек.	22.09
8	Т. Ғәниәева “Уралиә тигән ил” (әкиәт). Ҡылымдың заман формалары.	Шағирә, ил, халыҡ, тәңре, аманат, ҡурай.	24.09
9	Күренекле шәхестәр. Ҡылымдың заман формалары.	Шәхес, ғүмер, кеше, донъя, күренекле.	29.09
10	Тәржемә өсөн диктант. “Тәбиғәтте һаҡлағыҙ!”		01.10
11	Хаталар өҫтөндә эш. Рәми Ғарипов ижады. Хәлдәр.	Тормош, халыҡ, изгелек, шағир.	06.10
12	Мәжит Ғафури тормошо, ижады. Хәлдәр.	Майҙан, шиғыр.	08.10
13	Легенда-риүәйәттәр. “Башҡорттар ҡайҙан килеп сыҡҡан?” Урын хәле.	Легенда, риүәйәт, ырыу, ағай, бүре, туған, урын хәле.	13.10
14	“Ҡыҙыл китап”. Ваҡыт хәле.	Мөһим, ҡарар, белгестәр, Ҡыҙыл китап, ваҡыт хәле, мәғлүмәт.	15.10
15	Файыҡ Мөхәмәтйәнов “Ғүмер”. Рәүеш хәле.	Ер, бәхет, тупраҡ, һөйөү, ғәзиз, рәүеш хәле.	20.10
16	Абдулхаҡ Игебаев “Донъябыҙҙан ни ҡала?” Урын, рәүеш, ваҡыт хәлдәрен ҡабатлау.	Донъя, һыу, һауа, атайсал, моң, тел, Ер-әсә.	22.10
17	“Ергә мәрхәмәт – илгә бәрәкәт” темаһы буйынса тест үткәреү.	Тема буйынса үтелгән бөтә һүҙҙәр.	27.10
18	Хаталар өҫтөндә эш. Дәрес-семинар. “Ергә мәрхәмәт – илгә бәрәкәт” темаһын йомғаҡлау.		29.10

19	Әнғәм Атнабаев  Ағиҙел». Күләм-дәрәжә хәле.	Күп йәшәгән, күпте белгән, иҫкә алмау мөмкин түгел, атлап сығыу, мәғәнә, ил, тарих, атаманың мәғәнәһе.	10.11
20	Тыуған еребеҙ – Башҡортостан! Күләм-дәрәжә хәле.	Белеү, өйрәнеү, йола, ғөрөф-ғәҙәт, тел.	12.11
21	Ҡ. Аралбай ижады. Хәлдәр.	Ер һорау, борон, элек, хәҙер, легенда.	17.11
22	Ҡаруанһарай. Хәлдәр.	Ҡыҙыҡһыныу, үҙенсәлек, ата-бабалар, кеше күңеле.	19.11
23	Ҡ. Аралбай. Янғантауға мәҙхиә.  Хәлдәр.	Йыйыу, үткән тормош, хәҙерге тормош, аңлатыу	26.11
24	Ғайса Хөсәйенов “Батырша”. Шарт хәле.	Һуңғы йылдар, борондан, ер-һыу атамалары, хөрмәт итеү.	01.12
25	Өфө һуҫары. Һөйләмдә һүҙҙәр тәртибе.	Һуҫар, мисәт, рәсми, өйәҙ, ерлек, ҡаймалау.	03.12
26	Таштуғай. Хәлдәр.	Еҙ ҡурай, бөгөл, бисара, төтөнһөҙ, теҙген.	08.12
27	Сафуан Әлибаев. Матур көн. Хәлдәр.	Ҡар яуып торһа ла, буран булыуға ҡарамаҫтан, һыуыҡ булыуға ҡарамаҫтан.	10.12
28	Ш. Бабич ижады. Йәнләндереү.	Һырынты, ҡыш, ҡышҡы ваҡыт.	15.12
29	Беҙ ҡышты яратабыҙ. Өндәш һүҙ.	Селлә, ел олой, яланғас, тағараҡ, боҙ, ҡоштарға ем һалыу.	17.12
30	Ҡышҡы көн. Өндәш һүҙ.	Иретеү, туңдырыу, һепертмә буран, томанлы көн, аяҙ көн, ҡар көрәү.	22.12
31	Ҡышҡы Нардуған. Ҡылым (ҡабатлау).	Нардуған байрамы, һепертмә буран	24.12
32	Һаулығыңды нығыт!	Һаулыҡ, һарымһаҡ, гөлйемеш, һалҡын тейҙереү, аҡ сәскә, ауырыу, ауырыйым, дауаланырға.	29.12
33	Иҫкәрмәле-күреү диктанты “Ҡошсоғом”. Өндәш һүҙ. Һөйләмдең баш киҫәктәре (ҡабатлау).	Ҡошсоғом, йәшәйһеңдер, элеп ҡуям.	19.01
34	Хаталар өҫтөндә эш. Ҡыш темаһын йомғаҡлау.	һауала өйөрөлөп, төшә, ағас ботаҡтарына, ҡыйыҡ, ишетелә, тиҙҙән, көтөп алған, Ватанды һаҡлаусылар көнө.	21.01
35	Баҡортостан театрҙары. Өҫтәлмәлек.	Төркөм, ҡул сабыу, алҡышлау, тәнәфес, төп роль, башҡарыусы, рәт, тамаша, тамашасылар.	26.01
36	Мәжит Ғафури исемендәге Башҡорт дәүләт академия драма театры. Өҫтәлмәлек (дауамы)	Оло быуын, йәш, бина, урта.	28.01
37	Башҡорт дәүләт опера һәм балет театры. Өҫтәлмәлек (дауамы).	Сәхнә, әҫәр, билдәле, сығыш яһау.	02.02
38	Башҡортостан театрҙары. Йомғаҡлау дәресе. Тема буйынса тикшереү эше үткәреү.		04.02
39	Башҡорт халыҡ ижады.	Әкиәт, халыҡ, йомаҡ сисеү, быуын,  мәҡәл,  әйтем, таҡмаҡ.	09.02
40	“Урал батыр” эпосы. Фразеологизмдар.	Сәсән, быуын, телдән, яҙма.	11.02
41	Урал батыр” эпосы. Ҡушма һандарҙы ҡабатлау..	Алтын, ҡанэскес, затым байман, ҡомартҡы.	16.02
42	Мәҡәлдәр. –һа/-һә аффиксы.	Йөкмәтке, мәҡәл әйтеү, ҡеүәт үҙенсәлекле.	18.02
43	Йомаҡтар. Ябай һөйләм төрҙәре.	Дөйөм, алым, йомаҡ ҡойоу.	25.02
44	Башҡорт халыҡ әкиәттәре. Алпамыша батыр (әкиәт). Ябай һөйләм төрҙәре.	Ынтылыш, баһалау, мәғәнә ҡыйыулыҡ, батырлыҡ, ғәҙеллек, ирек.	02.03
45	Алпамыша батыр (әкиәт). Ябай һөйләм төрҙәре.	Төрлө, теҙмә, көрәш, көс, тәрән мәғәнә.	04.03
46	Ҡамыр батыр. (әкиәт). Ябай һөйләм төрҙәре.	Әкиәт һөйләү, әҫәр, ҡамыр, туҡмас, уҡыным, күрҙем.	09.03
47	Ҡамыр батыр. (әкиәт). Ябай һөйләм төрҙәре.	Борон-борон заманда,      йәшәгән ти,                                                        исем ҡушҡандар,	11.03
48	Башҡорт халыҡ йырҙары. Тарихи йырҙар.	Ижад , халыҡ йыры, көй, һүҙҙәр.	16.03
49	Лирик йырҙар. Ябай һөйләм төрҙәре.	Лирик йыр, башҡарыу, башҡарыусы.	18.03
50	Риүәйәттәр.	Ҡобайыр, ҡобайыр сығарыу, ҡобайыр әйтеү.	23.03
51	Контроль диктант. (Башҡорт халыҡ ижады. Ябай һөйләм төрҙәре.)		06.04
52	Хаталар өҫтөндә эш. Башҡорт халыҡ ижады темаһын йомғаҡлау.		08.04
53	С.Fәбиҙуллин. Бына тағы яҙҙар етте. Грамматика буйынса үтелгәндәрҙе ҡабатлау.	Тәбиғәт, ҡоштар, бөрө, япраҡ, тамсы, умырзая, ҡояш, март, май, ҡояш йылыта, ҡар ирегән,	13.04
54	Тал бөрөһө. Л.Фархшатова.	Ҡайын, ел, сәскә, урман, тәбиғәт.	15.04
55	Яҙ башланды. Ғ.Дәүләди ижады. “Яҙғы донъя” шиғыры менән танышыу.	Һайрай, яҙ ҡояшы һыуҙар таша, ҡарҙар ирей, муйыл сәскәләнә, туғайҙар.	20.04
56	Күңелле яҙ килә темаһын йомғаҡлау.	Яҙ хәбәрселәре, ҡайталар, ҡара ҡарғалар, сыйырсыҡтар, һабан турғайҙары, ҡарлуғастар, һандуғастар.	22.04
57	Хаталар өҫтөндә эш. Милли аштар. Икмәк. Ҡушма һөйләм.	Игенсе, йыйырға, тирмән, бешереүсе, икмәк, мейес, ризыҡ, он, иген.	27.04
58	Башҡорт халыҡ милли аштар. Ҡушма һөйләм.	Бәлеш, файҙалы, ҡоймаҡ,иртәнге, аш, төшкө аш, киске аш, һыйланығыҙ.	29.04
59	Ҡымыҙ (Һөт аштары). Ҡушма һөйләм.	Айран, ҡатыҡ, йомортҡа, сәй, бал, эҫе, тәмле, буҙа, ҡорот, ҡаймаҡ.	04.05
60	Ашханала. Ҡушма һөйләм.	Йылҡы ите, ашау, эсеү,бешереү, һыйлау, тәҡдим итеү,шифалы.	06.05
61	Башҡорт халыҡ милли аштары. Йомғаҡлау.	Әҙәпле, тәртипле, бейә, һоло, умарта.	11.05
62	Ел, ерәнем!. И.Иҙелбай һүҙҙәре, З.Исмәғилов музыкаһы.	Ат, айғыр, бейә, ҡолон, толпар, дөлдөл, юрға, арғымаҡ, Аҡбуҙат, Саптар.	13.05
63	Б.Байым. Бәләкәс.	Ҡолон, бейә, ҡазаланған (падать, издыхать), егет, етем, әсир иткән.	18.05
64	Башҡорт аты ниндәй була? Тиң киҫәктәр эргәhендә тыныш билдәләре.	Ҡымыҙ эшләү, үрсетеү, тоҡом, көтөүлек, сифат, һыбай, һыбайлы, даға, тояҡ, ял, теҙген.	20.05
65	Ҡара юрға. Халыҡ һүҙҙәре, халыҡ көйө. М.Кәрим. Минең атым. Тиң киҫәктәр эргәhендә тыныш билдәләре.	Һуғышсы, ҡәберлек, тоҡом, эйәр, йүгән, фараз, Аҡбуҙат, һыбайлы, йыртҡыс, бейә, ҡолон, бейә һауыу.	25.05
66	С.Агиш. Турыҡай. Тиң киҫәктәр эргәhендә дөйөмләштереүсе һүҙҙәр.	Үлән, бесән, атта сабыу, ҡура, йылҡы, бүре, ялан, үлән, мал, бурыс, яҡынлашты, тибеп ебәрҙе, боролдо, атылды, ташланды, юрта,

З.М. Габитова. М.Г. Усманова.  Башкирский язык. Учебник для 9 класса русскоязычных школ.- Уфа: Китап, 2010

Программа буйынса ( по программе) -66 сәғәт.

Планлаштырылған (запланировано) - 66 сәғәт.

       Контроль диктантар ( контроллные диктанты) – 1

Диктантар (  диктанты) – 4

Изложениялар ( изложении) –1                  Иншалар (сочинении) – 2