Биологиядан сабақ жоспары "Есту мүшесі" 8 класс

Ұзақ мерзімді жоспар бөлімі:8.3D Координация және реттелу	Пән: Биология
Күні:	Мұғалімнің аты-жөні:
Сынып: 8	Қатысушылар саны:			Қатыспағандар:-
Сабақтың тақырыбы	HEARING
Осы сабақ арқылы жүзеге асырылатын оқу мақсаттары	8.1.7.2 дыбысты қабылдау ерекшеліктерін зерттеу және есту гигиенасының ережелерін сипаттау 8.1.7.2 study the features of sound perception and describe the rules of auditory hygiene
Сабақтың мақсаттары	Ø  Құлақтың құрылысын сипаттау; Ø  Құлақтың қызметін түсіндіру Ø  Естудің бұзылуы мен гигиенасын түсіндіру Ø  Description of the structure of the ear; Ø   Explain the function of the ear Ø  Explain hearing impairment and hygiene
Бағалау критерийлері	ü  Құлақтың құрылысын сипаттайды;  ü  Құлақтың құрылысы мен қызметі арасындағы байланысты түсіндіреді; ü  Естудің бұзылуы мен алдын алу жолдарын сипаттайды. ü   Describes the structure of the ear; ü   Explains the relationship between the structure and function of the ear; ü   Describes ways to prevent hearing loss.
Тілдік мақсаттар	Оқушылар: Есту мүшесінің құрылысы мен оның атқаратын қызметі, естуге әсер ететін  факторлар мен естудің бұзылуын, құлақты күту жолдарын тиісті терминологияны қолдана отырып ауызша жазбаша түрде сипаттай алады. Пәнге қатысты лексика мен терминология:                                                   cochlea-ұлулыдене  улитка;eardrum - дабыл жарғағы / барабанная перепонка;earwax – құлық / ушной воск; eustachian tube - Естахиев түтігі / Евстахиева труба; pinna - құлақ қалқаны / ушная раковина;semicircular canals - жартыдөнгелекше өзектер /  полукружные канальца;to injure - зақымдау / повредить ear canal - сыртқы есту жолы / слуховой канал; Диалог құруға /жазылымға қажетті  сөздер топтамасы: Сыртқы құлақ... қамтамасыз етеді, ортаңғы құлақта ... орналасқан, ұлу денеде ...болады. Олар ... қамтамасыз етеді. Ортаңғы құлақта бірімен бірі байланысқан ...сүйекше бар Оларға ..., ..., ....жатады.  The outer ear ... provides, located in the middle ear ..., the snail is in the body .... They provide ... The middle ear has ... bones connected to each other. They include ..., ..., .... Ішкі құлақтың  қуыстар мен иірім өзекшелерден тұратын күрделі жүйені .... деп атайды. Құлақтың сыртқы қалғаны...,... тұрады. Ортаңғы құлақ...құралған. Ішкі құлақ...тұрады.
Құндылықтарды дарыту	Оқу тапсырмасын орындау кезде қоғамдық өмірге дайын болу, өзін бақылауда  ұстай білу, бәсекеге қабілетті бола білу құндылықтары дамытылады.  Жазбаша жұмыстар арқылы академиялық шыншылдық, нақтылық, өзін өзі реттей білу құндылықтары дамытылады. Ауызша жұмыстар арқылы ойды реттей білу, сенімділік, дәлелдерді қолдана білу құндылықтары дамытылады. Таныстырылым кезінде өзіне деген сенімділіқ, талдау жасау, ойды жинақтау,  идеяларды үйлестіру тыңдаушылармен байланыс орнату құндылықтары дамытылады. Жеке жұмыс кезінде өзіне деген сенімділік, өзін-өзі көрсету құндылықтары  дамытылады. Топтық немесе жұптық жұмыс кезінде ортақ іс артқаруда ынтымақтастықта бола білу, жаһандық азаматтық, өз оқуына жауапкершілікпен қарау, сынға алу, ортақ пайдалану құндылықтары дамытылады.
Пәнаралық байланыс	Дыбыс толқындары, дыбыс толқындарының жиілігі ұғымдары арқылы физика пәнімен байланыс орнатылады.
Алдыңғы білім	Оқушылар«Координация және реттеу» бөлімінен жануарлардың жүйке жүйесінің түрлерін, сипап сезу,  көру мүшесі туралы біледі.
Сабақ барысы
Сабақ қезеңдері			Жоспарланған іс-әрекеттер	Оқыту көздері мен ресурстар
Сабақтың басы
4 мин 3 мин 5 мин			Good afternon! Stand up! Sitdown,please! Who is abcent today?   Сергіту  кезеңі! Action songs for kids.The singing Walrus Мұғалім: Good luck! Сәттілік! Удачи! Алдыңғы бөлім: Pupil – қарашық Lens – көз бұршағы Iris – нұрлы қабық Complicated – күрделі Transparent – мөлдір To blink – жыпылықтау Well-lit – жақсы жарықтандырылған Retina – торлы қабық Sclera – ақ қабықша Outermost – ең сыртқы Contagious – жұқпалы To determine – анықтау, белгілеу Музыкатерапия «Білім аралына сапар шегу» Тақырыпты ашу үшін бейнеролик көрсету «Есту мүшесіне» байланысты.	https://www.youtube.com/watch?v=qgdqp-oPb1Q
Сабақтың ортасы
10 мин 4мин 4 мин 2 мин 3 мин			Жаңа тақырыпты түсіндіру: Құлақ - есту мүшесі. Басқа сүтқоректілердегі сияқты адамда үш бөлімнен: сыртқы, ортаңғы және ішкі құлақтан тұрады. Сыртқы құлаққа құлақ қалқаны мен сыртқы дыбыс жолы жатады. Құлақ қалқаны ауадағы дыбыс тербелістерін құлақтың ішіне бағыттайды. Сыртқы дыбыс жолдарының ішкі шеті жұқа, тығыз, керілген дабыл жарғағымен бітеді. Сыртқы дыбыс жолдары арқылы дыбыс толқындары дабыл жарғағына, содан соң ортаңғы құлаққа өтеді. Дабыл жарғағы сыртқы құлақты ортаңғы құлақтан бөліп тұрады. Ортаңғы құлақ дабыл жарғағынан кейін басталады, ол самай сүйегінің ішінде орналасқан.Ортаңғы құлақтың ішінде ауа болады. Ортаңғы құлақ қуысы есту түтігі арқылы жұтқыншақпен жалғасады. Адам есінегенде, жұтынғанда есту түтігінің өзегі жұтқыншаққа ашылады, жай уақытта жабық болады. Ортаңғы құлақтың қуысында бірімен-бірі буын арқылы байланысқан 3 дыбыс сүйекшелері (балғашық, төс, үзеңгі) орналасқан. Үшеуін косқандағы салмағы шамамен 0,05 г. Сүйекшелердің сырты сілемейлі қабықшамен қапталған. Балғашық, төс, үзеңгі деген атаулар пішіндері осы заттарға ұқсайтындықтан қойылған. Балғашық сүйегінің жіңішке шеті дабыл жарғағымен бітісіп кеткен. Жуандау шеті буын арқылы төс сүйекшесімен, ол үзеңгі сүйекшесімен қозғалмалы байланысады. Бұл сүйекшелер ортаңғы құлақтың қуысы арқылы дыбыс толқынын өткізеді. Дабыл жарғағының тербелісі алдымен осы үш сүйекке, содан соң ішкі құлаққа беріледі. Ортаңғы құлақ куысындағы қысым атмосфера қысымымен бірдей. Қысым  кенеттен төмендеп немесе жоғарылап кетсе, құлақ бітеліп уақытша естімей қалады (әсіресе бұл ұшқанда байқалады). Мұндай жағдайда жиі-жиі жұтыну керек. Адам жұтынғанда ортаңғы құлақ куысындағы қысым атмосферадағы ауа қысымымен теңеседі.   Key terms  Receptor - cell able to respond to light, heat, or other external stimulus and transmit signals to sensory nerves;   Photoreceptor -receptor sensitive to light; Hair cell - receptor sensitive to sound vibration. Тапсырмa 1 Group work: I group – Hearing II group – The work of outer ear III group – The work of middle ear IV group- The work of inner ear Тапсырма  2          Puzzle c o c h l e a h b i o q s l r r u r f d d u u f m a u s c n t g t i k n e i t a x o u e t c b r f a n u I d r e r y e x c a l n h e p i n n a h l l J w a s e m i c I r c u l r t a d g h a p a r a t i r p m j n t n e r e l w o I g t r a d h k e a r d r u m l h d j a x u d l b w s j t h e t y k e e a r a e f	Презентация Муляж, плакаттар Музыкатерапия Плакат, пломастер https://youtu.be/3G5jiXl2LSM
Сабақтың соңы
3мин			Кері байланыс: Kahoot! 1.      Which ear transmils the sound waves to the middle ear? 2.      Does middle ear make sound stronger or not? 3.      What is the inner ear responsible for ….. ? 4.      What is the inner ear consists of? 5.      How many bones does the middle have ear? 6.      Where will the sound waves hit to? Рефлексия: «Four windows» -Маңызды болды Was important; -Қиын болды; Was difficult -Қызықты болды;Was interesting -Жеткіліксіз болды. Wasn`t enough	Музыкатерапия
Қосымша ақпарат
Дифференциалды оқыту – Көбірек қолдау көрсету үшін не істейсіз? Қабілеті жоғары  оқушыларға қандай міндеттер қоюды жоспарлайсыз?		Оқушылардың өздігінен ақпарат жинауы барысында қабілеті жоғары оқушыларға қосымша ақпараттар табу  ұсынылады (2-қосымша) Баяу жұмыс жасайтын оқушыларға қосымша, бағыттаушы сұрақтар қою арқылы көмек көрсетіледі. Кейбір оқушылар онлайн тапсырмалар орындап өз білімдерін тексере алады. Кейбір оқушылар қосымша тапсырмалар орындай алады. (5-қосымша)
Бағалау – оқушылардың берілген материалды меңгеру деңгейін қалай тексересіз?		Сұрақтарға жауап берулері арқылы Дыбыстың өту жолының сызбасын құрулары арқылы Сызба немесе модель бойынша құлақтың құрылыс бөліктері мен олардың атқаратын қызметтері арасындағы байланысты орнату арқылы Суреттермен бейнематериалды қолданып түсіндірме берулері арқылы
Денсаулықты сақтау және қауіпсіздік ережелері		Сабақ барысында биология кабинетіндегі қауіпсіздік ережелерін сақтау. Оқушылар зертханалық жұмыс орындағанда  орын ауыстыра отырып қозғалыс жасайды. Оқушылардың сабақ барысында қауіпсіздігінің сақталуына мұғалім көңіл бөліп, қажет болған жағдайда ескертеді.