Ыбырай Сандыбайұлы 10 класс

Күні:                            Пәні: қазақ әдебиет                       Сыныбы:  10

Сабақтың тақырыбы: Үкілі Ыбырай Сандыбайұлы.Өмірі мен    

                                                                  шығармашылығы

Сабақтың мақсаты:

Білімділік: Ыбырайдың сан қырлы өнер иесі екендігі туралы кеңінен         мәлімет беру;

Тәрбиелілік: Қазақ өнерін биікке көтеруге қосқан үлесін мақтан ете отырып, оқушыларды талғампаздыққа, шынайылыққа тәрбиелеу;

Дамытушылық: Оқушыларды, мәнерлі сөйлеуге тұжырымды ой айтуға, шығармашылыққа баулу;

Сабақтың көрнекілігі: Үкілі Ыбырай көркем фильм, үн таспа, кеспе қағаздар слайд.

Сабақтың түрі: ізденіс сабағы

Сабақтың әдіс-тәсілдері: СТО техналогиясы (ой шақыру, топтастыру,

кластерт.б )

Пәнаралықбайланыс: тарих, музыка, өнер, география.

Сабақтыңбарысы:

I. Ұйымдастырукезеңі;

а) оқушылардытүгендеу,

ә)назарларынсабаққааудару,

ІІ.Үйтапсырмасынтексеру

Сұрақ – жауап арқылы тексеру

ІІІ.Жаңа  тақырып:

1.Өміріне шалу

1.Үкілі Ыбырайдың  «Гәкку» әнін тыңдата отырып сұрақ қою.(әнің тыңдау)

-Балалар,қалай ойлайсыңдар,бұл ән –кімнің әні және қалай аталады?

-Олай болса, бүгінгі сабағымызды  «Үкілі Ыбырайдың өмірі мен шығармашылығы .1856 - 1930 жылы өмір сүрді. Ыбырай Сандыбайұлы бұрынғы Көкшетау уезінде дүниеге келген. Жас кезенде молдадан оқып, хат таныған. 8-9 жасынан бастап ән салған. Халық ішінде кеңінен таралған әні – Гәкку. Бұл әнді ол әнші қыз Кәкимаға арнайды. Ол Кәкиманың гармонь тартқанын, сұлу үнін, сыпайы мінезін, сөйлесе келе шешендігін көріп қатты жақсы көріп қалды. Елге жүрер алдында қаумалаған халықтың сұрауымен қоштасу ретінде бірнеше ән орындап, ең соңында көңілі құлаған қызға : «Кәкимажан, мынау саған деген менің жолаяғым», - деп жаңа бір ән «гәккуді» шырқайды.

Осы әнімен  халық жүрегінен орын алады.

Әндері «қарақат көз», «желдірме», «шалқыма», «көкшетау», «қалдырған».(көркем фильм)

   2.Топқа бөлінеміз (Слатпен жұмыс жасау)

    1 топ Сұңқар

    2 топ Тұлпар

 3. Кластер жасау

 4. «Инсерт жүйесі»

Білетінім	Мен үшін жаңалық	Таңқалдырды	Білгім келеді
«Гәкку», «Қалдырған»әнінің авторы екендігі	Қисса- дастан жазғаны	Жан-жақты дарын иесі екендігі	Ұрпағы, олардыңқайдатұратындығы

  5. «Концептуальдық кесте»

Кейіпкер	Өмірге қызығушылығы	Адамгершілігі	Кейіпкерге берілетін баға
Үкілі Ыбырай	Өмірге құштарлығы жоғары, дүние танымы кең, өнерді қатты бағалап, сүйе білген	Кішіпейіл, ақкөңіл, адал, мейірімді, намысты	Сан қырлы өнер иесі, елінің ән өнерін биікке көтерген, өте дарынды сері, ұлтжанды азамат, дала артисі

Бекіту:

Ой толғаныс:Бес жолды өлең

                           дала артисі  арқалыақын

                            суырыпсалма  сазгер

                 Нұркей, Орынбай, БіржанҮкіліЫбырай

                           ақындардан бата алғанәнші

                                      айтыскерақын

                              сырнайшыдомбырашы

6.Сәйкестіру тесті

1-топ

Ғалия                                                Ақансері

Сұршақыз                                        Балуан Шолақ

Балқадиша                                       ЖаяуМұса

Жанбота                                           ҮкіліЫбырай

Жиырма бес                                     Біржан сал

2-топ

“Көкжендет”                                  Балуан Шолақ

“Жайма-шуақ”                                  Ақансері

Шалқыма                                               ЖаяуМұса

“Желдірме”                                      ҮкіліЫбырай

Сапар                                                Біржан сал

Үйгетапсырма:

1.Үкілі Ыбырай  шығармашылығынтереңзерттеу;

2.Реферат жазу.

Оқушылардыбағалау;

Сабақтықорытындылау.

 4. «Инсерт жүйесі»

Білетінім	Мен үшін жаңалық	Таңқалдырды	Білгім келеді
«Гәкку», «Қалдырған»әнінің авторы екендігі	Қисса- дастан жазғаны	Жан-жақты дарын иесі екендігі	Ұрпағы, олардыңқайдатұратындығы

  5. «Концептуальдық кесте»

Кейіпкер	Өмірге қызығушылығы	Адамгершілігі	Кейіпкерге берілетін баға
Үкілі Ыбырай	Өмірге құштарлығы жоғары, дүние танымы кең, өнерді қатты бағалап, сүйе білген	Кішіпейіл, ақкөңіл, адал, мейірімді, намысты	Сан қырлы өнер иесі, елінің ән өнерін биікке көтерген, өте дарынды сері, ұлтжанды азамат, дала артисі

Бекіту:

Ой толғаныс:Бес жолды өлең

                           дала артисі  арқалы ақын

                            суырыпсалма  сазгер

                 Нұркей, Орынбай, Біржан Үкілі Ыбырай

                           ақындардан бата алған әнші

                                      айтыскер ақын

                              сырнайшы домбырашы

6.Сәйкестіру тесті

1-топ

Ғалия                                                Ақан сері

Сұршақыз                                        Балуан Шолақ

Балқадиша                                       Жаяу Мұса

Жанбота                                           Үкілі Ыбырай

Жиырма бес                                     Біржан сал

2-топ

“Көк жендет”                                  Балуан Шолақ

“Жайма -шуақ”                                  Ақан сері

Шалқыма                                               Жаяу Мұса

“Желдірме”                                      Үкілі Ыбырай

Сапар                                                Біржан сал