"Кальций және қосылыстары" 9 сынып

Химия пәнінен ашық сабақ

9 сынып

Тақырыбы:  Кальций  және оның қосылыстары

                                                                          Мұғалім: Уваисова А.И..

Саралай және даралай оқыту

Павлодар облысы

Качир ауданы

Уваисова Айсулу Иманбековна

Тілеубай ЖББ негізгімектебінің

 химия пәні мұғалімі

Жаңа педагогикалық технология оқыту сапасын арттыруға, басқару тиімділігін жетілдіруге, оқушылардың ой-санасының дамуына мүмкіндік жасайды. Жаңаша оқытудың мақсаты оқушылардың өздігінен үйреніп, ізденуін талап етеді.

 Көп жағдайда сабақтың жақсы немесе нашар өтуі мұғалімнің ұйымдастыру кезеңін дұрыс, біркелкі ретке келтірмегендігіне де байланысты.

Сабақ кезінде әр оқушы мұғалімімен бірге сабақта берілетін материалды бірлесіп талқылап, тұжырымдап, қорытындылап және кейбір жағдайда мұғалімнің айтайын деген ойын әрі қарай жалғастырып отыратын күйге жеткен кезде ғана тақырыптың негізгі мазмұны түсінікті болуы мүмкін. Мұғалім мен оқушылардың байланысы 45 минут ішінде үзілмеуі баланың пәнге деген белсенділігі мен қызығушылығын  арттырады.

            Осыған орай 9-сыныпта

« Кальций және оның қосылыстары» тақырыбында педагогикалық технология элементтері пайдаланып өткізілген сабақ үлгісі ұсынылды.

Пән: химия                                 Күні:25.01.2016 ж.

Сынып: 9

Сабақтың тақырыбы: Кальций  және қосылыстары.

Сабақтың мақсаты:

    Білімділік: Оқушыларға қазақ халқының ежелден пайдаланып келе жатқан металдар мен құймалар, олардың қасиеттерін, тарихын, кездесетін жерлері туралы білімдерін нығайту.

   Дамытушылық:Қолданыстағы заттардың пайдасын, қоғамдағы ролін терең зерттеу. Оқушылардың тіл байлығын дамыту, тез ойлауға дағдыландыру. Картамен жұмыс, пәндермен байланыстыру.

   Тәрбиелік: Өз бетімен еңбектену іскерліктерін арттыра отырып оқушылардың танымдық белсенділіктерімен ой өрісін дамытып, шығармашылыққа, іздемпаздыққа, тиянақтылыққа, ізгілікке тәрбиелеу.

Көрнекі құралдар:Са, СаО, НСl, Н₂О, фенолфталеин, Са(ОН)₂, СuSО₄, сынауқтар, стакандар.

Сабақтың барысы: І. Өткен сабақты қайталау:

1.     Металдарға жалпы сипаттама; ПЖО.

2.     Жалпы физикалық қасиеттері.

3.     Жалпы химиялық қаситтері.

4.     Ме активтік қатарын кім ұсынған?

5.     Ме табиғатта қандай түрінде кездеседі?

-       Асыл металдар

-       Ауыр Ме

-       Жеңіл Ме

-       Сұйық Ме

ІІ. Жаңа сабақ:

1.     Хат оқу.

«2030-дың біз барысымыз,

Жетістікке бастайды әр ісіміз.

Өркениетті елімізді көркейтетін

Металдарды оқу парызымыз.»

Кімге: Менделеев үйі,2 подъезд, 4 қабат,

                   пәтері белгісіз.

                                               Ағылшын химигі Г. Дэви 1808ж

2.     Кальцийдің ПЖО.

Электрондық құрылысы.

Са+20)₂)₈)₈)₂  1s²2s²2p⁶3s²3p⁶4s²

Са⁺², Са⁰

3.     Табиғаттағы қосылыстары.

СаСО₃,СаSO₄*H₂O-ғаныш

СаСО₃*MgCO₃-доломит

Са₃(РО₄)₂- фосфорит

Са₅(РО₄)₂F – фторапатит

▲! Жер қыртысында 5 орында, 3,4 %, адам ағзасында – 1кг.

  (оқулықпен жұмыс).

36 параграф. 102бет. «Жадыңда жүрсін»

4.     Физикалық қасиеттері.

«Химиялық портрет»

Алтындай менің ардақтым,

Қорғасындай салмақтым.

Көптен көрмей өзіңді,

Электрондай зар қақтым.

Өзің менің оттегім,

Өмірім сенсіз жоқ менің.

Мінезің мыстай майысып,

Сынаптай сырғып кетпегін.

Шаштарың қара көмірдей,

Мүсінің құйған темірдей.

Кальцийдей менің аппағым.

Өзіңнен асыл таппадым.

▲ 36 параграф.101 бет. Физикалық қасиеттер.

T_балқу-851^о

5.     Химиялық қасиеттері.

А) Жай заттармен әрекеттесуі

! Кодоскоп: кластер

                                          О₂                       Cl₂

                                                         

                          N₂                        H₂

!▲ Тақтамен жұмыс: теңдеулер жазу.

1)    2Са^о+О₂^о=2Са⁺²О^-2

2)    Са^о+S^o=Ca⁺²S^-2

3)    Ca^o+Cl₂^o=Ca⁺²Cl₂^-1 

4)    3Ca^o+N₂^o=Ca₃⁺²N₂^-3

Ә) Күрделі заттармен:

                                                                                                 

H₂SO₄                                            HOH→Ca(OH)₂әк суы   

                              СО₂→СаСО₃   

Са(ОН)₂ – суда нашар ериді

Са(ОН)₂→Са⁺²+2ОН^-

Фенолфталеин қызарады!

      

СО₂                                                                НCl

                               CuSO₄

6.     Қолданылуы:

Әкті су – мөлдір ерітіндісі. Лабораторияда СО₂ анықтау үшін пайдаланады.

Са(ОН)₂+СО₂→СаСО₃↓+Н₂О

!▲ Тәжірибе «Дем шығару».

-       Сынауқта Са(ОН)₂ оқушы партасында, түтікше арқылы үрлеген кезде, ерітіндіде тұнба пайда болады.

ІІІ. Бекіту. «Химиялық эстафета»

1). Са→СаО→Са(ОН)₂→СаСl₂→CaSO₄→Ca(NO₃)₂

2). CaO→CaCl₂→CaCO₃→CaO→Ca(OH)₂

IY. Үй тапсырмасы: 28 параграф, 166-170 бет, 1-7 жаттығу, 171 бет.