Инфоурок Классному руководителю Рабочие программыТұрақты тіркес

Тұрақты тіркес

Скачать материал

Қулбатырова Ардак Серикбаевна

Сабақтың тақырыбы:  Тұрақты тіркес        Қазақ  тілі  5  сынып

 

Сабақтың мақсаты:

Білімділік:  

          Тұрақты тіркестер туралы мәлімет беру, өткен сабақтарда алған теориялық білімдермен ұштастыру;

Дамытушылық:

          Өткен тақырып пен жаңа тақырыпты өздігінен іздене отырып, байланыстыра білуге, өз бетінше жұмыс жасауға төсілдіру;

Тәрбиелік:

          Оқушылардың ана тіліне деген сүйіспеншілігін арттыру, өз тілін дұрыс меңгеріп, таза сөйлей білуге, ана тілін қастерлеуге тәрбиелеу;

 

 

 Сабақтың типі:  Жаңа сабақ

 

Сабақтың түрі:  Аралас сабақ

 

Сабақтың көрнекілігі:  интерактивті тақта арқылы арнайы дайындалған слайдпен жұмыс жасау, оқулық, фразеологиялық сөздік, сурет, сөзжұмбақ, ребус.

 

Сабақтың әдісі: түсіндіру, баяндау,  сұрақ-жауап, жаттығу, оқулықпен жұмыс, “Кім жылдам?” ойыны, топтастыру

 

Пәнаралық байланыс:  қазақ әдебиеті, қазақ тілі, математика

 Сабақтың барысы:  Ұйымдастыру кезеңі

                                   Үй тапсырмасын сұрап, бағалау

 

Жаңа   сабақ                                                                                                                                                               

 

Тұрақты тіркестер дегеніміз – бір немесе бірнеше сөздің тіркесуі арқылы бір ғана мағынаны білдіретін сөз тіркестері. Тұрақты тіркесті құрайтын сөздердің сыңарлары тұтасып барып, бір мағынаны білдіреді.

 

Мысалы: 

тас бауыр  мағынасы  мейірімсіз ,

су жүрек мағынасы қорқақ

  

Тұрақты тіркестердің синонимдік баламалары болады, яғни оларды мағынасы жақын сөздермен түсіндіруге болады.

Мысалы:

қыздың жиған жүгіндей  – әсем, көрікті, көркем,

ит терісін басына қаптады  – ұрысты, балағаттады, сөкті

                                                                    111 - жаттығу

      Антонимдік қатар

Көзге ілмеу – елемеу, өзіне теңгермеу

Көзінен таса қылмау – көзден сырт болмады, жіті бақылады

Бетінен қақпау – еркін өсіру

Бетінен алу – көңілін қалдыру, қарсы келу

Аузы – аузына жұқпау – жыпылдап тез сөйлеу

 

Синонимдік  қатар

 

Аузына қақпақ болу = аузына құм құю = аузын аштырмау – еркін сөйлетпеді, тыйым салды, көңілдегісін айтқызбады

Аузын алу = аузын майлау = ауыз бастырық беру – пара беру

Ә дегенше = көзді ашып- жұмғанша- лездің арасында, әп-сәтте

Аузы- мұрны қисаймай = бет –аузы бүлк етпей – ұялмай, шіміркпей

Басы қату= дал болу – не істерін блмей састы, әуреге салды

Аяғына бас ұру = аяғына жығылу – алдына барып жығылды, тәубе қылды, тізе бүкті, кешірім сұрады

 

           «Кім жылдам» ойыны арқылы тұрақты тіркеске байланысты 

                                      сөзжұмбақ шешу

    

  1. Қырық пышақ болды: төбелесті
  2. Ай мен күндей: сұлу
  3. Тас бауыр: мейірімсіз
  4. Тауыққа тары шашқандай: аз
  5. Маңдайы ашылған, бағы жанған: бақытты 
  6. Тонның ішкі бауындай: тату
  7. Тайға таңба басқандай: анық
  8. Көрер таңды көзімен атырды: ұйықтамады
  9. Қырғи қабақ болды: ренжісті
  10. Жүрегі аузына тығылды: қорықты
  11. Бармағын тістеді: өкінді
  12. Күн құрғатпай келді: кешікпеді
  13. Қой аузынан шөп алмас: жуас

 

 

Шарты: Берілген ұяшықтарда мектеп пәндеріне және тұрақты сөз тіркестеріне негізделіп дайындалған тест сұрақтары бар. Оқушылар берілген сұрақтарға жылдам жауап беруі тиіс.

 

 

          20 

              30

                   40

 

20 – Қазақ тілі

 

“Үріп ауызға салғандай”, “Жүрек жұтқан”,

“Тас бауыр” қандай сөз табына жатады?

 

  1. Зат есім
  2. Етістік
  3. Сын есім
  4. Есімдік

 

 

     30 - Әдебиет

 

    Мысалдардан теңеу фразеологизмін табыңдар

 

  1. Жүзіктің көзінен өткендей
  2. Ит арқасы қиянда
  3. Дес бермеу
  4. Суқаны сүймеу

 

                               

 

                    40 – Математика

 

  “Таяқ тастам жер”, “Қозы көш жер”, “Иек астында”  тұрақты тіркестері   қандай ұғымды білдіреді?

 

  1. Көлем
  2. Уақыт
  3. Қашықтық
  4. Көңіл – күй

 

                                           Тұрақты тіркестер:

 

  1. Орны қалыпты
  2. Бірнеше сөзбен тіркеседі
  3. Бір сұраққа жауап береді
  4. Антонимі болады
  5. Бір мағынаны білдіреді
  6. Ойды көркемдеп әсерлі жеткізудің құралы
  7. Сыңарларын басқа сөзбен алмастыруға болмайды
  8. Сыңарларының орнын ауыстыруға болмайды
  9. Синонимі болады

 

 

Сабақты қорытындылау:

                 Фразеологиялық вариантын табыңыз

 

Үндемеу – .........

Қорқу – ............

Тез –  ..............

 

 

 

                                                                                                                             Ардақ  Құлбатырова

                                                                                                                            №217  мектеп мұғалімі

                                                                                                                              Қызылорда қаласы

 

 

 

 

 

                                                

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Просмотрено: 0%
Просмотрено: 0%
Скачать материал
Скачать материал "Тұрақты тіркес"

Методические разработки к Вашему уроку:

Получите новую специальность за 2 месяца

Контент-менеджер

Получите профессию

Копирайтер

за 6 месяцев

Пройти курс

Рабочие листы
к вашим урокам

Скачать

Краткое описание документа:

Сабақтың мақсаты:

Білімділік:

Тұрақты тіркестер туралы мәлімет беру, өткен сабақтарда

алған теориялық білімдермен ұштастыру;

Дамытушылық:

Өткен тақырып пен жаңа тақырыпты өздігінен іздене отырып,

байланыстыра білуге, өз бетінше жұмыс жасауға төсілдіру;

Тәрбиелік:

Оқушылардың ана тіліне деген сүйіспеншілігін арттыру, өз

тілін дұрыс меңгеріп, таза сөйлей білуге, ана тілін қастерлеуге тәрбиелеу;

Сабақтың

типі: Жаңа сабақ

Сабақтың түрі: Аралас сабақ

Сабақтың көрнекілігі: интерактивті тақта арқылы арнайы дайындалған

слайдпен жұмыс жасау, оқулық, фразеологиялық сөздік, сурет, сөзжұмбақ, ребус.

Сабақтың әдісі: түсіндіру, баяндау, сұрақ-жауап, жаттығу, оқулықпен жұмыс, “Кім

жылдам?” ойыны, топтастыру

Пәнаралық байланыс: қазақ әдебиеті, қазақ тілі, математика

Сабақтың

барысы: Ұйымдастыру кезеңі

Үй

тапсырмасын сұрап, бағалау

Жаңа сабақ

Тұрақты тіркестер дегеніміз – бір немесе

бірнеше сөздің тіркесуі арқылы бір ғана мағынаны білдіретін сөз тіркестері.

Тұрақты тіркесті құрайтын сөздердің сыңарлары тұтасып барып, бір мағынаны

білдіреді.

Мысалы:

тас бауыр мағынасы

мейірімсіз ,

су жүрек мағынасы қорқақ

Тұрақты тіркестердің синонимдік баламалары болады, яғни оларды

мағынасы жақын сөздермен түсіндіруге болады.

Мысалы:

қыздың жиған жүгіндей – әсем, көрікті, көркем,

ит терісін басына қаптады – ұрысты, балағаттады, сөкті

111 - жаттығу

Антонимдік қатар

Көзге ілмеу – елемеу, өзіне теңгермеу

Көзінен таса қылмау – көзден сырт болмады, жіті бақылады

Бетінен қақпау – еркін өсіру

Бетінен алу – көңілін қалдыру, қарсы келу

Аузы – аузына жұқпау – жыпылдап тез сөйлеу

Синонимдік қатар

Аузына қақпақ болу = аузына құм құю = аузын аштырмау – еркін сөйлетпеді,

тыйым салды, көңілдегісін айтқызбады

Аузын алу = аузын майлау = ауыз бастырық беру – пара беру

Ә дегенше = көзді ашып- жұмғанша- лездің арасында, әп-сәтте

Аузы- мұрны қисаймай = бет –аузы бүлк етпей – ұялмай, шіміркпей

Басы қату= дал болу – не істерін блмей састы, әуреге салды

Аяғына бас ұру = аяғына жығылу – алдына барып жығылды, тәубе қылды, тізе

бүкті, кешірім сұрады

Скачать материал

Найдите материал к любому уроку, указав свой предмет (категорию), класс, учебник и тему:

6 665 176 материалов в базе

Скачать материал

Вам будут интересны эти курсы:

Оставьте свой комментарий

Авторизуйтесь, чтобы задавать вопросы.

  • Скачать материал
    • 26.04.2014 22287
    • DOCX 3 мбайт
    • Оцените материал:
  • Настоящий материал опубликован пользователем Бекишева Айгерим Мизамовна. Инфоурок является информационным посредником и предоставляет пользователям возможность размещать на сайте методические материалы. Всю ответственность за опубликованные материалы, содержащиеся в них сведения, а также за соблюдение авторских прав несут пользователи, загрузившие материал на сайт

    Если Вы считаете, что материал нарушает авторские права либо по каким-то другим причинам должен быть удален с сайта, Вы можете оставить жалобу на материал.

    Удалить материал
  • Автор материала

    Бекишева Айгерим Мизамовна
    Бекишева Айгерим Мизамовна
    • На сайте: 8 лет и 9 месяцев
    • Подписчики: 0
    • Всего просмотров: 41648
    • Всего материалов: 9

Ваша скидка на курсы

40%
Скидка для нового слушателя. Войдите на сайт, чтобы применить скидку к любому курсу
Курсы со скидкой

Курс профессиональной переподготовки

Технолог-калькулятор общественного питания

Технолог-калькулятор общественного питания

500/1000 ч.

Подать заявку О курсе

Курс повышения квалификации

Профилактика компьютерной зависимости и безопасность в сети Интернет среди детей и подростков

36 ч. — 180 ч.

от 1700 руб. от 850 руб.
Подать заявку О курсе
  • Сейчас обучается 51 человек из 27 регионов
  • Этот курс уже прошли 147 человек

Курс профессиональной переподготовки

Тьюторское сопровождение в образовательных организациях

Тьютор

300/600 ч.

от 7900 руб. от 3650 руб.
Подать заявку О курсе
  • Сейчас обучается 790 человек из 71 региона
  • Этот курс уже прошли 2 846 человек

Курс повышения квалификации

Современные технологии профилактики зависимого поведения среди подростков и молодежи

72 ч. — 180 ч.

от 2200 руб. от 1100 руб.
Подать заявку О курсе
  • Сейчас обучается 33 человека из 21 региона
  • Этот курс уже прошли 113 человек

Мини-курс

Методы анализа и прогнозирования по финансовой отчетности

3 ч.

780 руб. 390 руб.
Подать заявку О курсе

Мини-курс

Эффективное управление электронным архивом

6 ч.

780 руб. 390 руб.
Подать заявку О курсе

Мини-курс

Галерейный бизнес: медиа, PR и cотрудничество

6 ч.

780 руб. 390 руб.
Подать заявку О курсе