ҚМЖ 7 сынып "Африканың өзендері мен көлдері"

Қысқа мерзімді сабақ жоспары

Сыныбы		7 «ә»  13 қараша 2015 жыл
Сабақтың тақырыбы		Африканың өзендері мен көлдері
Мақсаты		Африка материгінің ірі өзендері мен көлдерінің орналасу ерекшеліктерін  анықтауға үйрену.
Күтілетін нәтиже		А- Африка материгінің ірі өзендері мен көлдері туралы біледі. В- Материк өзендері мен көлдерін алаптар бойынша  ажырата алады. С- Өзендер мен көлдердің жер бедеріне тәуелділігін анықтайды және  қорытынды жасайды.
Керекті жабдықтар		Дүние жүзінің физикалық картасы,ЦОР материалдары, флипчарт, бояулар, оқулық, ресурстық материал, стикерлер.
Сабақ барысы
Сабақ кезеңдері	Мұғалім әрекеті		Оқушы әрекеті
Кіріспе	Амандасу. Түгендеу. Жақсы көңіл күй сыйлау, психологиялық дайындық. Топтарға өзендердің аты бойынша бөлу.  НІЛ, КОНГО,ЗАМБЕЗИ, ЧАД Топтарға бөлу. Топ басшысын сайлап қою. Әр топқа бағалау парағы үлестіріледі. Уақыты – 3 минут Үй тапсырмасын тексеру.  «Аквариумдағы балық» әдісі ž Қызыл балық – Африка материгіне қандай климаттық белдеулер тән? ž Жасыл балық – Климаттық белдеулердің орналасуының қандай ерекшеліктері бар? ž Көк балық – Оқулық мәтінін пайдалана отырып, экваторлық және субэкваторлық белдеуге тән басты белгілерді ажыратыңдар ž Сары балық - Оқулық мәтінін пайдалана отырып, тропиктік  және субтропиктік  белдеуге тән басты белгілерді ажыратыңдар Уақыты -  5-минут		Орындарыннан тұрып амандасу. Сабаққа дайындығын көрсету. Топтарға бөлінеді. Әр топ бір балық аулап алады да сол балықтың артындағы жасырын сұраққа жауап береді.
Тұсаукесер Визуалды	Өзен- көлдер туралы әдемі әуеннің сүйемелдеуімен суреттер  көрсету. Сұрақ: Мына суреттерден нені көрдіңдер?  Уақыты -  2 минут		Оқушылар өздерінің мына суреттерде өзендерді, көлдерді көргені туралы айтады.
Негізгі бөлім	Бейнеролик көрсету «Африканың өзен, көлдері» (ЦОР материалы) 3 минут Мұғалімнің кіріспе сөзі. Оқулықпен және ресурстық материалмен жұмыс. «Ойлан, жұптас, бөліс» әдісі, флипчарт үлестіремін. Уақыты - 15 минут Ітоп – НІЛ - Ніл өзені бастауын қайдан алатыны, суын қайда құятыны(сағасы), оның шаруашылық маңызы туралы, қосымша мәлімет тауып жазу. ІІ топ – КОНГО -  Конго өзені өзінің бастауын қайдан алып қайда құятынын, оның адам өміріндегі маңызын жазу, қосымша мәлімет жазу. ІІІ топ – ЗАМБЕЗИ - Замбези өзені туралы мәлімет жазу, оның шоңғалдары мен сарқырамалары туралы оның қай алапқа жататыны туралы жазу. ІҮ топ – ЧАД - Африканың көлдері туралы толық мәлімет беру Деңгейлік тапсырма беру Ия – жоқ 1.     Жер шарындағы ең ұзын өзен Ніл ме? 2.     Ніл өзені Каспий теңізіне құя ма? 3.     Конго өзені экваторды екі рет кесіп өте ме? 4.     Конго өзені атырау түзе ме? 5.     Ніл Намиб шөлін кесіп өтеді ме?1мин Сергіту сәті - 2 минут		Әр топ мәтінмен танысады, түсінеді. Жұптасып, топтасып  талдайды. Содан флипчарт толтырады, онда берілген өзендер мен көлдер туралы толық мәлімет болу қажет. Әр топтан бір-екі оқушы шығып постер қорғайды.  Біреуі айтып жатқанда екіншісі картадан көрсетеді. Постер қорғауға барлығы 10 минут, болғасын стикермен бағалаймыз, стикерге бір-бір тілектен жазады. 5 минут Деңгейі төмен оқушыларға Ия – жоқ сұрақтары беріледі, көшбасшы оқушы тексереді.
Қорытынды	Жаңа тақырыпты бекіту. Семантикалық карта 2 минут Ніл Конго Замбези Шығыс Африка таулы үстіртінен басталатын Оңтүстік Африкадағы өзен Амазонкадан кейін екінші орын алады Бұл өзеннің бойы өркениет бесігі Экваторды екі рет кесіп өтеді Дүние жүзіндегі аса ірі сарқырама Виктория осы өзенде Сәйкестендіру: 2 минут Килиманджаро тауы                  Қиыр оңтүстігі Намиб шөлі                                Саяхатшы көл Мозамбик бұғазы        Шығысындағы биік тау Кап таулары     Оңтүстік – батыс жағалаудағы шөл Жерорта теңізі   Материк пен аралды жалғастырады Чад көлі               Материктің солтүстігіндегі теңіз Үй тапсырмасы . Үйге: § 48  түсініп оқу. Кескін картаға Африка материгінің ірі өзендерін, көлдерін және сарқырамаларын түсіріп келу. Кері байланыс. Уақыты 4 минут		Оқушылар картаны толтырады, болған соң дұрыс жауабы тақтада шығады сол арқылы тексереді, баға қояды. Сәкестендіру жұмысында орындайды, дұрыс жауабы тақтада шығады.Критерий бойынша бағаланады. Үй тапсырмасын жазып алу. Кері байланыс парағын толтырады, әр топтан бір оқушы шығып оқиды.
Сабақтың талдауы	Сабақ өз мақсатына жетті. Оқушылардың дайындалғаны көрініп тұрды. Үйден орындап келген жарнамалары өте сапалы шықты, өздерінің бағалаулары әділ болды.
Сабақ бойынша өзгертулер

«Бекітемін»___________

Мектеп директоры: Қ.Қ.Абдрахманова

Қысқа мерзімді сабақ жоспары

География пәнінен 7 сынып

Тақырыбы «Африканың ішкі сулары»

                                                                                     Пән мұғалімі Г.У.Кыдыралиева

                                                            Пугачев МББК – 2015ж

Мұғалімнің алғы сөзі

Бүгінгі сабағымызда біз осы Африка материгіндегі бүкіл тіршілік атаулыға өмір сыйлап отырған өзендер және көлдермен танысамыз.Материктегі өзендер жүйесінің неғұрлым жиі таралған жері – экватор маңы мен материктің оңтүстік – шығыс бөлігі. Шөлді аймақтарда өзендер өте аз. Керісінше, кеуіп қалған арналар – уэдтер көп кездеседі. Олар сирек жауатын жаңбырлар кезінде ғана суға толады. Жер бедерінің шығысқа қарай көтеріңкі болуына байланысты өзендердің басым көпшілігі Атлан мұхитына құяды. Материк ауданының 1/3 і ішкі тұйық алапқа жатады. Африканың шығыс бөлігінде өзендер Үнді мұхиты алабына жатады. Жер бедерінің көтеріңкі болуына және кристалды жыныстардың кең таралуына байланысты Африка өзендерінде шоңғалдар мен сарқырамалар көп кездеседі. Сондықтан өзен суларының гидроэнергетикалық қоры мол. Өзендердің барлығы дерлік жаңбыр суымен қоректенеді. Сондықтан экваторлық белдеу арқылы ағып өтетін өзендердің суы жыл бойы мол болады.

Африканың ірі  өзендері:  Ніл, Конго, Замбези, Нигер, Оранжевая- олар

І – Атлант  мұхиты алабына

ІІ – Үнді мұхиты алабына

ІІІ – Ішкі тұйық алапқа жатады