"Одна страна, одна судьба, один народ"

Ақмола облысы, Шортанды ауданы, Ключев орта мектебі

сынып жетекшісі: Қарымсағұлова Бахытгүль Дюсембаевна

8 сынып, сынып сағаты

Тақырыбы:  Дария  жағасындағы  қала.

Мақсаты: Қ.Р.-ның  Мемлекеттік  мүдделерін  қорғауға  дайындығы , өзінің  азаматтық  көзқарасын  қорғай  білуге  қалыптастыру.

Меңгерген  білімдерін өз өмірін  жоспарлауға  пайдалану.

Оқушыларға  экологиялық  тәрбие  беру. Оқушылардың  туған  жеріне  деген  сүйіспеншілігін  арттыру.

1.Кіріспе бөлім.

2. «Жобалар  сайысы» бөлімі.

3. «Көмбе  қалалар» бөлімі.

4. «Тарих  қалалар» бөлімі.

5. «Ұлы  дала  астаналары»  бөлімі.

6.Қорытынды  бөлім.

Барысы:

Мұғалім:  Ал  шежіресіне  елеулі  орны  бар  Қызылорданың  осыдан 186 жыл  бұрын  іргетасы  қаланған  екен . Осыдан 82 жыл  бұрын Қазақстанның  астанасы  мәртебесінде  болуы  да  зор   мақтаныш.Астана  мәртебесін  атқарған  ордада  содан  бері  қаншама  жұмыстар  жасалып, ғажайып  қалаға  айналуда.

Дүбірлі дүлдүлдерің  ізі  қалған ,

Жүлделі жүйріктердің  жүзі  жанған .

Ежелгі  Сырдың  елі, жырдың  елі,

Киелі, қасиетті  Қызылордам.

Көгінен күі   шалқып , ән  аумаған  ,

Алтын  күн  аспанынан  арайлаған .

Ырысты ақ  күрішті  Қызылорда

Жарқырап  жанған оты  алаулаған ,-  дей  келе

Бүгінгі  сабағымызды  бастаймыз.

1-ші  оқушы :  Іргетасы 1817 жылы  қаланған , Ташкент, Бұхара, Хиуаға, Атбасар,  Батыс  Сібірге , Торғай  арқылы Троицк , Орынборға  баратын  керуен  жолынын  қиылысында  салынған . Қызылорданың алғашқы атауы  Қамысқала  болған. 1925-1929 жылдары  ҚазАКСР  астанасы  болды.

 2-ші  оқушы : Қала  қазыргі  уақытта  да  Қазақстанның  маңызды  мәдени бір  орталығы болып  саналады.Қала  жеңіл , тамақ  өнеркәсіптері , ірі  кәсіпорындардан  күріш тазалау  зауыты  , ет, сүт өнеркәсібі   комбинаттары  бар.  Республикадағы   жетекші  оқу  орындарының бірі  Қорқыт ата  атындағы  Қызылорда  мемлекеттік  университеті  бар.

3-оқушы:  Қызылорда  обылысында  қорғанысының ,  мырыштың, ас  тұзының , мұнайдың, әктас, кварц  құмының ірі  қорлары  бар. Өнеркәсіп  өндірісінде   тау-кен өндірісі  салалары  басым. Өндеу  салаларының  үлесі—7 пайыз. Қазіргі  кезде  мұнай  өндіру – өнеркәсіптің  жетекші   саласы,  оның  дамуына  инвестицияның  71 пайызы салынған.

Мұғалім:  Қазіргі  танда  Қызылорда  қаласы  күннен –күнге өзгеріп , құлпыруда. Қаланың кешегісі   мен  бүгінгісін  салыстырсақ  үлкен  айырмашылық  бар  екенін  көруге  болады.  «Наурыз» шипажайының салынуы,  жаңа  өндіріс  орындары   іргетасының салынуы , көптеген  салаларында  жаңа   түрлерін кеңінен  қолдану  жұмыстары  жүзеге  асырылуда. Соған  байланысты  оқушыларымыз  «Жобалар  сайысы»  деп  аталатын бөлімде  өндірісте, ауыл  шаруашылығында , туризм ,  сәулет  салаларын  қалай  дамытуға  болатыны  жөнінде  өз  жобаларын  ұсынбақшы.

 «Жобалар  сайысы»

1-ші  бөлім.

Бұл  бөлімде  сынып  оқушылары  жұппен жұмыс  жасау арқылы  облыстың  ауыл  шаруашылығын  дамыту ,өндіріс, сәулет  саласы, туризмді  дамыту, экологиясы  жөнінде  өз   жобаларын  ұсынды.

4- оқушы: Ауыл  шаруашылыған  дамыту.

  Елбасы  өзінің  осы  жылғы « Жаңа әлемдегі  жаңа  Қазақстан»  атты  жолдауында  ауыл  шаруашылығын  дамытуға  бұрынғыдан  да  жоғары мән  беріп,бұл  саланы  дамыту  қажеттігіне  уақыттын  жеткендігін  нақтылап  айтты. Ауыл  шаруашылығы  еңбекшілерінің  алдына дәнді  дақылдардың  тұқымын   жетілдіру  және  салаларға   инновациялық  жобаларды еңгізу  міндетін   жүктеді.  Егіс  дақылдарын  кең көлемде  егіп  мейлінше  мол өнім  алу  жолында  тың тәсілдері  жиі  пайдаланатын ауданның  бірі – Жаңақорған . Мұнда  күріш  кластерін   дамытуға  мүмкіндік  мол  деген  ойдамыз.

5-оқушы: Қазақстан  қойнауы тұнып  тұрған  байлық .  Қызылорда  обылысында  алтын, мұнай  құрылыс   материалдарын  , ас тұзын , шыны  өндіріс  салаларын  дамытуға  мүмкіндік  мол.

Қызылорда  облысындағы Құмкөл  мұнайын  қытай  компаниялары  2005 жылдың  күзінен  бастап

Өндіруде. «Петро Қазақстан» барлау  жұмысын   жүргізу  нәтижесінде  Оңтүстік Торғай  бассейінінде  83,13 млн. Тонна  мұнай  , 3 триллион  текше  метрге  жуық  табиғи  газ   қоры  бар  анықталған .Обылыс  аймағында   зерттеу  жұмысын  жүргізудін  нәтижесінде  Арысқұм, Қызылқия, Көлжан  кеніштерінде  мұнайдың  мол  қоры   табалап  отыр. Арал  манынан  шыны  өндірісінің іргетасы  қаланды , Шалқияда уран  кенінінің   мол  қоры  табылды ,  оны  іске  асыру  жұмыстары  жалғасуда.Жаңақорған  ауданының  Қандөз  елді мекенінде  шағын  кәсіпорындар  ашуға  болар  еді. Себебі біздің  ауылымыз  Қызылқұм   өңіріне  жақын  жатқандықтан  шикізатты  пайдаланып  шыны өндірісін дамытуға  жол ашуға  болар  еді.

6-оқушы: Туризм  саласын  дамыту.

Жерінің  кендігі жағынан  9-орында  тұрған  Қазақстаннын  табиғаты  ешбір  елден   кем емес  екендігі  белгілі. Әр  аймағы  өзіндік қасиеттерімен  ерекшеленеді, бірін-бірі  қайталамайтын  көрініс.Оңтүстік  Орта  Азияға  танымал  тарихи  көне  қалалар   мен  ескерткіштердін  ордасы. Жібек  жолындағы   қалалардың  көпшілігі  Қызылорда  обылысынын  аймағында . Сығанақ, Өзгент, Оқшы  ата, Асан   ата  тарихы  ескерткіштері, Қармақшы  аудандағы  әлемге  әйгілі  Қорқыт    ата   кесенесі.

7-ші  оқушы: Обылыста  сәулет  саласын  дамыту.

Мысалы:

Қызылорда  обылысында  жаңа  ғимараттар  салып , оны  сәулетті  қалаға  айналдыруға  болады.Оқушылар  облыс  өңірінде  салуға  болатын  ғимараттың макетін  ұсынып , түсіндіріп  шығады.

Ал  сыныптағы  оқушылар  өз  ауылын  келешек  макетін  салып  ұсынады.

ІІІ- бөлім.

«Тарих  қадамдары»

Бұл  бөлімде  оқушыларға  сұрақ  қою әдісі  арқылы  сұрақ  беріледі.

 1.Қызылорда  қаласының   алғашқы  іргетасы  қай  жылы  қаланды?(1817)

2.Қармақшы  аудандағы  тарихи  ескерткішті  ата. (Қорқыт  ата)

3. Қызылорда  облысының  аудандарын  ата.(Арал,Қазалы,  Қармақшы, Жалағаш, Шиелі, Жаңақорған)

4.Қызылорда облысындағы  ірі  емдеу  орталыңы. (Жаңақорған  шипажайы)

4 бөлім. «Ұлы  дала  астаналары»

3  топтың  оқушылары  3  қаланы  тандап  осы  қалалар  тұралы  мәлемет  жазады.

1

Қорытынды: Бүгінгі  тәрбие сағатынан  көптеген  мәліметтер  алдық. Дария жағасындағы тарихи   қалаларға  археологиялық  қазба  жұмыстарын  жүргізе  болса , Ұлы Жібек  жолындағы  тарихы  ашылмаған  көптеген  қалалардың  сыры  ашылар  еді.