Пәні: Қазақ тілі Сабақтың тақырыбы: Сөйлем түрлері

Пәні: Қазақ тілі

Сабақтың тақырыбы: Сөйлем түрлері
Сабақтың мақсаты:

Білімділік: Оқушылардың сөйлем туралы түсініктерін нығайтып, сөйлем түрлерімен таныстыру. Сөйлемдерді тыныс белгілеріне қарай ажырата білуге үйрету.
Дамытушылық: Тілін дамытып, сөздік қорын молайту.
Тәрбиелік: Сауатты, әдемі жазуға тәрбиелеу.

Міндеті: 1. Мазмұнына байланысты міндет:
Тапсырмаларды орындату арқылы сөйлем түрлерін табу.
2. Сыни ойлауды дамытуға байланысты міндет:
Оқушылардың ой-өрісі артады, өзара пікір алмасады.
3. Топтық міндет:
Оқушылар өз ойларын қорғай білуге үйренеді, болашақта қолданады.
Сабақтың түрі: : аралас, саяхат сабақ.
 Сабақтың әдісі: Сұрақ - жауап, түсіндіру, топтастыру, еркін жазу, түсіндіру, ойын, кезекпен қайталау.
Сабақтың көрнекілігі: Тірек сызба,  ребус, киіз үй құрылысы, топтық тапсырмалар, суреттер,
адасқан сөздер, суреттер топтамасы.
Бағалау: Ойды еркін жеткізе білдіру қабілеттеріне қарай
Сабақтың құрылымы
І Қызығушылықты ояту
1.Оқушыларды 3топқа бөлу
Шаттық шеңберін құрып, топ оқушылары бір-біріне тілек айтады.
 ІІ. Жаңа сабақ.

 Сөйлем туралы не білеміз? Ой қозғау, топтастыру.
(оқушыларға сұрақтар қою , нәтижесінде өздері сөйлем туралы айтып өтеді)
1. Сөйлем сөзден құралады, өзара байланыста болады.
2. Сөйлем бас әріппен басталады.
3. Белгілі тиянақты ойды білдіреді
4. Сөйлем айтылу мақсатына қарай 3 - ке бөлінеді.
5. Хабарлы сөйлем
6. Лепті сөйлем
7. Сұраулы сөйлем
8. Жалаң сөйлем
9. Жайылма сөйлем.

Сөйлем
↓
Хабарлы;
Сұраулы;
Лепті;
Сөйлем сөзден құралады өзара байланыста болады;
Бас әріппен басталады;
Белгілі тиянақты ойды білдіреді;
Жайылма;
Жалаң.
Олай болса, сөйлем туралы білімдерімізді тереңдете түсу мақсатында жаттығу жұмыстарын орындаймыз.Кітаппен жұмыс
1-жаттығу.
1. Білім, кітап, бұлақ
2. Кітап - білім бұлағы
Тапсырма: Қайсысы сөйлем? Неліктен?


«Сөз – монша»  құрастыру
Сендерге көмектеседі кітап болуға білімді.

*Шығармашылық жұмыс
Білімді неден аламыз?
Кітаптан
Білімді қайдан аламыз?
Мектептен
Алғашқы рет мектепті ашқан ағартушы, ақын, ұстаз кім?
-Ы. Алтынсарин
Еркін жазу стратегиясы
І топ. Суретке қарап хабарлы сөйлем құра
ІІ топ. Суретке қарап сұраулы сөйлем құра
ІІІ топ. Суретке қарап лепті сөйлем құра
*Жатқа жазу
Астана
Ардақтайтын Астанам
Мәртебелі бас қалам.
Көркейе бер күн сайын,
Алға қарай бас қадам!

*Деңгейлік тапсырма
I деңгей:
• Сөйлемдердің айтылу мақсатына қарай түрлерін анықта
II деңгей
• Қарамен жазылған сөйлемдерді көшіріп жазып, тыныс белгілерінің қойылуын түсіндір
III деңгей
• Өзің бір сөйлем ойлап жаз (хабарлы, сұраулы, лепті)

III Ой толғаныс
“Жылдам құрастыр” ойыны Сөздер беріледі, соларды қатыстырып сөйлем ойлап, тыныс белгісін қояды.
Асық, наурыз, кебеже, Хан шатыр, бәйтерек , Туған жер.

Сабақты бекіту:

Сұрақ –жауап. Оқушылар жауабы:

1-оқушы

 Сөйлем
Айтылу мақсатына қарай:
Хабарлы сөйлем
Лепті сөйлем
Сұраулы сөйлем
2-оқушы

Сөйлем
Аяқталған ойды білдіреді
Жазылуына қарай
Сөйлем сөздерден құралады
Бірінші сөзі бас әріппен жазылады
Бірінші сөзі бас әріппен жазылады
Сөздер бір-бірінен бөлек жазылады
3-оқушы

Толықтыру сынамасы:
1.Сөйлем аяқталған ойды білдіреді.
2.Сөйлем сөздерден құралады.
3.Сөйлемдегі сөздер бөлек жазылады
4.Сөйлемнің бірінші сөзі бас әріптен басталып жазылады
5.Сөйлемнің соңынан тыныс белгісі қойылады
Нүкте(.) , сұрау(?) , Леп белгісі (!)
6.Сөйлемдегі сөздер бір-бірімен байланысып тұрады. Олардың байланысын сұрақ қою арқылы табамыз
7.Бірдеңе жайында хабарлау мақсатында айтылған сөйлемді хабарлы сөйлем дейміз. Хабарлы сөйлемнің соңына нүкте (.) қойылады
8.Жауап алу мақсатымен айтылған сөйлемді сұраулы сөйлем дейміз. Сұраулы сөйлемнің соңына сұрау белгісі (?) қойылады.
9.Лепті сөйлем адамның көңіл күйін, сезімін білдіреді . Олар көтеріңкі дауыспен айтылады. Лепті сөйлемнен соң леп белгісі (!) қойылады.
IV Үйге тапсырма беру: 6-жаттығу, сөздік, ереже  жаттау.
V Бағалау