3
дерс 5 сыныф
_________________________
Мевзу:
Къырымтатар халкъ масаллары. «Алтыны чокъ, шенълиги ёкъ».
(Крымскотатарские
народные сказки. «Золота много, а радости нет» ).
Макъсатлар: бешинджи сыныф талебелерини масалнен таныштырмакъ; онынъ
чешитини айырмакъ, сюжетини бельгилеп, къысымларгъа больмек; оларгъа серлева
къоймакъны, план тизмекни огретмек; талебелерниъ агъзавий нуткъларыны инкишаф
эттирюв.
Фаалиетнинъ эсас чешитлери: масалны ифадели окъув ве талиль
этюв;дерсликтеки суаллер боюнджа субет кечирюв; лугъат иши алып барув;
Дерснинъ къысымлары
I.Тешкилий
къысым:
1)
Селямлашув- Селям алейкум, Дерсимиз башланды, невбетчиден къонушмагъа
башлайыкъ.
2) Невбетчининъ рапорты: Бугунь мен
невбетчи. Бугунь октябрьнинъ 12. Базар эртеси куню. Эр кес дерсте.
Оджа:
- Дефтерлерге язынъыз «Октябрьнинъ 12. Сыныф иши»
II. Дерснинъ
мевзу ве макъсатларыны бельгилев.
III. Эв ишини тешкерюв.
Бизим къырымтатар
халкъымызнынъ зенгин агъыз яратыджылыгъы бар.Халкъ агъыз яратыджылыгъынынъ
озюне хас терлери бар.
(«Фольклор»
джедвели. Фольклор - халкъ агъыз яратыджылыгъы:
чынъ ве манелер - частушки, аталар сёзлери -
пословицы, айтымлар – поговоркии
тезайтывлар – скороговорки, тапмаджалар – загадки, саювлар -
считалки
йырлар - песни, лятифе – анекдот, масал
- сказка, эфсане - легенда, ривает – предание, рассказ о былом
III.Янъы
мевзуны анълатув:
Масал-
халкъ агъыз яратыджылыгъынъынъ кенъ таркъалгъан муим бир тюрюдир.
Масалларны эм икяе этмек, эм окъумакъ мумкюн.
Халкъ масалларыны мундериджесине коре учь чешитке больмек мумкюн:
- айванлар акъкъында
масаллар ( сказки о животных)
-тылсымлы масаллар
(волшебные сказки)
-турмуш масаллары
(бытовые сказки)
1.Иштирак эткен айванлар, осюмликлер, неснелер
инсанлар киби лаф этелер, арекетлер япалар.
2.Масал - зевкълы, муджизели икяе. ( Сказка - весёлый,
волшебный рассказ)
(зевкълы. - блаженный, радостный,
весёлый)
3.Адий адамлар девени, аждерханы, джадыларны
енъелер.
Оджанынъ
«Алтыны чокъ шенълиги ёкъ» масалы акъкъында сёзю.
4 Лугъат иши. Янъы сёзлернинъ
манасыны анълатувы.
зевкълы - радостный, весёлый
|
джады
- ведьма,
|
фукъаре - бедный
|
муджизели - волшебный
|
аждерха
– дракон
|
видждан - совесть
|
уйдурма - вымысел
|
|
къасевет- беспокойство
|
хусусиет – особенность
|
борюбогъар - волкодав
|
дерт-
беспокойство
|
5. Талебелернинъ масал хусусиетлери, чешитлери
акъкъкъында бильгилерини, «Алтыны чокъ шенълиги ёкъ» масалынынъ менимсев
севиесини тешкермек макъсадыне суаллер боюнджа субет кечирмеси тевсие
этиле.
-Проблем
суаль. Сиз
насыл тюшюнесиз, бу ибарелер къайсы масал къараманына келише? Фикиринъизни
ачыкъланъыз.
IV. Пекитюв.
1. Бу
масал бизлерни неге огрете?
2.
Ана- бабанынъ балагьа олгъан мунасебети насыл? Не ичюн?
3.
Сизнинъ фикиринъиздже инсаннынъ дюльберлиги неден ибарет?
4.Бу масалда нени бегендинъиз?
Фикиринъизнен пайлашынъыз.
-
Насыл эсерге масал дениле? - Масаллар насыл чешитлерге болюне?
V. Дерснинъ нетиджеси. Оджанынъ нетиджелев сёзю, арекетнинъ рефлексиясы.
VI. Эвге вазифе. «Алтыны чокъ, шенълиги ёкъ»
масалыны окъумакъ;
Оставьте свой комментарий
Авторизуйтесь, чтобы задавать вопросы.