Рабочие листы
к вашим урокам
Скачать
1 слайд
Физика біздің айналамызда
2 слайд
7 "А"сынып оқушысы
Айтбек Аяжан
Ғылыми жетекші мұғалім:
Қазыбекова Майра
3 слайд
Зерттеу жұмысымның мақсаты: Табиғаттағы диффузиялық әрекет, денелердің қозғалысы туралы айтып, және зерттеу әдістерін қолдана отырып, тың деректер негізінде құнды мағлұматтар келтіру.
4 слайд
Зерттеудің міндеттері:
Құбылыс ретінде диффузия туралы көзқарас қалыптастыру;
Қатты денелердің, сұйықтардың және газдардың өздігінен араласуы;
Молекулалардың үздіксіз және ретсіз (бейберекет) қозғалысы;
Диффузияның маңызы туралы көзқарас қалыптастыру;
Қорытынды жасау, логикалық ойлауды қалыптастыру;
Оқушылардың танымдық қызығушылығын дамыту.
5 слайд
І -ТӘЖІРИБЕ:
Тар саңылаудан қараңғы бөлмеге түскен жарық жолағына көз салсаң, ауадағы шаң тозаңдарының ретсіз әрі үздіксіз қозғалыста болатынын көресің. Бұл бөлшектер, әрине, ауадағы молекулалар емес. Бірақ ауа құрамындағы көзге көрінбейтін сансыз көп молекулалар мен атомдар үздіксіз және ретсіз қозғала жүріп, ауадағы шаң тозаңдарын үнемі ретсіз қозғалыста болады. Сөйтіп, ауадағы тозаңдардың ретсіз қозғалысы молекулалар мен атомдардың үздіксіз қозғалысының салдары болып табылады.
6 слайд
ІІ -ТӘЖІРИБЕ:
Шыны ыдыстағы калий перманганаты ерітіндісінің үстіне жайлап қана таза су құяйық. Сонда қызғылт күлгін түсті ерітінді мен мөлдір судың ара жігі айқын көрініп тұрады. Біраз күн өткеннен кейін ыдыстағы сұйықтың бір түске енгенін көреміз. Өйткені калий перманганаты бөлшектерін су молекулалары үздіксіз соққылап, оларды да үздіксіз әрі ретсіз қозғалуға мәжбүр етеді. Сөйтіп калий перманганаты бөлшектері судың барлық көлеміне тарап, араласып кеткен. Бұл тыныштықта тұрған ыдыстағы сұйық молекулаларының да үздіксіз әрі ретсіз қозғалыста болатынын дәлелдейді.
7 слайд
Диффузия(лат. dіffusіo – таралу, жайылу) – нақтылы дене бөлшектерінің жылулық қозғалыстарға ұшырай отырып, сол дене концентрациясының селдір аудандарына қарай жылжуы; молекула олардың жылулық қозғалысы салдарынан шекаралас орналасқан әртүрлі заттардың бір-біріне өту құбылысы. Диффузия дененің бүкіл көлеміндегі концентрация мөлшерінің бірте-бірте теңелуін, сөйтіп оның бірқалыпты сипат алуын қамтамасыз етеді. Кейбір денелердің өте шағын бөлшектері ғана емес (атомдар, молекулалар, иондар), біршама ірі түйіршіктері де диффузиялық қасиетті иемденуі мүмкін.
8 слайд
Диффузия қатты заттарда
9 слайд
10 слайд
ДИФФУЗИЯ ТҰРМЫСТА
Қысқа дайындықта Парфюмерия дайындауда
11 слайд
ДИФФУЗИЯ жан-жануарлар әлемінде
Қоңыз жаман иіс шығарады,қорғану үшін.
Ауа көш қоңызы сары улы зат бөледі.
Борсық жаман иіс шығарады қорғану үшін.
Сегізаяқ су шаяны қара дақ шашады, жасырыну үшін.
12 слайд
ДИФФУЗИЯ ТЕХНИКАДА
Металды дәнекерлеуде
Металдандыруда
13 слайд
Асханада пісіп жатқан иістің бөлмені лезде алып кетуі
14 слайд
Тұрмыста, табиғатта және адам мен жан-жануарлар әлемінде диффузияның пайдалы да, зиянды да жақтары бар. Мысалы, ауадағы оттегі суға диффузия арқылы өтетіндіктен, ондағы жануарлар дем алып, тіршілік ете алады. Нақ осы жолмен ауадағы оттегі адам терісінен өтіп, оның организмін сауықтырады. Міне, сондықтан адам денесі терісінің үнемі таза болуы денсаулыққа жақсы әсер етеді. Қоректік заттар диффузия арқылы жануарлардың қарнынан, ішегінен өтіп, қанға беріледі. Одан әрі қан тамырларының қабырғаларынан етіп, бүкіл денеге тарайды. Диффузияның зиянды жақтарына келер болсақ, ауру тарататын микробтар, әр түрлі улағыш заттар (темекі түтіні, арақ пен есірткі молекулалары) адам организміне оңай сіңіп, зор зиян келтіреді.
15 слайд
ДИФФУЗИЯНЫҢ ЗИЯНДЫ ЖАҚТАРЫ
Темекі, арақ молекулалары адам организіміне оңай сіңіп, зор зиян келтіреді.
16 слайд
Диффузия құбылысынан мынадай қорытынды туады:
денелерді құрайтын бөлшектер бір-бірінен белгілі бір қашықтықта орналасады және үздіксіз қозғалыста болады. Дене көлемінің үлкен бөлігін бос кеңістік алып тұрады. Тіпті, біртұтас атомның да аса үлкен бөлігі бос кеңістік болып табылады. Атом көлеміндегі бос орынды салыстырмалы түрде көз алдына елестету үшін мына мысалды келтірейік: атомның ядросын шие көлеміндей үлкейтсек, онда осы шие – ядроны айнала қозғалатын атом электрондарының орбиталары үлкен футбол стадионындай болар еді. Ядроның кішілігі сондай, ол атом көлемінің 1/1 000 000 000 000 = 10 12 бөлігін ғана алады. Денелерді қыздырғанда диффузия жылдамырақ жүреді. Өйткені денелерді құрайтын бөлшектердің қозғалыс жылдамдығы оларды қыздыра түскен сайын арта береді.
17 слайд
Қант пен тұз суық суға қарағанда ыстық суда тезірек ериді. Оның себебі: ыстық судың молекулалары салқын судың молекуласына қарағанда жылдамырақ қозғалады. Сөйтіп қант бөлшектерін ыстық су молекулалары жиі-жиі соққылап, тездетіп ерітеді. Екі металды түйістіріп, балқыта қыздырсақ, олар бірімен-бірі берік тұтасып қалады. Өйткені молекулалардың қозғалыс жылдамдығы артады да, екі металдың бөлшектерінің бір-біріне өтуі шапшаңдайды. Бұл құбылысты шеберханадағы ұсталар металдарды өңдеп, әр түрлі бұйымдар жасау үшін пайдаланады.
ІІІ -ТӘЖІРИБЕ:
18 слайд
Стақанның үштен біріне су құямыз,бірнеше тамшы уксус тамызамыз. Шай қасықтың төрттен біріндей ас содасын қосамыз. Суда көпіршіктер пайда болады. Лимонадтағыдай көмірқышқыл газы бөлінеді. Себебі: сода мен уксустың молекулалары қозғалады. Сода мен уксустың молекулалары бір бірімен араласты.Сұйықтардың молекулалары қозғалады.
ІV -ТӘЖІРИБЕ:
19 слайд
ТӘЖІРИБЕ НӘТИЖЕЛЕРІН БЫЛАЙ ҚОРЫТЫНДЫЛАЙМЫЗ
Диффузия құбылысы молекулалар өздігінен араласуы арқылы жүреді немесе біз өзіміз араластыру арқылы да жүреді, яғни молекулалар үздіксіз, бей- берекет қозғалады және бір- бірімен соқтығысады.
Рабочие листы
к вашим урокам
Скачать
Ғылыми жұмыс. Физика біздің айналамызда.ОҚО, Шардара қаласы №12 жалпы орта
мектебінің оқушысы Айтбек Аяжан Мейрбекқызы
6 664 320 материалов в базе
Настоящий материал опубликован пользователем Жумадилла Никара Маликайдаркызы. Инфоурок является информационным посредником и предоставляет пользователям возможность размещать на сайте методические материалы. Всю ответственность за опубликованные материалы, содержащиеся в них сведения, а также за соблюдение авторских прав несут пользователи, загрузившие материал на сайт
Если Вы считаете, что материал нарушает авторские права либо по каким-то другим причинам должен быть удален с сайта, Вы можете оставить жалобу на материал.
Удалить материалВаша скидка на курсы
40%Курс профессиональной переподготовки
500/1000 ч.
Курс повышения квалификации
36 ч. — 180 ч.
Курс повышения квалификации
36 ч. — 180 ч.
Курс профессиональной переподготовки
300/600 ч.
Мини-курс
6 ч.
Оставьте свой комментарий
Авторизуйтесь, чтобы задавать вопросы.