Презентация по психологии на тему "Мнемотехника"

• 1 слайд

  «Оқушылардың есін дамытудағы мнемотехникалық жаттығулардың маңызы»
  Даулетова В.А.
  

• 2 слайд

  Адамның бұрын қабылдаған нәрселері мен құбылыс бейнелерінің, көңіл-күйлерінің ойда сақталып, қажет кезінде қайта жаңғыруы ес процесі болып табылады.
  Естің құрамы сан алуан.
  П. Линдсей мен Д. Норман естің бір - біріне ұқсамас 3 типі болатынын алға тартады:
  Сезімдік әсердің тікелей, нақты ізі.
  Қысқа мерзімді ес.
  Ұзақ мерзімді ес.
  

• 3 слайд

  Есте қалдыру
  жаңадан қабылданған бейнелер мен материалдарды, олардың мәнін есте бұрынғы сақтағандармен байланыстырып отыру.
  Есте қалдыру процесі талғамалы. Есте қалдыру арнайы есте қалдыру, еріксіз есте қалдыру болып екіге бөлінеді. Еріксіз есте қалдыруда адам алдына арнайы мақсат қоймайды. Ал арнайы есте қалдыру үшін шарттар қажет.
  

• 4 слайд

  Ал арнайы есте қалдыру үшін мынадай шарттар қажет:
  арнайы мақсат қою, оны меңгеруге ұмтылу.
  Есте қалдырудың қоғамдық, тәжірибелік мәнінің адам қажетіне байланысты болуы.
  Есте қалдыруды жоспарлап, оқылған материалдардың жемісі мен оның ішінен еске түсерлік түйінді мәселелердің ізін, мәнін білу.
  Сол мән - мағыналарды түсіну үшін оларды ойлау процесімен тығыз ұштастыру.
  Қабылдаған нәрселердің байланыс жүйелерін, тірек боларлық жемісін табу.
  Қабылдаған нәрселерді өз сөзімен құрастыру, сөйтіп қажетті материалдарды есте қалдыруды жеңілдету.
  Өз еңбегін, оқуын дұрыс ұйымдастыра білу.
  Сапалы түрде қайталап, пысықтап отыру.
  

• 5 слайд

  Біз есімізде сақтай аламыз…
  
  
  Оқыған ақпаратты (10%);
  Естіген ақпаратты (20%);
  Көзбен көргенді(30%);
  Көзбен көріп естігенді (70%);
  Өзіміз істеп көргенді(90%)
  

• 6 слайд

  Ғылымда есті дамытуға арналған жаттау тәсілін-мнемотика деп атайды. Бұл латын сөзінен шыққан. Мәнісі - жаттап алу амалы, есті дамытудың тиімді жолының бірі.
  

• 7 слайд

  Мнемоника (гр. mnematik - есте сақтау өнері) - табиғи ассоциациялар жасау көмегімен есте сақтауды қамтамасыз ететін, жасанды түсініктер арқылы қажетті мәліметтерді еске сақтауды жеңілдететін ережелер мен тәсілдер жиынтығы.
  
  

• 8 слайд

  Аңыз бойынша адамдар дұға оқу барысында өздерінің ес процесінжақсартуды және естіген мен көргенді есте қалдыруға деген қабілетін арттыруды сұрайтын болған.
  Ес құдайы - Мнемозина.
  

• 9 слайд

  Мнемотехника бойынша алғашқы жұмыстар Цицерон мен Квинтиллионның еңбектерінде
  шамамен б.з.д. 86-82 жылдарда пайда болған.
  Мнемотехника – ақпаратты қабылдау мен оны есте сақтаудың әдістемелік жүйесі. Мнемотехника немесе мнемоника жатталуы керек ақпараттың орнын ойша реттеу, және ассоциация арқылы оларды бір-бірімен жалғау. Ақпараттарды орналастыру мен оларды байланыстыру үшін адамның ойлану (айрықша ойлану), қиялдау, назар салу қабілеттері қолданылады.
  Ұғымды Пифагор Самосский (б.з.д 6 ғ.) ойлап тапты деп есептеледі.
  

• 10 слайд

  Мнемоникалық ақпараттың түрлері
  бейнелік
  сөздік
  нақты
  

• 11 слайд

  Цицерон әдісі —
  Қозғалыс, кинестетикалық есі жақсы дамыған адамдарға арналған.
  Өзініңге жақсы таныс бөлмеңізде жүрсіз деп елестетіңіз. Есте сақтау керек заттарды өз бөлмеңізде жүру бағытымен ойша ойластырыңыз. Ең алдымен өз үйініңден бір-біріне кедергі келтірмейтіндей 10 орынды елестетіңіз. Мысалы: кіру есігі — дәліз — ас бөлмесі — жатын бөлме т.б. Ал енді келесі ұғымдарды: көйлек, орамжапырақ, компьютер, раушан гүлі, фотоаппарат, саңырауқұлақ, мысық, сүлгі, тағам, әкім сіздің таңдаған орындарыңызбен бірге бірізділікпен қайта жаңғыртып көріңіз.
  

• 12 слайд

  Айвазовский әдісі
  Затқа, пейзажға немесе қарама-қарсы келе жатқан адамға мұқият зер салып қараңыз
  3—5 с аралығында обьектіні нақтырақ есте сақтауға тырысыңыз.
  Көзіңізді жұмыңыз —обьектінің максималды анық және ашық көрінісін көруге тырысыңыз.
  бейненің бөлшектеріне зер салыңыз
  өзіңізге обьект туралы толығырақ қарастыру мақсатындасұрақтар қойып, жауап беріңіз.
  Қайтадан көзіңізді 1 секундқа ашып, бейнені толықтырыңыз.
  Осылай бірнеше рет жасаңыз.
  
  

• 13 слайд

  Көрнекі бейнелі ес процесін диагностикалау
  

• 14 слайд

  Суреттерді есіне сақтап, ретімен орналастыр.
  

• 15 слайд

  Алдыңғы тапсырмада кездескен суреттерді тап.
  

• 16 слайд

  Қысқа мерзімді ес процесін диагностикалау
  

• 17 слайд

  Әр заттың түсін есіне сақта.
  

• 18 слайд

  Заттардың түсін анықта..
  

• 19 слайд

  Кіші мектеп жасындағы балалардың ес процесі көбіне механикалық ес болады.
  Мағыналық есте қалдыру процесі мнемоникалық тәсілдер арқылы дами түседі.
  Кіші мектеп жасындағы бала саналы түрде өз есін басқара алады, арнайы есте сақтау және сөз-логикалық түрі қалыптасады.
  
  
  

• 20 слайд

  МНЕМОТЕХНИКАНЫҢ НЕГІЗГІ ҰҒЫМДАРЫ
  (В. Козаренко бойынша)
  Бөлшектен тұтас бейнеге қарай (мнемотехниканың негізгі принципі)
  Ерікті ассоциациялар
  Жасанды ассоциациялар
  Есте сақтау дағдысы
  Бейнелер есте сақтау құралы ретінде (үлкен, көлемді, түрлі-түсті, бөлшектенген)
  а) тірек бейнелері
  б) ассоциация-комбинациялар
  Есте бекіту (ырықты қайталау әдісі)
  
  

• 21 слайд

  ЖАСАНДЫ АССОЦИАЦИЯЛАР ҚҰРАСТЫРУ
  "Wind" (жел) – "Винни Пух Пятачокқа сыйлаған үрмелі шарды жел ұшырып алып кетті" (ойша суретін саламыз: Винни-Пух пен Пятачок. Виннидің қолында шар. Кенеттен жел соғып шар ұшып кетті.)
  
  

• 22 слайд

  Мнемокесте арқылы түсінгенін айту
  

• 23 слайд

  Ертегіні айту
  

• 24 слайд

  Қайталау сызбасы
  Бірінші қайталау- 10-60 минуттан кейін.
  Екіншісі –3 сағаттан кейін.
  Үшіншісі– 6 сағаттан кейін.
  Төртіншісі– келесі күні, таңертен.
  
  Мұндай қайталаудан кейінгі ақпарат есте бір жарым айдай сақталады.
  Мнемоникалық қайталау есте сақтау үшін емес, ақпаратты бекіту мақсатында жүзеге асырылады. Сөзді 4 рет қайталау қажет.
  

• 25 слайд

  Мнемотехника гигиенасы
  
  а) қарқынды ақыл-ой жұмысынан кейін әрбір 40-45 минут сайын шағын үзілістер жасау;
  б) сергіту сәті арқылы әрбір 2-2,5 сағаттан кейін 15—20 минутқа үлкен үзілістер жасау;
  в) күнделікті қанық ұйқы;
  г) құнарлы тамақтану;
  д) шаршағанда кофе, шайдан бас тарту.
  
  Мнемотехника тәсілдері:
  1-ші күні 2-3 қайталау;
  2-ші күні 1-2 қайталау;
  4, б, 9-ші және т. б. бір рет қайталау.
  

• 26 слайд

  Мнемотехниканы қолданудың артықшылықтары:
  Танымдық қабілеттерді дамытады;
  Негізгі психикалық процестерді дамытады;
  Адамгершілік – эстетикалық сезімдерді тәрбиелейді.