Презентация "Шешенге қойылатын талаптар" 11-сынып

• 1 слайд

  Сабақтың тақырыбы:
  Шешенге қойылатын талаптар
  

• 2 слайд

  Үй тапсырмасын сұрау:
  Діни (уағыз) шешендік сөз.
  «Мен дінді ғылым ретінде танимын» атты еркін пікір жазып келу.
  

• 3 слайд

  Жаңа материалды қабылдауға дайындық
  
  
  Шешен кім?
  

• 4 слайд

  Шешен:
  Ел билеу ісінің тұтқасы, отағасы, ру басы, би ағасы, ауыл ақсақалы, билік шешуші, психолог, т.б
  Байланыс: Не себепті біз суырылып шешен сөйлей алмаймыз? Себебі, шешенге, шешендік сөзге қойылатын талаптарды біле бермейміз. 
  

• 5 слайд

  Қазақ шешендеріне байланысты пікір білдірген ғалымдар:
  М.Балақаев: “Шешендік-дарындылық.Ол –тілі ғана емес,ойы да жүйрік кісілерге,тілдік сезімі күшті адамдарға тән қасиет.”
  С.Негимов: “Шешендіктің өзі –ойшылдықпен,даналықпен,үнді,сазды сөйлеумен сабақтас,тамырлас құбылыс.”
  

• 6 слайд

  Шешенге тән қасиеттер:
  Шешен адам тілге қабілетті болу керек.
  Шешен білімді болуға тиіс.
  Нағыз шешен шыншыл болады.
  Көтерілген мәселенің мазмұны мен мәнін терең түсінуге міндетті.
  Тақырыптан ауытқымай,тыңдаушысын жалықтырмай уысында ұстай білуі қажет.
  Сергектік,сезгіштік,аңғарымпаздық –шешеннің басты қасиеттерінің бірі.
  

• 7 слайд

  Оқулықпен жұмыс.
  90-жаттығу.
  Берілген ой орамдарын пайдаланып және шешендік талаптарды ескере отырып, «Игі тілек иірімдері» тақырыбында ой толғаңдар.
  
  

• 8 слайд

  
  91-жаттығу.
  
  «Жақсы сөз-жарым ырыс» тақырыбында ой толғап,сөздеріңді дәлелдеңдер.
  
  

• 9 слайд

  
  94-жаттығу.
  
  Мәтінді оқып шығып,Кенжалы шешенге баға беріңдер.Сөйлемге морфологиялық,синтаксистік талдау жүргізіңдер.
  
  

• 10 слайд

  
  
  Сөйлемдерге синтаксистік,морфологиялық талдау жаса.
  
  
  1. Ұстазыңа бар ықылас-ниетіңмен қызмет қыл.
  2. Тура сөз темірді тесер,Жұмсақ сөз қылышты кесер.
  3. Тіл – халықпен бірге өмір сүріп дамиды. 
  4. Тіл түйгенді тіс шеше алмайды.
  5. Көрінбей келген қазадан сақта, арамза туған баладан сақта.
  6. Жақсы шешен болғың келсе, алдымен жақсы адам бол.
  7. Көп сөйлеген дәмсіз сөйлейді.
  8. Билік айту оңай, біліп айту қиын.
  

• 11 слайд

  Бекіту.
  Шешенге қойылатын талаптарды ескере отырып берілген тақырыптың біреуін таңдап көпшілік алдында тосылмай шешен сөйлеп көрейік. Тақырыптар:
  1. Компьтер заманында шешендік өнер қажет пе?
  2. «Соңғы қоңырау» жиынында сөйленетін сөзің.
  3. Асылым, ардағым – ана тілім!
  4. әлеуметтік желінің пайдасы мен зияны.
  

• 12 слайд

  Әзіл сұрақтар:
  (Мақалмен жауап)
  
  1. Қар жана ма?
  2. Түкіріктен көл құрала ма? 
  3. Тауық түс көре ме?
  4. Адамда арқау бола ма?
  5. Қайтсең тегін ішесің?
  6. Бес ешкісі бар кісінің өзге қызметі бола ма?
  

• 13 слайд

  Үйге тапсырма.
  93-жаттығу.
  Көркем шығармадан шешендік сөздер туралы мысалдар келтіріп,төмендегі кестемен жұмыс істеңдер.
  

• 14 слайд

  Қорытынды:
  Шешенге қойылатын талаптарды саралап шықсақ,бірақ адамның жүрегінде мейірім болмаса, сені ешкім қабылдамайды. Жүрегіңде мейірім болса, айналаңа ізгілік нұрын шашсаң, жүрегің сезімге бай болса ғана сені шешен ретінде халық қабылдайды, адам ретінде адамның жүрегінің төрінен орын аласың.
  

• 15 слайд

  Бағалау.
  Сабаққа белсене қатысқан оқушыларды бағалау.