Призентация "Tasviriy san’at darslarida ko‘rsatmali qurollarni tayyorlash va ulardan foydalanish usullari "

• 1 слайд

   
   
  Tasviriy san’at darslarida ko‘rsatmali qurollarni tayyorlash va ulardan foydalanish usullari
  

• 2 слайд

  O’ZBEKISTONDA TASVIRIY SAN’ATNI O’QITILISHI
  Mustaqillik yillarida tasviriy san’atning o’qitilishi
  O`zbekistonda ta’lim-tarbiyani amalga oshirishda ajdodlar merosidan foydalanamiz.
  Mustaqillik yillarida tasviriy san’atning o’qitilishida ancha katta islohotlarni amalga oshirdi.
  Umumta`lim o`rta maktablardagi badiiy ta’limni amalga oshirishda bolalarni fikrlashga, ishga ijodiy munosabatda bo’lishlikni kuchaytirish, ularni yuksak did va madaniyatli qilib shakllantirishga qaratish, o`quvchilarni tasviriy san’atdan bilim va malakalarni puxta egallashlariga e`tibor berish, shu asosda tabaqalashtirilgan badiiy ta’limni joriy etish yo`lga qo`yildi.
  O’zbekistonning umumiy o`rta maktablarida tasviriy san’at ta’limi mazmunini dunyo standartlari darajasiga olib chiqildi. Prezidentimiz Sh.Mirziyoyevning 5 tashabbusi shundan dalolat beradi.
  Bu g’oyalar so’zsiz barkamol komil insonni shakllantirishga zamin bo’lib, unda tasviriy san’atni o’qitishning yaqin va uzoq yillarda rivojlantirishga mo’ljallangan yo’nalishlari bayon etildi.
  
  

• 3 слайд

  Umumiy o’rta maktablarida tasviriy san’at mashg’ulotlarining mazmuni
  Umumiy o’rta ta’lim maktablarida tasviriy san’at o’quv predmetining maqsad va vazifalaridan kelib chiqqan va ta’limning davlat standartlariga asoslangan holda ta’lim mazmuni aniqlanadi.
  Tasviriy san’at dasturida uning quyidagi besh turi belgilangan:
  1. Borliqni idrok etish (1-4 sinflarda).
  2. Badiiy qurish-yasash (1-4 sinflarda).
  3. San’atshunoslik asoslari (5-7 sinflarda).
  4. Naturaga qarab tasvirlash (1-7 sinflarda).
  5. Kompozitsion faoliyat (1-7 sinflarda).
   
  
  

• 4 слайд

  Umumiy o’rta maktablarida tasviriy san’at mashg’ulotlarining turlari
  Kompozitsiya tuzishda bolalar obrazlarning tipik belgilarini tanlab olib, qismlarning o’rnini almashtirib, qo’shimcha detallar kiritish orqali kompozitsiya mazmunini boyitish kabilarga alohida e’tibor beradilar.
  Dekorativ kompozitsiya darslarida bolalarga har qanday naqshlarning elementlari tevarak-atrofdagi narsa va hodisalardan olingani haqida tushuncha beriladi. Binobarin, naqsh ishlash mashg’ulotlarida rasm ishlovchi real shaklni o’zgartirishi, uni soddalashtirishi, unga yangi elementlarni qo’shishi mumkinligini o’rganib oladi.
  Dekorativ haykaltaroshlik o’quvchilarda turli dekorativ bezakli rel’eflar va o’yinchoq haykallar ishlash orqali maxsus bilim hamda malakalar hosil qiladi. O’zbek halq kulolchilik san’ati an’analari asosida "Toychoq", "Qo’zichoq", “Bo’taloq“ kabi o’yinchoq haykalchalar ishlanadi.
  
  

• 5 слайд

  KO‘RGAZMALARDAN FOYDALANISH IMKONIYATI
  Zamonaviy pedagogik texnologiyalar tadbiqi
  Maktablarda keng tarqalgan dasrdan tashqari ishlarning shakllaridan yana biri ko’rgazmalardir. Ko’rgazmalarning asosiy turlari quyidagilardir:
  1.Bolalarning ijodiy-tasviriy va amaliy-bezak ishlari ko’rgazmasi.
  2. Rassomlar va amaliy san’at ustalari asarlari reproduktsiyalarining ko’rgazmasi.
  3.Rassomlar va amaliy san’at ustalari asarlarining asl nusxalari ko’rgazmasi.
  Dar jarayonida o`qituvchi o`z salohiyatiga qarab, darsning mavzusiga moslab ko`rgazmalar tayyorlaydi.
  

• 6 слайд

  Ko’rgazmali qurollar quyidagicha guruhlanadi:
  1. Mehnat va turmush buyumlari. Bu o’simliklar, amaliy san’at buyumlari.
  2. Buyumlarning tuzilishi, perspektiva qonunlari, yorug’-soya, rangshunoslik, dekorativ stilizatsiyaga doir, geometrik shakldagi simdan yasalgan modellar, vidoiskatel va boshqa ko’rgazmalar.
  3. Rasmlar va tablitsalar. Unda rasm va naqsh chizishdagi ketma-ketlilik, atrofmuhitning perspektiv ko’rinishlari, amaliy san’at asarlarining tasvirlari.
  4. Rassomlar asarlarining reproduktsiyalari, guruhga geometrik shakllar, sabzovotlar, mevalar, qushlar, hayvonlar, gullar va amaliy san’at asarlarining tasvirlari. Bunday ko’rgazmali qurollar yordamida yorug’-soya va rangshunoslik, kompozitsiya qonunlari tushunitiriladi.
  5. Bolalarga naturani chizishda ketma-ketlilikni, har xil eksponatlar bilan ishlash uslubini, buyumlarning qurilishini, tasvirlanayotgan predmetlar va ob’ektlarning fazoviy holatini ko’rsatuvchi pedagogik rasmlar va boshqalar.
  6. Namoyish qilinadigan ko’rgazmali qurolar (diapozitivlar, diafilmlar, slaydlar, kinofilmlar). Bular orqali o’quvchilar turli rassomlar, xalq amaliy san’ati ustalari bilan, tasviriy san’at asarlarini yaratish texnikasi va texnologiyasi bilan tanishadilar.
  

• 7 слайд

  Ko’rgazmalilikning yеtarli bo’lmasligi esa o’qituvchi tomonidan fikrni chala va yuzaki bo’lishgiga olib keladi. Ko’rgazmali quroldan foydalanish masalalari o’qituvchining nutqi bilan ham bog’liq. Nutq va ko’rgazmalilikning uyg’unligi ikki jihatdan foydali bo’lishi ish joyda ko’rinadi. Chunonchi, birinchidan, o’qituvchining nutqi ko’rgazmalilikka ko’maklashsa, ikkinchidan ko’rgazmalilik o’qituvchi nutqiga ko’maklashadi. Tasviriy san’atni o’qitishda, ayniqsa narsaning o’ziga qarab rasm ishlash va san’atshunoslik asoslari darslarida ikkinchi yo’l ko’proq qo’llaniladi.
  

• 8 слайд

• 9 слайд

• 10 слайд

• 11 слайд

• 12 слайд

  UMUMIY XULOSA
  Tasviriy san’at o‘quv fani umumiy o‘rta ta’lim fanlari ichida ma’naviy sog‘lom avlod tarbiyasi masalasini ijobiy hal etishda keng imkoniyatlarga ega ekanligi bilan ajralib turadi. Chunki, aynan tasviriy san’at darslarida san’at va san’atkor olami, san’atning ijtimoiy vazifasi va o‘ziga xos xususiyati, uning tasviriy ifodaviy «tili»ni o‘rganib borish orqali o‘quvchilar atrof muhit, tasviriy, amaliy san’at va me’morlikdagi go‘zalliklarni ko‘ra bilish, anglash, ularni baholash, qadrlash va muhofaza qilishni o‘rganib boradilar.
  Tasviriy san’at o‘quv prеdmеti o‘z xaraktеriga ko‘ra estеtik tarbiyaning asosini tashkil etuvchi estеtik idrok, estеtik zavq, estеtik his-tuyg‘u, estеtik did, estеtik mulohaza, estеtik baholash, estеtik ijod kabi sifatlarni o‘stirishda katta rol o‘ynaydi va u quyidagi yo‘nalishlarda amalga oshiriladi:
  - o‘quvchilarning tabiat, san’at va hayotdagi go‘zalliklarni idrok etishga o‘rgatish:
  - o‘quvchilarning estеtik didini tarbiyalash, go‘zallikni baholay olish qobiliyati, xaqiqiy go‘zallikni xunik voqеa va narsalardan farqlay bilishga o‘rgatish;
  - shaxsning tasviriy-ijodiy faoliyatida o‘zini ko‘rsata bilishga, hattiharakatini qo‘llab-quvvatlash va hayotga go‘zallik kiritish malakalarini o‘stirish:
  - bolalarning badiiy fikr doirasini kеngaytirish va boshqalar.
  

• 13 слайд

  E’TIBORINGIZ UCHUN RAHMAT!