Сабақ жоспары Абай Құнанбайұлы " Қыс" өлеңі

Күні: 16.02.2017

Пәні: Қазақ әдебиеті

Сынып: 5

Пән мұғалімі (студент-практикант): Кабакова Б. А.

Сабақтың тақырыбы: Абай Құнанбайұлы  «Қыс» өлеңі

Сабақтың мақсаты:

А) білімділік : қазақ халқының ұлы ақынының өмірі мен шығармашылығмен таныстыру, табиғат көрінісін жандандыра суреттеудегі ақын шеберлігін ашу;

Ә) дамытушылық: сөздік қорларын байыту, оқушылардың шығармашылық жұмыс жасауына ықпал ету, ойлау шеберлігін, сөйлеу мәдениетін жетілдіру, есте сақтау қабілеттерін арттыру;

Б) тәрбиелік: табиғатқа деген сүйіспеншіліктерін арттыра отырып, қорғай білуге, қомқарлық жасауға тәрбиелеу.

Сабақтың түрі : аралас сабақ.

Сабақтың әдіс – тәсілдері: сұрақ-жауап, әңгімелесу, баяндау, топтастыру стратегиясы, венн диаграммасы.

Сабақтың көрнекілігі : Ақын портреті, тірек сызба, кітап көрмесі.

Пәнаралық байланыс : қазақ тілі, орыс әдебиеті.

Сабақтың барысы :

І Ұйымдастыру

• Сәлемдесу. Оқушылардың назарын сабаққа аудару
• Кезекшімен әңгіме

ІІ Сабақтың мақсаты мен міндеттерін түсіндіру

ІІІ Мұғалімнің кіріспе сөзі:

         Кіріспеде мұғалім Абай Құнанбайұлының шығармалары бұрын оқымаса да, атын естімеген оқушының жоқ екендігіне тоқталып, ақын аталары туралы, Абайдың балалық шағына қысқаша тоқталып, 5-сыныпта оқылатын өлеңдерін айтып өтеді.

ІV Жаңа сабақ:

1.     Оқулықпен жұмыс:

1.1 Абай туралы мәтінді түсініп оқу.

Ұлы ақынымыз 1845 жылы бұрыңғы Семей облысы, Абай ауданы, Шыңғыстау бөктерінде дүниеге келген. Әкесі Құнанабай аға сұлтан, болыс болса, аталары Өскенбай, Ырғызбай атақты, әйгілі билер атанған. Анасы – Ұлжан, әжесі – Зере.

Ауыл молдасынан сауат ашқан Абай 10 жасында Семейге оқуға келеді. Онда ол Ғабул-Жаппар, Ахмет Риза медреселерінде білім алады. Үздік оқиды. Араб, парсы, орыс тілдерін үйренеді. Орыс тіліндегі кітаптарды көп оқыды.

Әр түрлі тақырыпта өлеңдер жазды. Табиғат туралы «Жазғытұры», «Күз», «Қыс», «Жаз»; оқу-білімге : «Ғылым таппай мақтанба», «Әсемпаз болма әрнеге», т.б Әндері «Айттым сәлем, Қаламқас», «Сегіз аяқ», «Қараңғы түнде тау қалқып», «Көзімнің қарасы», «Желсіз түнде жарық –ай»

1.2 Сөздік жұмысын жүргізу. Сөздердің мәтінде қолданылу аясын көрсету:

Әуес болу, еліктеу – увлекаться

Ынта – прилежание

Сауат ашу – учиться грамоте

Медресе – высшее духовное учебное заведение в дореволюционном Казахстане и Средней Азии

Шебер жырлау- мастерски воспевать

Жан біту-оживляться; приобретать душу

Негіз-основа

Өмірімен байланыстыра – связать с жизнью

Суреттеу-изображать; описывать

Жанды суреттер-живые картины

Құбылыс - явление

1.3 Жаңа тақырыпты өз бетімен меңгертуде «Білу», «Түсіну», «Талдау» қадамдардың тапсырмаларын орындау.

• Абай Құнанбаев кім?
• Абай қай жерде дүниеге келді?
• Абай қай жылы туған?
• Шын аты кім?
• Неше жасында Семейге оқуға барады?
• Абайдың әкесінің аты?
• Абайдың әжесінің аты
• Анасының аты?

V «Қыс» өлеңімен жұмыс

1.     Өлеңді мәнерлеп оқу.

2.     Сөздік жұмысы:

Ақ киімді – в белой одежде

Денелі-здоровый

Ақ сақалды-  белобородый

Соқыр-слепой

Мылқау-немой

Үсті-басы- с головы до ног

Ақ қырау- белый иней

Түсі суық- грозный вид

Долдану- злиться

Домбығу- слегка обмерзать

Тон- шуба

Теріс айну-отвернуться

3.   Жаңа тақырыпты өз бетімен меңгертуде «Білу», «Түсіну», «Таладу» қадамдары тапсырмаларын орындау.

4.   Топпен жұмыс.

1-топ: «Қандай?» деген сұраққа жауап беретін сөздермен кесте толтыру:

Қандай? (сөз)	Сөз тіркесі	Сөйлем

2-топ: Қыс мезгілінің суреттелуін оқи отырып, көз алдарына келген суретті салып көрсету.

3-топ: «Сөз сыры» айдарымен берілген сөздер қатарын толықтыру.

5.       Әдебиет теориясынан түсінік беру. Кейіптеу туралы. Өлеңнен кейіптеуге мысалдар теріп жазу.

 VI Бекіту кезеңі

Абайдың «Қыс» өлеңін оқып танысамыз. Жансызды жанды түрде көрсету. Мұны әдеби тілде кейіптеу (олицетворение). Абайға дейін табиғат жанды түрде суреттелмеген. Табиғатқа тіл бітіру, жанды, қозғалмалы қалыпта табиғатты бейнелеу – Абай ашқан жаңалық.

VІІ Сабақты  қорытындылау: Сөзжұмбақ

1. Сабақта қандай өлеңімен таныстық

2. Әкесінің аты

3. Әжесінің аты?

4.Қандай әні бар?

5. Қай жерде дүниеге келген?

6. Абай кім?

VІІІ Үйге тапсырма: Абайдың «Қыс» өлеңін жаттау

ІХ Бағалау