Калядкi
Забава для дзяцей старшай группы (5-6 гадоу)
Зала мае выгляд святочна упрыгожаннай сялянскай хаты, стаiць стол з муляжамi калядных страу. Гучыць беларуская народная песня «Паехала каляда с канца у канец». Дзяцей i выхавальнiка дашкольнай адукацыи сустракаюць Гаспадыня i Гаспадар.
Гаспадыня: Добры вечар, хлопчыкi i дзяучынкi! Як цудоуна што вы завiталi да нас у госцi. Сення, у калядны вечар, усе чакаюць гасцей. А цi ведаеце вы, што гэта за свята-Каляды? Не вельмi добра? Тады сядайце, калi ласка, мы вам раскажам.
Гаспадар: Добры вечар, сябры! Каляды-гэта народнае зiмовае свята нашых продкау. Калядавалi звычайна больш за тыдзень. Каляды пачыналiся са святочнай вячэры, якая называлася «шчодрая куцця», бо абавязкова на стале была традыцыйная абрадавая салодкая каша-куцця.
Гаспадыня: Да Каляд прыпасалi кумпякi, каубасу, сала, яйкi, пяклi пiрагi, блiны и усе самае смачнае ставiлi на
святочны стол.
Гаспадар: У госцi прыходзiлi калядоушчыкi: Зорканоша, Музыка, Механоша, Павдыр з Мядзведзем, Песеннiк,Цыганка, Каза i iншыя людзi пераапранутыя у жывел. Яны спявалi песнi з вiншаваннямi и пажаданнямi дабрабыту i шчасця гаспадарам, абдорвалi iх рознымi прысмакамi.
Гаспадыня: Лiчылася, як правядзеш Каляды, такiм увесь год будзе. Таму усе спявалi, танцавалi, весялiлiся, частавалi адзiн аднаго i хадзилi у госцi.
(Чуецца стук у акно)
Гаспадыня: Ой,хто гэта стукае? (глядзiць у акно)
Гаспадар:
На дварэ чорна хмара уецца,
А пад акном каляднiк чаупецца.
Пакличам яго у хату,
Ен нам будзе спявацi Каляду.
(Раптоуна святло прытухае).
Гаспадыня: Ой-ей-ей! Мабыць вецер святло патушыу! Трэба хутчэй запалкi адшукаць!
Гаспадар: У мяне на падносе ляжаць лiчыльныя палачкi. Няхай кожнына дотык возьме некалькi i палiчыць iх колькасць услых, тады святло запалiцца. Сення ж не просты вечар, а калядны , чарадзейны.
(Дзецi выконваюць заданне. Святло запальваецца. Гучыць беларуская народная песня «Добры вечар, шчодры вечар». Уваходзяць калядоушчыкi. Музыка бье у бубен.)
Калядоушчыкi:
Iшла Каляда па ляду, па ляду
Рассыпала каляду,каляду
Дзецi:
Каляда-калядзiца
Прыходзь павесялiцца!
Калядоушчыкi:
Прыйщла Каляда пад цясовы двор
Дзецi:
Каляда-калядзiца
Прыходзь павесялiцца!
Калядоушчыкi:
Вароты рыпяць,
Маразы чуваць!
Дзецi:
Каляда-калядзiца
Прыходзь павесялiцца!
Калядоушчыкi:
Добры дзень таму,
Хто у гэтым даму!
Дзецi:
Каляда-калядзiца
Прыходзь павесялiцца!
Калядоушчыкi:
Добры дзень вам,
Добрым людзям!
Дзецi:
Каляда-калядзiца
Прыходзь павесялiцца!
Калядоушчыкi: Цi рады вы нам?
Гаспадыня: Рады, рады! А хто вы такiя?
Песеннiк: Мы людзi простыя…
Механоша: З далекага краю…
Зорканоша: З- пад самага раю!
Гаспадыня: Адкуль вы iдзяце?
Музыка:
Iдзем ад пана Года,
Што носiць бараду як лапату,
Сiву и калмату!
Павадыр:
Мы да лета iдзем,
Казу вядзем.
Радасць людзям нясем!
Калядоушчыкi: Гаспадыня добрая! Гаспадыня шчодрая! Пачастуй нас!
Гаспадыня:
Яшчэ рана частаваць,
Спачатку трэба загадкi адгадаць!
Дзецi, смела пачынайце,
Калядоушчыкам загадкi загадайце!
(Дзецi загадваюць калядоушчыкам загадкi, тыя па чарзе iх адгадваюць).
Песеннiк:
А мы зараз прапануем вам задачы-жарты:
Раз да зайца на абед
Прыскакау сябрук-сусед.
На пянек зайчаты селi,
Па пяць морквiн яны зьелi.
Хто падлiчыць, дзецi, лоука
Колькi зъедзена маркоукi? (10 морквiн)
Сядзяць рыбакi,
Супраць-паплаукi.
Рыбак Iваноу
Злавiу трох акунеу,
Рыбак Мiхасеу-
Чатырох акунеу.
Колькi рыбiн з ракi
Выцягнулi рыбакi? (7 рыбiн)
Вожык па лесе iшоу,
На абед грыбы знайшоу:
Два пад бярозай,
Адзiн пад асiнай.
Колькi iх, адкажы,
У пляценым кашы? (3 грыба).
Ля варот
Дзве кошкi-
Вунь, катаюцца
Клубком.
Палiчы
У кошак ножкi,
А пасля
Падумай трошкi,
Праз якiя дзверы
Кошкi
Забягуць хутчэй
У дом?
( у кошак не ножкi, а лапкi. У дзвюх кошак-8 лапак. У дом забягуць праз адчыненыя дзверы.)
Музыка: Ну што ж, малайцы! Не згубiлiся, нашы задачы-жарты правiльна рашылi.
Гаспадынька, не скупiся,
Каб ячмень твой урадзiуся…
Песеннiк: (падхоплiвае)
Каб нажалi 100 коп жыта..
Механоша: (працягвае)
Каб была сямья уся сыта..
Каза: (працягвае)
Каб скацiна вадзiлася..
Зорканоша: (працягвае)
Каб пшанiца радзiлася…
Павадыр: (працягвае)
Залезь на баляску…
Мядзведзь:
Дастань каубаску…
Карова:
Стань на драбiнкi
Дастань саланiнкi.
Калядоушчыкi: (рэчытатывам)
Шчодры вечар, багаты вечар!
Хутчэй дарыце, нас не марыце!
Гаспадыня: Частуйцеся, госцiкi дарагiя! (усiм падае пачастункi)
Калядоушчыкi:
Гаспадыня добрая i вельмi шчодрая!
Гаспадыня:
Я вас буду частаваць, а дзеткам трэба танец паказаць.
Танец «Крыжачок»
Павадыр: Смачныя ласункi у цябе, Гаспадыня, ды мала iх!
Гаспадыня: Калядоушчыкi, даражэнькiя, зараз мы вам свае сурвэткi яшчэ падорым. Вось толькi дзецi над iмi паварожаць.
(выходзiць Цыганка)
Цыганка: Добры вечар, шчодры вечар усiм людзям на увесь вечар! Цi пазналi вы мяне, сябры? …так! Добра! У цудоуны калядны вечар збываюцца розныя пажаданни. Калi вы вельмi пастараецеся, магчыма, вашы жаданнi так сама збудуцца.
Гульня «Чарадзеi»
( Цыганка прапануе дзецям «паваражыць» - узяць папяровы круг – «сурвэткi», потым загадаць жаданне i падзялiць яго на дзве роуныя часткi (скласцi напалам), параунаць часткi, загадаць яшчэ адно жаданне i яшчэ раз скласцi напалам. Потым цыганка прапануе расфарбаваць кожную частку «сурвэткi» розным колерам- «для радасцi у наступным годзе».)
Цыганка: Кожная «сурвэтка» мае свой магiчны сэнс, Каляда пройдзе у гэтым годзе i абавязкова вернецца у наступным годзе, а вашыя мары i пажаданнi абавязкова здейсняцца i будзе вам шчасце цэлы год.( Цыганка збiрае «сурвэткi» i аддае калядоушчыкам.)
Музыка: якiя дзецi умелыя ды разумныя!
Песеннiк: Давайце пагуляем!
Гульня «Зайцы на гары стаялi»
У гульнi прымаюць удзел усе калядоушчыкi. Гучыць беларуская народная музыка, дзецi скачуць. Хтосьцi з калядоушчыкау прамауляе:
Зайцы на гары стаялi,
Зайцы пальцы выкiдалi.
Калi музыка сцiхае, паказваюць картку з лiчбай (ад 0 да 10), а дзецi падымаюць столькi ж пальцау, але абавязкова на абедзвюх руках. Гульня паутараецца некалькi разоу.
Каза: Цi ведаеце вы калядную песню пра мяне?
Дзеци: а як жа? Ведаем!
Карагод «Го-го-го каза».
Механоша: Вось як добра мы спявалi ды танцавали! Чым, Гаспадыня, Казу пачастуеш?
Гаспадыня: Дам я козцы-казе качан капусты! (дае качан).
Карова: А мну-у?
Мядзведзь: (наблiжаецца да iх, адштурхоувае Карову, тая адыходзiць, яе супакойвае Каза) Мне!
Гаспадыня: А ты спачатку паслужы, што умееш пакажы!
(Павадыр выводзiць Мядзведзя на сярэдзiну залы)
Павадыр: Пакажы, Мiша, як Гаспадыня цеста у дзежцы месiць (мядзведзь садзiцца на падлогу, падкручвае ногi, таучэ кулакамi, iмiтуючы замешванне цеста у дзяжы.) А як дзецi зацiрку ядуць? (Мядзведзь « дастае вялiкую лыжку» i лье за каунер.) А як Гаспадыня прыгажосць наводзiць? (Мядзведзь выцягвае левую лапу уперад, а правай iмитуе, як жанчына прыхарошваецца.) А як дзецi танцуюць? (Мядзведзь смешна падскоквае i круцiцца на месцы.) Цi зарабiу Мишка калядны ласунак?
Гаспадыня: Так, зарабiу! Вось табе, Мiшка, бочачка меду! (Мядзведзь радасна прытанцоувае).
Калядоушчыкi: А нам?
Гаспадыня:
Будзе, будзе Каляда
Мне гасцiнцау не шкада
Просiм гаспадыню ушанаваць,
Каляду паспрабаваць!
Вось калядныя, блiны ладныя
Каубаса , яечки
Пышкi, перапечкi!
(Гаспадыня звяртае увагу на стол са стравамi.)
Калядоушчыкi: (кланяюцца)
Кааб ваша хата была заужды багата!
Гаспадар: мы бачылi, якiя вы спрытныя,калядоушчыкi! Але ж i дзецi нашы вунь якiя здольныя! Сядайце ды на iх падзiвiцеся!
Гульня «Калядныя падарункi»
Гаспадар: А зараз,мае дараженькiя дзеткi, мы з вамi паглядзiм з чым прыйшлi да нас калядоушчыкi!..
Гаспадар прапануе дзецям адгадаць , што накалядавалi госцi-калядоушчыкi: знайсцi на дотык у торбе розныя прадметы. Калi дзецi дастануць iх , ен прапануе вызначыць, па якiх прыкметах можна iх раскласцi (па форме, велiчынi, ужыванню), для выяулення мноствау карыстаюцца абручамi. Потым гаспадар прапануе згрупаваць прадметы па дзвюх прыкметах (напрыклад, у адзiн абруч пакласцi вялiкiя круглыя прадметы, а у другi квадратныя маленькiя.)
Гаспадар: Малайцы! Добра!
Музыка: (кiдае зерне)
Святкуем калядкi, лавiце зярняткi!
Механоша: (кiдае зерне)
Дадзiм трошкi жыта для дабарабыта!
Зорканоша: (кiдае зерне)
Лавiце жыта рукой,
Каб быу добры настрой!
Песеннiк: (кiдае зерне)
Каб моцна грэла сонца,
Кiну жыта у аконца!
Усiм дабро дарыце, радасна жывiце!
Гучыць беларуская народная песня «Ой, свят вечар, свят!»
Усе выходзяць з залы.
Государственное учреждение дошкольного образования
«Ясли-сад №32 г.Барановичи»
Сцэнарый забавы
«Калядкi»
для дзяцей старэйшай группы
Музыкальный руководитель
Брюханова Н.С.
2018 г.
Оставьте свой комментарий
Авторизуйтесь, чтобы задавать вопросы.