Урок по казахскому языку на тему "Қазақстанның белгілі саңлақтары" 9 класс

Сабақтың тақырыбы	Қазақстанның белгілі саңлақтары.             9 сынып «Олимпиадалық ойындар»
Сабақтың мақсаты: Сабақтың түрі:                      Пәнаралық байланыс: Сабақтың әдістері: Көрнекiлiктер, техникалық құралдары:	1.Білімділік:  Қазақстанның  даңқты спортшылары мен спорттағы жетістіктері туралы  білімдерін толықтыру. 2.Тіл дамытушылық: білім,білік дағдыларын,ойлау қабілетін, сауатты жазу, диалогтік,  монологтік сөйлеу тілін дамыту. 3.Тәрбиелік: олимпиада ойындарын таныта отырып,ұлттық мақтаныш  сезімдерін ояту,салауатты өмір салтын  қалыптастыруға тәрбиелеу. Ойын сабағы  география, тарих, дене шынықтыру талдау,тұжырымдау, салыстыру,баяндау, топтық, жеке жұмыс, аударма,сұрақ- жауап. слайдтар, кеспелер,  кубок, жетондар.
І.Ұйымдастыру кезеңi ІІ.Үй тапсырмасын тексеру: ІІ.Жаңа тақырыпты меңгеру: ІІІ. Жазылым: ІҮ.Бекіту кезеңі Ү.Қорытынды, бағалау: Үй тапсырмасы: Қоштасу	Сабақтың барысы: Армысыздар құрметті қонақтар, әріптестер, оқушылар. Бүгінгі ашық сабағымызға  қош келдіңіздер! 1 Слайд: Психологиялық ахуал: Балалар, сабақты бастамас бұрын«Қалыптан тыс амандасу» ойыны арқылы көңілімізді көтеріп, денелерімізді шынықтырып алайық. Сіздерді ортаға шақырамын. Ең алдымен өздеріне жұп тандап алыныздар. Оң қолымен, сол қолымен, бас иіп, күлімдеп, 2 қолымен ұстасып, иықпен, арқамен, тіземен, көзбен. Енді, балалар, ТОПҚа бөлінейік: Пазлдар арқылы.  І топ «Тұлпар» тобы.     ІІ топ  «Қыран» тобы. -Балалар, бүгін біз сендермен өткен «Ұлттық құрама командалар» модулін қорытындылап, тілімізді дамыту мақсатында ойын –сабағын  өткіземіз.              Ал,  «Олимпиадалық ойындар» сайысын бастайық!   Тақтаға назар аударайық! 2 Слайд: АССОЦИАЦИЯ стратагиясы: «Олимпиада»  деп бір сөзбен айтқанда, сендердің ойларына не келеді? Білімдерімізді жүйелеп, сарапқа салу үшін, біз топ бойынша жұмыс істейміз. Олимпиада ойынымызда «Білім кубогы» жақсы жұмыс істеген топқа  беріледі. Топ әрбір дұрыс жауабы үшін жетондар алады. Көп жетон жинаған топ жеңіске жетеді. 5 деген  бағаға – алтын жетон, 4 деген бағаға- күміс жетон, 3деген - қола жетон.                3 Слайд: 1 тур: «Бәйге» деп аталады.  «Крестікпен- нолдіктер» стратегиясы  бойынша өтеді. Әр командаға 6 сұрақтан қойылады. 1 топ – нолдіктер, 2 топ-крестіктер 1.      Адамдар спортпен неліктен шұғылданады? 2. Спорттың қандай түрлерін білесіңдер? 3.Біздің еліміздің атақты спортшылары кімдер? 4. Мұздағы би қалай аталады? (Мәнерлеп сырғанау 5. Қажымұқанның фамилиясы кім? Мұнайтпасов 6.Азияда ойындары қанша жылда оралып келеді? / 4 жылда/ 1.1999 жылы Азия құрлығының  ең үздік боксшысы атанған боксер кім?  ( Ермахан Ыбрайымов) 2. Қазақстаннан шыққан тұңғыш Олимпиада чемпионы кім? (Жақсылық Үшкемпіров) 3. Қазақ халқының ұлттық спорт ойындары: тоғызқұмалақ,көкпар,бәйге,қазақша күрес 4.Лондон олимпиадасының жүлдегерлерінің саны (13) 5. Қазақстан Тәуелсіздік алғалы бері қанша жаздық және қыстық олимпиадаларға қатысты?  ( 5 жаздық ,5 қыстық олимпиадалық ойындарға қатысты.) 6. Илья Илин кім? 2 дүркін олимпиада чемпионы 4 Слайд: 2 тур: «Чемпиондар әлемі»  осы турды «Кір жаю » стратегия бойынша өткіземіз.   (Спортшылардың суреттерін ілу үшін 2-3 сөйлем айтуларын тиіс және ТОПТАР  бір-бірін бағалайды.)  Осы спортшылар сияқты сендерді де білім биіктерінде көретің болайық!          5 Слайд: 3 тур: «Жақсы жұмыс- жанға тыныс»  «Бір сөзбен аяқтау» стратегиясы бойынша өткіземіз.  Сөйлемдерді бір сөзбен аяқтау. Мұзда сырғанау, қақпаға шайба салу ______________________________ Мимен ойлану, қарсыласына мат қою ______________________________ Суда жүзу, мәреге жүзіп жету ______________________________ Доп тебу, қақпаға гол соғу ______________________________ Допты қолмен ойнау, торға доп салу _______________________________ Жүгіру, мәреге жүгіріп жету _______________________________ Былғары қолғаппен ұру, қарсыласын нокаут ету _________ Допты қолмен секіріп ұру, допты тордан асыру ______________________ Шаңғы тебу, мәреге сырғанап жету _______________________ Керекті сөздер: футбол, баскетбол, волейбол, хоккей, бокс, шахмат, суда жүзу, марафон, шаңғы спорты   6 Слайд: 4 тур  «Грамматикалық әлемі»  Сендерге үйге тапсырма берілді, ережелерді қайталап келуге, бүгін біз құрмалас сөйлемдердің түрлерін қайталаймыз.  Ал екі топ бір-бірлеріне сұрақтар қойындар. «Қыран» тобы бастайды. Құрмалас сөйлем дегеніміз не?   Құрмалас сөйлемнің түрлері қандай?  Салалас сөйлем деген не?    Сабақтас сөйлем деген не?        Тапсырма:  Құрмалас сөйлемдердің түрін анықтау.     1.Бұл спорттық жарыс “Азиада” деп аталады және әрбір       4 жыл сайын өткізіліп отырылады.                                                      /Ыңғайлас салалас құрмалас сөйлем./     2.Азияда ойындары 1951 жылдан бері өткізіліп келе жатыр, бірақ     біздің ел 1996 жылы алғаш рет қатысты.                                                    /Қарсылықты салалас құрмалас сөйлем./   3.Олимпиадада жеңіске жететініме сенімді болдым,    себебі дайындығым  өте жоғары болды.                                                    /Себеп-салдар салалас құрмалас сөйлем./  4.Лондон олимпиадасында бірде сыннан қалай өтеміз     деген күдік мазалады, бірде жүктелген сенімнен  шығуға     деген ұмтылыс күш берді.                                                      / Кезектес салалас құрмалас сөйлем./    5.Тау барысын тұмар етіп алудың 2 мәні болды:  біріншісі-қазаққа тән батылдық пен төзімділік қасиеттің болуы,  екіншісі-тәуелсіз Қазақстанның бет - бедері ретінде танылып келуі.                                                   /Түсіндірмелі салалас құрмалас сөйлем./ 7 Слайд: Балалар, кішкене шаршадық, сондықтан , 5 тур:  Ойын  «Жекпе- жек» Спорттың түрлерін атау. Жазғы спорт түрлері:---------------- Қысқы спорт түрлері: • 1. Велоспорт ------------------------ 1. Биатлон • 2. Ат спорты ------------------------- 2. Тау шаңғысы спорты • 3. Жеңіл атлетика ------------------ 3. Шаңғы жарыстары • 4. Гольф ------------------------------- 4. Мәнерлеп сырғанау • 5. Теннис ------------------------------ 5. Фристайл • 6. Футбол ------------------------------ 6. Хоккей • 7. Суда жүзу -------------------------- 7. Шорт - трек 8 Слайд:  Балалар, әр сабағымызда мемлекеттік емтиханға, Оқу жетістіктерінің сырттай бағалауына,  Ұлтық Бірынғай Тестіне дайындық жүріп жатыр, сондықтан бүгін  6 турымыз:  «ТЕСТ»  тапсырмалары. 1.Ойлауды қажет ететін ойын түрін атаңыз. А) футбол  В) баскетбол   С) тоғызқұмалақ  D) волейбол  Е) теннис 2. Мен шахмат үйірмесіне қатыса... – керекті жалғауды жалғаңыз. А) -бын             В) -мен           С) -сіз            D) -мын                 Е) –мыз 3. Асық қолданатын спорт түрі А) баскетбол  В) ханталапай   С) футбол   Д)шахмат  Е) тоғызқұмалақ 4. «Біз мектепте спорт үйірмесіне қатысамыз» - деген сөйлемдегі есімдік түрін анықтаңыз А) сілтеу   В) өздік   С) сұрау   Д) жіктеу   Е) белгісіздік 5. Қазақ халқының ұлттық ойынын белгілеңіз А) лото   В) дойбы   С) баскетбол   Д) тоғызқұмалақ   Е) шахмат 6. Заттың қимылын білдіретін сөз табын табыңыз А) зат есім    В)сын есім    С)есімдік    Д)етістік    Е) сан есім 7. Буынға дұрыс бөлінген сөзді табыңыз А)  т о- ғыз- құм-ал-ақ    В) то-ғыз-құ-ма-лақ   С)тоғ-ыз-құма-лақ Д) то-ғыз-құма-лақ         Е)тоғыз-құ-малақ Мен кітапханаға жиі ...... А) барамын   В) барасың   С) барады   D) барды   Е) барамыз 9.Сын есімнің жұрнақтарын табыңыз. А) - дай,- дей   В) - ып, - іп    С) - ған, - ген   D) -ыл, - іл    Е) -ар – ер 10. «Әдемі», «сұлу», «көркем», «көрікті» деген сөздер қандай сөздер А) синоним    В) антоним    С) омоним   D) көп мағыналы   Е) сөз құрамы 9 Слайд: Қосымша тапсырма:  «Даналар сөзі»  Мақал-мәтелдің жалғасын тап: 1.       1. Денсаулық – ..........    зор байлық                          2.       2. Спорт – денсаулық .........   кепілі                  3.       3.Тазалық -    .....           саулық негізі,                         Саулық -   ......              байлық негізі.                            4.  Еңбек пен бақыт –.......                  егіз.                  5. Жарлының байлығы -   ....   денінің саулығы.                       6. Ұйқы тынықтырады,     .....    жұмыс шынықтырады.                     7. Жаны саудың –   ......              тәні сау. 10 Слайд: Рефлексия : «Рефлексивная мишень» Балалар бүгінгі сабақтан сендер қандай әсер алғандарынды  стикер арқылы мынау мишеньға жапсырасыңдар. Олимпиадалық ойынымыз аяқталды, қай команда Чемпион атағын алды екенін білу үшін, жетондарымызды санайық. Чемпион атағын  ......   командасы алды. Марапаттау. Балалар, бүгін жақсы жұмыс жасадындар , сондықтан бәріне де жақсы баға қойылады. Сабағымыздың алдында Адамдар неліктен спортпен шұғылданады деген сұраққа денсаулықтары мықты болу үшін деп жауап бердіңдер, мынау алмаларды сыйға алыныздар. Денсаулықтарын мықты болсын!!! Бұл жемістер денсаулыққа өте пайдалы. 11Слайд:  Ал, ашық сабақты мынау өлең жолымен аяқтайық! Денсаулық – басты байлық өмірдегі,  Нәр беретін асыл ғой көңілдегі.  Салауатты өмір салтын насихаттап,  Атанайық жақсы азамат өңірдегі.  Салауатты өмір салтын қалыптастыру ұзақ жол, бірақ бұл нағыз денсаулықты сақтайтын және нығайтатын жолдардың бірі. Эссе «Мен және спорт»   Ал енді  «Чемпиондар әнің» тамашалайық! Бәріміз айтайық!!!