Урок по казахскому языку Нан дастарханға қалай келеді

Исмаилова Махабат Сайлаубековна

Қазақ тілі және әдебиет  мұғалімі

«Заградовка орта  мектебі» КММ

Сынып: 5

Пән: қазақ тілі   

Сабақтың тақырыбы: Нан дастарханға қалай келеді?

Сабақтың мақсаты:

Білімділік: нанның адам өмірінде атқаратын қызметі туралы оқушыларға

                     түсініктеме беру.

Дамытушылық: тапсырмалар орындату арқылы оқушылардың ойлау, тез

                               жауап беру қабілеттерін дамыту.

Тәрбиелік: нанды аяқ астына тастамай оның қадірін бағалауға тәрбиелеу.

Сабақ түрі: жаңа

Әдіс-тәсілдері: сұрақ-жауап, түсіндіру, әңгімелеу, кластер

Сабақтың көрнекілігі: нан қалй өнделеді, пайда болудың суреттері.

                             Сабақтың барысы:

Ұйымдастыру кезеңі: Амандасу. Тексеру. Сынып оқушыларының назарын жаңа сабаққа аудару. Сұрақтар қою арқылы сыныпты ұйымдастырып алу.

Сабақтың мақсаты: Нан туралы мақал-мәтелдердің тәрбиелік мәнін ашу. Қандай жолдармен өнім алынады, қалай өнделетіні туралы түсінік беру.

Жаңа сабақ:

       Нан қиқымын баспаңдар,

       Жерде жатса баспаңдар.

       Теріп алып қастерлеп,

       Торғайларға тастаңдар. - деп, бұл өлең не туралы айтылған? Оқушылардың ойларын біліп, ендеше оқушылар біздің сабағымыздың тақырыбы не туралы болмақ?  - Нан.

-         Мына суреттерден не көріп тұрсыңдар?

-         Нан бізге қандай жолдармен өнделіп алынады?

Жаңа сөздермен жұмыс.

Кітаппен жұмыс:

1-тапсырма - мәтінді түсініп оқып, төмендегі сызба сұрақтары бойынша әңгімелеңдер.

1. Диқандар көктемде не істейді?

2. Егін жақсы шығу үшін неден қорғау керек?

3. Күзде піскен егінді немен жыртады?

4. Элеваторда бидайдан не өнделеді?

5. Ұн элеватордан қайда түседі?

6. Нан дастарханға қалай келеді? Нан дастарханға еңбекпен келеді.

Сурет бойынша әңгіме құраңдар.

Қашан жер жыртып  не егеді?

Қашан не піседі?

Қашан не жинайды?

Нені қайда немен тасиды?

Нені қайдан қайда әкеледі?

Не қайдан қайда түседі?

2-тапсырма - нан туралы мақалдар мен нақыл сөздерді естеріңе сақтаңдар.  

         Еңбектің наны-тәтті,

           Жалқаудың жаны тәтті.

1.     Ас атасы-нан.

                      Нан - қасиетті тағам.

                          Нанды қастерле!

Грамматикалық тақырып.

Шақ	Жасалу жолы	Мысал
Осы шақ	отыр жатыр               + жіктік тұр                       жалғау жүр	Отырмын Отырсың Отырсыз Отыр
	жұрнақтар      Түбір етістік  +  -п, -ып, -іп   +   жүр      + жіктік                                                        тұр          жалғау                                                       отыр                                                      жатыр	Оқып отырмын Оқып отырсың Оқып отырсыз Оқып отыр
Өткен шақ	жұрнақтар Түбір етістік   +  -ды, -ді, -ты, -ті   +  тәуелдік                                                                жалғау	Оқы + ды + м Оқы + ды + ң Оқы + ды + ңыз Оқы + ды
Келер шақ	жұрнақтар Түбір етістік    +   -а, -е, -й      +   жіктік жалғау	Кел + е + мін Кел + е + сің Кел + е + сіз Кел + е + ді

3-тапсырма. Төмендегі етістіктерді үш жаққа қойып, үлгі бойынша жалғауларын жалғаңдар. Істеу, өсіру, тарту, алу, білу.

4-тапсырма. Рөлге бөліп оқыңдар.

Дастарханға шашылып,

Жатты аппақ бауырсақ.

Бауырсаққа қызығып

Қарап көзін сап:

-Қайдан келдің бауырсақ?

Деп сұрады қуыршақ.

-Дүкеннен келдім нан сатқан,

Деді оған бауырсақ.

-Дүкенге келдің қай жақтан?

-Наубайдан келдім нан жатқан.

-Наубайға келдің қай жақтан?

-Диірменнен келдім ұн тартқан.

-Диірменге келдің қай жақтан?

-Даладан келдім жан-жақтан.

Жер-анам менің көсілген,

Диқандар мені өсірген.

Арғы бидай ақ бидай,

Тәттімін, жеп көр,

Жесең өзін байқарсың,

Рахметіңді айтарсың.

                                      (Ө.Тұрманжанов)

Сабақты бекіту. Кластер әдісі бойынша жұмыс жасау.

Сабақты қорытындылау: Диқандар көктемде не істейді? Нан қалай өнделеді? Наубайханада нелер өнделеді?

Үй тапсырмасы: Мақал-мәтелдер жазып әкелу.

Бағалау: Сабаққа белсен қатысқан оқушыларды бағалау. Сабақ аяқталды.

Сынып: 5

Пән: қазақ тілі    (105 - сабақ)

Сабақтың тақырыбы: Нан дастарханға қалай келеді?

Сабақтың мақсаты:

Білімділік: нанның адам өмірінде атқаратын қызметі туралы оқушыларға

                     түсініктеме беру.

Дамытушылық: тапсырмалар орындату арқылы оқушылардың ойлау, тез

                               жауап беру қабілеттерін дамыту.

Тәрбиелік: нанды аяқ астына тастамай оның қадірін бағалауға тәрбиелеу.

Сабақ түрі: жаңа

Әдіс-тәсілдері: сұрақ-жауап, түсіндіру, әңгімелеу, кластер

Сабақтың көрнекілігі: нан қалй өнделеді, пайда болудың суреттері.

                             Сабақтың барысы:

Ұйымдастыру кезеңі: Амандасу. Тексеру. Сынып оқушыларының назарын жаңа сабаққа аудару. Сұрақтар қою арқылы сыныпты ұйымдастырып алу.

Сабақтың мақсаты: Нан туралы мақал-мәтелдердің тәрбиелік мәнін ашу. Қандай жолдармен өнім алынады, қалай өнделетіні туралы түсінік беру.

Жаңа сабақ:

       Нан қиқымын баспаңдар,

       Жерде жатса баспаңдар.

       Теріп алып қастерлеп,

       Торғайларға тастаңдар. - деп, бұл өлең не туралы айтылған? Оқушылардың ойларын біліп, ендеше оқушылар біздің сабағымыздың тақырыбы не туралы болмақ?  - Нан.

-         Мына суреттерден не көріп тұрсыңдар?

-         Нан бізге қандай жолдармен өнделіп алынады?

Жаңа сөздермен жұмыс.

Кітаппен жұмыс:

1-тапсырма - мәтінді түсініп оқып, төмендегі сызба сұрақтары бойынша әңгімелеңдер.

1. Диқандар көктемде не істейді?

2. Егін жақсы шығу үшін неден қорғау керек?

3. Күзде піскен егінді немен жыртады?

4. Элеваторда бидайдан не өнделеді?

5. Ұн элеватордан қайда түседі?

6. Нан дастарханға қалай келеді? Нан дастарханға еңбекпен келеді.

Сурет бойынша әңгіме құраңдар.

Қашан жер жыртып  не егеді?

Қашан не піседі?

Қашан не жинайды?

Нені қайда немен тасиды?

Нені қайдан қайда әкеледі?

Не қайдан қайда түседі?

2-тапсырма - нан туралы мақалдар мен нақыл сөздерді естеріңе сақтаңдар.  

         Еңбектің наны-тәтті,

           Жалқаудың жаны тәтті.

2.     Ас атасы-нан.

                      Нан - қасиетті тағам.

                          Нанды қастерле!

Грамматикалық тақырып.

Шақ	Жасалу жолы	Мысал
Осы шақ	отыр жатыр               + жіктік тұр                       жалғау жүр	Отырмын Отырсың Отырсыз Отыр
	жұрнақтар      Түбір етістік  +  -п, -ып, -іп   +   жүр      + жіктік                                                        тұр          жалғау                                                       отыр                                                      жатыр	Оқып отырмын Оқып отырсың Оқып отырсыз Оқып отыр
Өткен шақ	жұрнақтар Түбір етістік   +  -ды, -ді, -ты, -ті   +  тәуелдік                                                                жалғау	Оқы + ды + м Оқы + ды + ң Оқы + ды + ңыз Оқы + ды
Келер шақ	жұрнақтар Түбір етістік    +   -а, -е, -й      +   жіктік жалғау	Кел + е + мін Кел + е + сің Кел + е + сіз Кел + е + ді

3-тапсырма. Төмендегі етістіктерді үш жаққа қойып, үлгі бойынша жалғауларын жалғаңдар. Істеу, өсіру, тарту, алу, білу.

4-тапсырма. Рөлге бөліп оқыңдар.

Дастарханға шашылып,

Жатты аппақ бауырсақ.

Бауырсаққа қызығып

Қарап көзін сап:

-Қайдан келдің бауырсақ?

Деп сұрады қуыршақ.

-Дүкеннен келдім нан сатқан,

Деді оған бауырсақ.

-Дүкенге келдің қай жақтан?

-Наубайдан келдім нан жатқан.

-Наубайға келдің қай жақтан?

-Диірменнен келдім ұн тартқан.

-Диірменге келдің қай жақтан?

-Даладан келдім жан-жақтан.

Жер-анам менің көсілген,

Диқандар мені өсірген.

Арғы бидай ақ бидай,

Тәттімін, жеп көр,

Жесең өзін байқарсың,

Рахметіңді айтарсың.

                                      (Ө.Тұрманжанов)

Сабақты бекіту. Кластер әдісі бойынша жұмыс жасау.

Сабақты қорытындылау: Диқандар көктемде не істейді? Нан қалай өнделеді? Наубайханада нелер өнделеді?

Үй тапсырмасы: Мақал-мәтелдер жазып әкелу.

Бағалау: Сабаққа белсен қатысқан оқушыларды бағалау. Сабақ аяқталды.