"Адам өмірінің негізгі кезеңдері"

Сабақтыңтақырыбы: Адам өмірінің негізгі кезеңдері.

Мақсаттары:

 1.Білімділік- Оқушыларға адам өмірінің негізгі езеңдері мен  физиологиялық , псхологиялық жәнге әлеуметтік түрлерін ажырата білуге үйрету.

2.Дамытушылық- Адам организмінің жас кезеңдер бойынша алған білімдерін тереңдету, шапшаңдыққа баулу, өз бетімен жұмыс дағдысын қалыптастыру.

3.Тәрбиелік- Гигиеналық  тәрбиелеу.

Сабақ түрі: Дәстүрлі

Сабақтың әдісі- Баяндау, сұрақ-жауап, кестелер.

Көрнекіліктері: «Адам өмірінің негізгі кезеңдері» атты слайд, бесік, плакаттар.

Сабақтың  барысы:

І. Ұйымдастыру кезеңі: Сәлемдесу, тізімдеу, оқушыларды түгелдеу, сабақтың тақырыбы мен мақсаттарымен таныстыру.

ІІ. Үй жұмысын тексеру: Төменде қай пікір дұрыс екенін тексеріңдер!

1.Көп жағдайда жұмыртқа жасушасымен тек бір ғана сперматозоид қосылады.

2. Ұрықтану жатыр түтігінде жүреді.

3. Бала жолдасы ұрық қабықшаларынан және жатырдың шырышты қабықшасынан түзіледі.

4. Ұрықтың қаны ана қанымен араласып, жалпы бір қан арнасына бірігеді.

5. Кіндіктегі тамырлар ұрықтың қан тамыр жүйесінің бір бөлігі болып табылады.

6. Адамның ұрығы өзінің  дамуы барысында хордалылардың тарихи даму жолын қысқаша қайталап өтеді.

7. Ұрықтың барлық мүшелері 7 айға қарай қалыптасады.

8. Жүктілік кезінде ішкі секрецияның көптеген бездері гормон бөлуді тоқтатады.

9.Қалыпты жағдайда жүктілік 7 айға созылады.

10. Жүкті әйелдің тағамдық рационында құрамында кальций, темір тұздары бар өнімдер болуы қажет.

11. Жүкті әйелге «екеуі үшін» тамақтану қажет.

12. Ұрық жатырдан басымен шығады.

13. Босану кезінде жамбас сүйектерін ұстап тұратын байламдар босайды, жамбас кеңейеді.

14. Нәрестенің алғашқы жылауы тыныс алу орталығының көмірқышқыл газымен қозуына байланысты болады.

Дұрыс жауабы: 1,2,3,6,10,12,13,14.

ІІІ. Жаңа тақырыпты оқыту.

Адам өмірінің негізгі кезеңдері:

7-17 жас

1-10 күн  аралығы

Нәресте (шақалақ)

Мектеп жасындағыкезең

0  

Емшектегі бала жасы. 1 айғадейін бала нәрестеболыпсаналады. 1 айдан 1 жасқадейінгікезеңдіемшектегі бала жасыдейді. Тәуліктіңкөпбөлігіндеолұйықтайды, тек емізетінкезгеқарайоянады./ Слайд /

Ерте балалық шақ. 1 жастан 3жасқа дейін бала қарқынды өседі, ересек адам жейтін тағамды жейді, дүниені өзінше танып білуге ұмтылады.бұл кезде бала жүре бастайды, затты қозғалтудың әр түрлі әдістерін үйренеді./Слайд /

Мектепке дейінгі кезең. 3- тен 7 жасқа дейін мектепке дейінгі жас болып есептеледі. Бұл кезеңде қоршаған дүниеге үлкен қызығушылық пайда болады.Баланың білуге құмарлығы соншалық бұл кезеңді «сұрақтар сатысы» деп атайды.

Мектеп жасындығы кезең. 7- ден 17 жасқа дейінгі кезеңде барлық мүшелер мен жүйелер әрекеті қайта құрылады. Мектепке бару бала өміріндегі едәуір қиын кезең болып табылады.

Жасөспірім. 11- 12 жаста бала жасөспірімдепаталады. Олардабарлықмүшелері мен физиолигиялықжүйелерініңіс- әрекетіқайтақұрылады. Бұлөзгерісжыныстықжетілугежәнежынысгормондарыныңқарқындытүзілуінебайланысты.

Ересекжәнеқарттықкезең. Бүкілдүниежүзілікденсаулықсақтауұйымыныңжіктемесібойынша : адам 44 жасынадейінжастық, 45-59 жас орта жас, 60-74 жасмоскалтартқан, 75-89 жасқарттықкезең, 90-100 жасжәнеоданжоғарыұзақөмірсүретінадамдар.

Жетілу: физиологиялық, психикалықжәнеәлеуметтік болып бөлінеді.

ІҮ. Мақалдардың мәнін аш 
1. Уызына жарыған, 
Ұлылыққа ұмтылар. 
Азамат боп өседі ізгілікке құнты бар. 
2. Балаңды 5 жасқа дейін патшаңдай күт, 
15-ке дейін құлыңдай жұмса, 
15-тен соң досыңдай сана. 
3. Бала тілі - бал. 
4. Өсер елдің баласы 15-інде баспын дер, 
Өспес елдің баласы 30-ында жаспын дер. 
5. Отызда орда бұзбаған 
Қырықта қамал алмас. 

Ү.Тест тапсырмалары.

1. Ана сүті пайдалы, себебі:

а) ол стерильді   ә) антиденелерден тұрады   б) тамақтануға қажет заттардың барлығы  бар   в) жоғарыда келтірілген барлық себептер бойынша.

2. Жаңа туған нәрестеде:

а) тек шартты рефлекстері болады   ә)тек шартсыз ренфлекстері болады        б) шартты және шартсыз рефлекстер болады   в) әлі рефлекстері қалыптаспаған

3. Баладаалғашқышарттырефлекстеріқашанпайдаболады?

а) шамамен 1 айданкейін  ә)жарты жылдансоң   б) 1 жылдан  соң   в) кешірек

4. Сөйлеу мен ойлануқайкезеңдедамиды?

а) емшектегікезең   ә) балалықкезең   б) мектепкедейінгікезең в) мектептегікезеңде

5. Жасөспірім- бұлқаншажастағыадам?

а) 11-12 жас   ә)12-15 жас  б) 16-20 жас    в) жоғардағыныңбарлығы

6.Қарттық кезең – бұлқаншажастағыадам?

а) 45-59 жас   ә)60-74 жас  б) 75-89 жас    в) 90-100

7. Организмніңжыныстықжетілукезеңін тап:

а) әлеуметтік  ә)психикалық   б) физиологиялық  в) жастық

8. Мектепжасындағыкезеңқаншажас?

а) 11-12 жас   ә)12-15 жас  б) 16-20 жас    в) 7-17 жас

9. Емшектегі бала неше  айлығындабасынұстайды, аяғынжазадыжәнеотырады?

а) 6 ай  ә) 8 ай   б) 10 ай  в) 9 ай

10. Қайкезеңді «сұрақтарсатысы» депатайды?

а) емшектегікезең   ә) балалықкезең   б) мектепкедейінгікезең в) мектептегікезеңде

Қорытынды: Тест тапсырмасын орындау арқалы сабақты  қорытындылау.

Үйге тапсырма беру: 59- параграфты оқып білу, сұрақтарға жауап беру, жұмыс дәптерлеріне тапсырмаларды орындау.

Кезеңдері	Жасы	Ерекшеліктері

Оқушыларды бағалау: Сабаққа ынталы қатысқан оқушыларды бағалаймын