Ашық сабақ "Абай - дана, Абай - дара" 9 - сынып

• 1 слайд

  Дайындаған:Тлеубаева Р.Б.
  ұсынады...
  Заречный
  орта мектебі
  7 сынып
  оқушысы
  

• 2 слайд

  Өлді деуге сия ма, айтыңдаршы,
  Өлмейтұғын артына сөз қалдырған.
  (Абай шығармашылығын қайталау)
  

• 3 слайд

  Абайды таныту арқылы біз Қазақстанды әлемге танытамыз, қазақ халқын танытамыз, Абай әрқашан ұлттық ұранымыз болуы тиіс.
  Н.Ә.Назарбаев
  

• 4 слайд

  Абай
  ақын
  дана
  ойшыл
  сазгер
  ғалым
  аудармашы
  

• 5 слайд

  Абайдың өлеңдері
  Абай және ғылым.
  Абай және қазақ елі.
  Достық – махаббат тақырыбы.
  Абай және сөз өнері.
  Табиғат лирикасы.
  

• 6 слайд

  Абай және ғылым
  Жасымда ғылым бар деп ескермедім.
  Ғылым таппай, мақтанба.
  Интернатта оқып жүр.
  Әсемпаз болма әрнеге.
  

• 7 слайд

  Достық – махаббат лирикасы
  “Жігіттер, ойын – арзан, күлкі – қымбат”
  “Кейде есер көңіл құрғырың”
  “Бір дәурен кемді күнге бозбалалық”
  Табиғат лирикасы.
  Азаматтық-саяси лирикасы
  “Жаз”
  “Қыс”
  “Күз”
  “Қараша, желтоқсан мен сол бір-екі ай”
  “Қалың елім, қазағым”
  “Болыс болдым, мінеки”
  “Сегіз аяқ”
  

• 8 слайд

  Абай және сөз өнері
  Туғанда дүние есігін ашады өлең, Өлеңмен жер қойнына кірер денең. Өмірдегі қызығың бәрі өлеңмен, Ойласаңшы, бос қақпай елең-селең.
  Тілге жеңіл, жүрекке жылы тисін. Іші – алтын, сырты-күміс сөз болсын. Сөз түзелді, тыңдаушы, сен де түзел.
  Қисық-қыңыр, тасыр болма. Көкірегі сезімді, тілі орамды, көңілінің көзі ашық, сөз ұғынатын талапты бол.
  “Мен жазбаймын
  өлеңді ермек үшін”
  
  ”Біреудің кісісі өлсе,
  қаралы ол”
  
  “Өлең-сөздің
  патшасы”
  

• 9 слайд

  Абай және орыс ақындары
  А. Пушкин
  М. Лермонтов
  И. Крылов
  

• 10 слайд

  Абай - сазгер
  “Көңіл құсы құйқылжыр”
  “Құлақтан кіріп бойды алар”
  “Көзімнің қарасы”
  “Желсіз түнде жарық ай”
  “Айттым сәлем Қаламқас”
  

• 11 слайд

  Абайдың өлең үлгісіне енгізген жаңалықтары
  1) Махаббатсыз дүние бос,
  Хайуанға оны қосыңдар.
  Қызықтан өзге қалсаң бос,
  Әйелің, балаң, досың бар.
  2. Алыстан сермеп, 
  Жүректен тербеп,
  Шымырлап бойға жайылған;
  Қиуадан шауып,
  Қисынын тауып,
  Тағыны жетіп қайырған, Толғауы тоқсан қызыл тіл, Сөйлеймін десең, өзің біл.
  Егіз ұйқас
  Шалыс ұйқас
  

• 12 слайд

  
  Бойы бұлғаң,
  Сөзі жылмаң,
  Кімді көрсем, мен сонан.
  Бетті бастым,
  Қатты састым,
  Тұра қаштым жалма-жан
  
  
  Сайрай бер тілім, Сарғайған соң бұл дерттен. Бүгілді белім, Жар тайған соң әр серттен. Қамықты ғой көңіл, Қайтсе болар жеңіл.
  Егіз ұйқас
  Егіз ұйқас
  

• 13 слайд

  Абайдың поэмалары
  “Масғұт”
  “Ескендір”
  “Әзім әңгімесі”
  

• 14 слайд

  Абайдың қара сөздері
  1-сөз.
  7-сөз.
  31-сөз.
  37-сөз.
  

• 15 слайд

• 16 слайд

  Абай туралы
  “Қазақтың бас ақыны - Абай Құнанбаев.
  Онан асқан бұрынғы-соңғы заманда
  қазақ баласында бiз бiлетiн ақын болған жоқ".
  
  А. Байтұрсынұлы
  “Сөзің асыл-баға жетпес, бір сөзің мың жыл жүрсе дәмі кетпес".
  М. Жұмабаев
  «Әкемiздiң бiр шешесiнен туған Ибраһим мырза, қазақ iшiнде Абай деп атайды, сол кiсi мұсылманша һәм орысша ғылымға жүйрiк, һәм Алланың берген ақылы да бұл қазақтан бөлек дана кiсi едi".
  Ш. Құдайбердіұлы
  

• 17 слайд

  1. Абай өміріне арналған
  шығарма қайсысы?
  А) С.Мұқанов. «Жарқын жұлдыздар»
  Ә) М.Әуезов. «Абай жолы»
  Б) І.Есенберлин. «Көшпенділер»
  

• 18 слайд

  2. «Құлақтан кіріп, бойды алар» өлеңінің мазмұны не?
  А) Әділетсіз басшыларды шенеу
  Ә) Табиғат сұлулығын суреттеу
  Б) Ән-күйге деген махаббатын жырлау
  

• 19 слайд

  3. «Тегінде адам баласы адам баласынан ақыл, ғылым, ар, мінез деген нәрселермен озбақ.. Одан басқа нәрселермен оздым ғой демектің бәрі де ақымақшылық»,-деген үзінді қай қарасөзден алынған?
  А) 17-сөз
  Ә) 18-сөз
  Б) 37-сөз
  

• 20 слайд