Биология "Пияз аилидешиә" 6 класс

     Дәрисниң мавзуси: Пияз аилидеши.

№28 тәжрибиханилиқ иш .Пияз аилидаш өсүмлүкләрниң гүллири,топчечәклири вә мевилириниң түзүлүши.

    Дәрисниң мәхсити:1.Пияз аилидаш өсүмлүклириниң түзүлүши,түрлири,тәбиәттики вә адәм һаятидики әһмийити тоғрилиқ умумий чүшәнчә бериш.

2.Пияз аилисигә ятидиған өсүмлүкләрниң гүли,топчечиги вә мевиси билән тонуштуруп уларниң пайдиси тоғрилиқ билимини ашуруш.

3.Оқуғучиларни әтрап муһитни,өсүмлүкләр дуниясини қоғдашқа вә өз алдиға издинип билим елишқа,топ билән иш ишләшкә тәрбийиләш.

       Күтілетін нәтиже:Оқыту үрдісінде оқушылардың әрқайсысына жеке тұлға ретінде қарап,өздеріне деген сенімдері,оқушының білімге ынтасы артады.Өз ойларын еркін жеткізеді,бірін-бірі бағалайды,пәнге деген қызығушылығы артады.

 Дәрис түри:арилаш

 Пайдилинилған усул:соал-жавап,тест,СОЖАД,АКТ,демонстрацияләш,мультимедия.

 Көрнәклик қураллар: сүрәтләр,пиязниң,самсақниң беши,көклигән пияз в.б.

 Дәрисниң жүргүзүлүши: I Дәрисни уюштуруш

 Оқуғучилар билән саламлишип,уларни түгәлләш,дәрисликкә керәклик жабдуқлирини тәкшүрәп,ойлирини дәрискә жәлип қилиш.Синип оқуғучилирини өзлириниң қурал жабдуқлири билән 4 топқа бөлүш.

1-топ  ТАРИХЧИЛАР

2-топ    БОТАНИКЛАР

3- топ   МЕДИКЛАР

4-топ    ТИБАБӘТЧИЛӘР

Топқа бөлүнгәндин кейин бир-биримизгә бүгүнки дәрисимизгә яхши тиләкләр ейтип, «шатлиқ чәмбирини» уюштурайли.

    II Өй тапшурмиси бойичә алған билимини тәкшүрәш

I –Топ

                                           Тест

1.Лаләгүлләр қандақ өсүмлүкләр?

а)чөпсиман,бир жиллиқ    б)пичәнлик, көп жиллиқ      в)чөпсиман,көп жиллиқ

2.Мевиси:

а)ғозәк ,уруқчә        б )почаққин,уруқ       в)почақ постлуқ,дан.

3.Лаләгүллүкләрниң Қазақстанда қанчә түри бар?

а)650                  б)57                     в)557

4.Қазақстанниң Қизил китавиға нәччә түри тиркәлгән?

а) 20                               б)25                в)14

5.Лаләгүлләр гүли:

а) қош жинислиқ,пөпүк топчечәклик  б) ушшақ, аддий чедир  в) бир жинислиқ, севәт чедирлиқ топчечәклик.

   II-ТОП

   Биологиялик диктант.

1.Бир пәллиликләрниң  ...---------- шағарайду,ғоллири иккинчи қетим қелинлап,...-------------.

2.Йилтизлири көпинчә ...----------- болуп келиду.

3.Йопурмақлири: ...-------------- яки ...---------------  томурлиниду.

4.Безвременникниң уруғи ....--------------------------- пайдилиниду.

5.Бәзи бир өсүмлүкләрниң һосулини ашуруш үчүн ...------------- пайдилинилиду.

өө

  Мувапиқлиғини ениқлаңлар

Лаләгүлләрниң  әһмийити	Өсүмлүк түрлири
1.Мәнзирилик 2.Шипалиқ 3.Техникилиқ 4.Бөлмә	Суғургүл Эремурус Безвременник Сумбул Лалә Маралқулақ Шақақу Тикән гүл

IV-ТОП  

                              Артуғини еливат:

    Берилгән өсүмлүк сүрәтлиридин лаләгүллүкләр классиға ятмайдиған түрни еливетиңлар.

     1. Әнди балилар мениң силәргә яна бир тапшурмам бар.

Алдиңлардики каробкиниң ичидә бир өсүмлүк бар,униң қандақ нәрсә екәнлигини  тепишмақ арқилиқ силәр тепишиңлар керәк.

Пайдиси көптур униң,

Тамаққиму қошиду.

Тегип қойсаң униңға,

Көзиңдин яш ақиду.

Дурус балилар бүгүнки дәрисимизниң мавзуси «Пияз аилидашлири»Дәптәргә бүгүнки дәрисниң мавзусини язимиз мавзусини язимиз.

Ундақ болса балилар силәргә тонуш қандақ пияз аилисигә ятидиған өсүмлүкләрни билисиләр?

    2.Әнди балилар биз йеңи мавзуни чүшиниш үчүн һәр топ өз бетимизчә берилгән материалларни оқуп топ билән тәһлил қилип көрәйли.Қени тапшурмини орунлашқа киришимиз .(берилгән вақит 5 минут)

   3.Әнди тәжрибиханилиқ иш орунлаймиз.Тәжрибиханилиқ иш дәптәрлиримизни ечип мавзусини вә мәхситини йезип ишни орунлаймиз.

Мәхсити:Пияз аилидаш өсүмлүкләрниң  гүллири,топчечиги вә мевилириниң  түзүлүши билән тонушуш.

Ишниң орунлиниш жәрияни билән тонушип чиқайли.

  I .1-топ пиязниң ташқи түзүлүши вә топ чечигиниң түрини ениқлаш.

(таритип берилгән сүрити бойичә)

2-топ пияз аилисиниң йилтиз системисини ениқлаш.

3-топ йопурмақ типлирини ениқлаш .

4-топ пияз гүллири түзүлүши вә уруқлириниң һәжимини өлчәш. Гүл формисини йезиш.

II.Сүритини селиш.

III. Хуласә.

  Термин сөзләр:

Пияз-пияз-лук-bow

Самсақ-сарымсақ-чеснок-garlic

Ғозәк-қауашақ-коробочка-box

Түгнәк-түбіртек-корешок-spine

Фитонцид-phytoncid

  Өтүлгән мавзуни жиғинчақлаш мәхситидә «иссиқ үстәл» оюнини ойнайли.Бир оқуғучи чиқип олтириду ,қалғанлар соал қойиду.

Баһалаш. Баһалаш вариғи бойичә баһа қоюш (2минут)

Рефлексия. 

Билимән	Билдим	Билгим келиду

 Өйгә тапшурма: § 48  оқуп келиш.А,Ә,Б соаллириға жавап йезип, «Пияз аилидаш өсүмлүклириниң әһмийити» мавзусиға эссе йезиш.