Биология пәнінен үлестірмелі материалдар 6-сынып

Өсімдіктануға арналған таратпа материалдар

                         Байболекова Ляйля,

                            Сүйінбай атындағы орта мектептің

                            биология пәні мұғалімі

№   1 Сызбаны аяқтап, түсіндіріңіз:

№ 2 1.Күн, тас, ағаш, тау, құс, шөп, су, түймедақ, қасқыр, қалам. Бұлардың қайсысы тірі табиғатқа мысал бола алады? 2.  Сызбаны толтыр:                                        3. Бидай, беде, қарбыз, кекіре, қалақай, қызанақ, жантақ. Бұлардың қайсысы мәдени өсімдіктер?

№ 3 1.Өсімдіктерді жүйелеудің сатыларын ретімен дұрыс орналастырып, оны кестеге жаз. Өсімдіктерді жүйелеу сатылары: Дүние; Класс; Тұқымдас; Бөлім; Туыс; Түр; Қатар.

№ 4 Өсімдіктердің тіршілік формалары қандай? Оған мысал келтіріңдер

№  5 1.Микроскоптың құрылысын атап, жаз   2. Уақытша микропрепатарттар даярлау ретін сипатта.

№ 6                            Өсімдік жасушасының құрылысын жаз

№ 7 Атқаратын қызметтеріне байланысты тұсына жасуша бөліктерін атын жазып, кестенің бос орнын толтырыңдар. Жасушаның құрылысы (бөліктері)                     Атқаратын қызметі Жасушада жүретін барлық іс-әрекеттеріне қатсады. Жасушаны қоректендіреді, жасуша ішіндегі сұйықтықтың қысымын реттейді. Органикалық зат түзуге, қор жинауға қатысып өсімдікті түрлі түске бояйды. Көбеюге қатысады. Жасуша бөліктерін зақымдаудан қорғайды

№ 8 Кестені толтыр Пластидтердің түрлері Өсімдіктердің қай мүшелерінде кздеседі Қандай қызмет атқарады Хлоропластар Хромопластар Лейкопластар

№ 9 Ұлпа аттарын толтыр.   Жасушалар тобы...............                ................            .........................

№ 10 1.Өсімдіктерді екі класқа – даражарнақтылар және қосжарнақтыларға бөліп, сәйкес сандарын кестеге жаз. 1)    Бидай;                                                          6) Шомыр; 2)    Алма;                                                           7) Жүгері; 3)    Күріш;                                                          8) Қызғалдақ; 4)    Шие;                                                             9) Пияз; 5)    Сәбіз;                                                           10) Асқабақ. Даражарнақтылар Қосжарнақтылар  2. Сызбаны толтыр.

№ 11 Аталған заттар тұқымға не үшін қажет? 1.     Су______________________________________________________ __________________________________________________________ 2.     Жылу______________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________ 3.     Ауа_______________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________ 4.     Жарық_____________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________

№ 12 1.    Суретке қарап, тамыр аттарын жаз 1.................................                     2......................................... 3................................                      4........................................ 2. Суретке қарап, тамыр типтерін ата

№ 13 Тамыр аймақтарын жаз.                                                     Кестені толтыр Тамыр аймақтары Атқаратын қызметі

№ 14 1.Кестені толтыр Тамырдың түрөзгерістері Қандай өсімдіктерде болады Қысқаша сипаттамасы, қандай өсімдіктерде болады 1. 2. 3. 4. 5. 2.Бұл қай өсімдік, ол туралы не білесіз?                       3.Сұрақтарға жауап бер. 1.Менің сүйікті тағамымды ата және ол қандай тамыр түріне жатады? 2. Өсімдікке фосфор жетіспесе, қандай өзгеріс болады? 3. Тамыр жүйелерін ата. 4. Өркен дегеніміз не? 5. Гүл бүршігі қай өркенге орналасады?

№ 15   Сызбаны толтыр   Сызбаны толтыр

№ 16 1.Жапырақтың жеке бөлімдерінің атқаратын қызметін кестеге жаз Жапырақтың құрылысы Атқаратын қызметі 1.     Жапырақтың тақтасы 2.     Жапырақтың сағағы 2.     Кестедегі өсімдіктердің жй және күрделі жапырақтарын ажыратып, (+) немесе (-) белгісін қой. Өсімдік аттары Жай жапырақты Күрделі жапырақты Қауын Итмұрын Жоңышқа Қарбыз Жүгері Күнбағыс Қызыл мия Қияр Қараған Сызбанұсқаны түсіндіріңіз

№ 17 Берілген өсімдік тізімінен сабақтың қай түріне жататынын анықтап тұсындағы санын тиісті бағанаға жазыңдар.   Тік Жатаған Өрмелегіш Шырмалағыш Қысқарған 1.      Қияр                                                       6. Бақбақ 2.     Жабайы бұршақ                                     7. Үрмебұршақ 3.     Құлмақ                                                    8. Күріш 4.     Пияз                                                        9. Шырмауық 5.     Қайың                                                     10. Асқабақ   Сызбаны толтыр.   Сабақтың ішкі құрылысын жаз.

№ 18 Кестені толтыр Өсімдік аттары Сабағының түрлері Асқабақ Асбұршақ Пияз Күнбағыс Бақбақ Бидай Шырмауық Жүзім Құлмақ

№ 19 Сұрақтарға жауап бер. 1.     Өркен дегеніміз не? 2.     Бүршіктер нешеге бөлінеді? 3.     Қысқарған өркен дегеніміз не? 4.     Ұзарған өркен дегеніміз не? Сөзжұмбақты шеш                                                  1.Ұзарып өсуге қатысатын бүршік.  2.Жер асты мүшесі  3.Ұлпаның бірі  4.Түрі өзгерген тамыр  5.Сабақтың жапырақ өсетін жуандау жері

№ 20 Өсімдіктің өсімді мүшелерін атаңыз.                     Гүл құрылысының сызбанұсқасын толтыр

№ 21 Кестені толтыр Тозаңданудың түрлері Қысқаша сипаттамасы Қандай өсімдіктер жатады 1.Өздігінен тозаңдану 2.Айқас тозаңдану: А) жәндіктер арқылы Ә) Жел арқылы ацқас тозаңдану

№ 22 Шырынды жемістерді атаңыз. 1.              2.              3.           4.            5.         6.     Берілген жемістердікестеге топтастырып, бөліп жаз. 1.     Қауашақ                                                 6. Жидек тәрізді 2.     Жидек                                                     7. Алма жемісі 3.     Сүйекті-шырынды                              8. Асқабақ жемісі 4.     Дәнек                                                      9. Жаңғақ 5.     Бұршаққап                                            10. Бұршаққын         Шырынды жемістер             Құрғақ жемістер

№ 23 Сөйлемді толықтыр. 1.     Барлық ағзалар ............................................... тұрады. 2.     Ядросыз ағзалар .................................................деп аталады. 3.     Ядролы ағзалар.........................................деп аталады. 4.     Көпжасушалы ағзаның жасушалары ..................................құрайды. 5.      Жасушалардың, ұлпалардың, мүшелердің өзара үйлесімді әрекеті ..............................құрайды.

№ 24 1.Сызбаны аяқтап, түсіндіріңіз.                                                   Тыңайтқыштар

№ 25 Кестені толтыр Тынысалу Фотосинтез 1.     .................сіңіріледі. 2.     .................................бөлінеді. 1.     Көмірқышқыл газы сіңіріледі. 2.     Оттегі бөлінеді. 3.     Жарықта тыныс алады. 4.

№ 26 RAFT стратегиясын пайдалану. Бір объектінің рөліне ену. Мен өсімдікпін........................................................................ ................................................................................................................. ............................................................................................................... .................................................................................................................. ....................................................................................................... ........................................................................................................

№ 27

№  28 Сөйлемдегі көп нүктенің орнына тиісті сөздерді жаз. 1.     Гүлдің сабаққа бекінген бөлімі......................................... 2.     Гүлдің кеңейген жерін..........................................дейді. 3.     Жеміс мүшелері ....................................................................... 4.     Жеміс түзілетін бөлігі......................................................... 5.     Қорғаныштық қызмет атқаратын бөлім.............................................. 6.     Гүлге түс беріп жәндіктерді еліктіретін бөлім ................................................................................................

№ 29 Тұқымның өнуіне қандай жағдайлар қажет және тұқым өнгенде қандай өзгерістерге ұшырайды?

№ 30   Сызбаны толтыр және берілген өсімдіктерді дүние тармағына бөліп, жүйеле.                                                   ӨСІМДІКТЕР              1.Мүктер; 2. Балдырлар; 3. Гүлділер; 4. Ашық тұқымдылар; 5. Қырықбуындар; 6. Қырықжапырақтар; 7. Плаундар

№ 31 Суретке қарап, хломидомонаданың дене құрылысын көрсет 1.    ............................................................................................... 2.    ............................................................................................... 3.    ............................................................................................... 4.    ............................................................................................... 5.    ............................................................................................... 6.    ............................................................................................... 7.    .................................................................................................

№ 32 Суреттерге қарап, сөйлемді толықтыр. 1.     Жасыл балдырларға қарағанда қызыл және қоңыр балдырлардың денесі..........................................................тұрады. 2.     Ең көп тараған балдыр- ......................................... 3.     Қызыл балдырлардан тамаққа қоспа ретінде ....................................................................... арнайы өсіреді. 4.     Теңіз орамжапырағы- бұл ................................................... 5.     Қызыл және қоңыр балдырлардың хроматафорында ........................................................................................пигменттері болады. 6.     Қоңыр балдырлар-йод алынатын шикізат-........................................ ...................................................................................................................

№ 33 Сөйлемдерді толықтырып, сөздерді тиісті орындарына орналастыр. 1.     Мүктерді зерттейтін ғылым ..................................... 2.     Тамырдың қызметін .............................................атқарады. 3.     Жасыл мүк ..........................................деген атпен белгілі. 4.     Ақ мүк сфагнум..........................................деген атпен белгілі. Микология; бриология; тамыр; резоидтары; көкек зығыры; шымтезек мүгі.

№ 34 Шымтезек мүгі мен жасыл мүктің ұқсастығы мен айырмашылығые Венн диаграммасына жаз                    Шымтезек мүгі       Ұқсастығы       Жасыл мүк

№ 35 Қырықжапырақтың суретіне назар аудар. Оның құрылымдық бөліктерін жаз.   1-................................................                                                                          2-................................................    3-...............................................

№ 36 Қырықбуынның жаздық және көктемдік өркенін сипатта.

№ 37 Плаунның суретіне мұқият қарап, оның құрылымдық бөліктерін жаз.

№ 38 1.Сызбаны толтыр.   2.     Ашық тұқымды өсімдіктердің құрылысының ерекшеліктерін жазып, кестені толтыр.

№ 39 Ашық тұқымды өсімдіктерді тап.  Олар неліктен ашық тұқымдлар деп аталады?

№ 40 Кестені толтыр Қылқан жапырақты өсімдіктер Маңызы

№ 41

№ 42

№ 43 Асқабақ, алма, орамжапырақ, қияр, шомыр, шалғам, қарбыз, тарна. Осы өсімдіктердің ішінен крестгүлділер тұқымдасын теріп жаз.

№ 44 Раушангүлділер тұқымдасына қандай өсімдіктер жатады?        Кестені толтыр Раушангүлділерге жататын өсімдіктер Халық шаруашылығындағы, медицинадағы маңызы

№ 45 Әкелді апам базардан, Барлығынан тазарған. Бұрыш, бұршақ, қызылша, Картоп, сәбіз ұзынша. Пышақ өткір құралды, Бірі қалмай туралды. Қазанға кеп түсті де, Қайнап-қайнап пісті де. Айналды бір дәмді асқа, Амалың жоқ нанбасқа. Осы жазылған өлеңдегі өсімдіктер қандай тұқымдастарға жатады? Алқа тұқымдастарының пайдалануын төмендегі берілген кестеге  толтыр. Тағамдық Сәндік Дәрілік

№ 46 Суреттен гүлдің құрылысын, гүл диаграммасын талдап, формуласын жазыңдар.

№ 47 Күрделігүлділер тұқымдасына жататын өсімдіктерге тән белгілерді тап.          Ірі, әдемі жалғыз гүлі болады;         Жемістері – тұқымшалар, айдарлары болады;         Ұсақ гүлдер гүлшоғыр- себетгүлге жинақталған;         Гүлшоғырындағы барлық гүлдері бірдей;         Гүлді өсімдіктердің ішіндегі ең көп тараған тұқымдас;         Гүлдерінің аталықтары көп болады;         Гүлшоғырдағы гүлдер әр түрлі гүлдерден – тілше, шұқырақ, түтікше тәрізді гүлдерден тұрады.

№ 48 Сөйлемді толықтыр. 1.     Лалагүл тұқымдастарына .................................................................. .......................................... өсімдіктер жатады. 2.     Медицинада дәрі-дәрмек алуда ........................................................... ......  мәні өте зор. 3.     Әсемдік үшін ........................................................................................ қолдан өсіреді. 4.     Лалагүл тұқымдастары- ..................................................................... ................................................................................................................... ........................................................................ өсімдіктер.

№ 49 Жуа тұқымдастарын тап

№ 50 Жүйелеудегі орындарын дұрыс ретімен жаз.

№ 51

№ 52 Сәйкестендір Мәдени орталықтар Өсімдік атаулары Дұрыс жауап Оңтүстік Азия А. Картоп 1. Шығыс Азия Ә. Мақта, какос 2. Оңтүстік-Батыс Азия Б. Банан 3. Жерорта теңізі В. Зәйтүн ағашы 4. Абиссиния оталығы Г. Бидай 5. Орталық Америка Ғ. Қара бидай 6. Анд (Оңтүстік Америка) Д. Тары, соя 7. Е. Күріш Ж. Қант қамысы

№ 53 Бұл қандай өсімдік? Ол туралы не білесің?

№ 54 Сызбаны толтыр

№ 55 Сызбаны толтыр.

№ 56 Суретке қарап, бактерияның неден құралатынын көрсет.

№ 57 Бактериялардың пішіндерінің аттарын жаз     1................................................. 2................................................ 3................................................ 4................................................ Сызбаны толтыр

№ 58 Бактериялар қай жерлерде кездеседі? Кестені толтыр. Бактериялардың келтіретін пайдасы Табиғатта Халық шаруашылығында

№ 59 1.Саңырауқұлақтың құрылысының аттарын тиісті орындарына сандарын жаз:     2.Ашытқы, улы, паразит, зең, жеуге жарамды. Бұлардың қайсысы көпжасушалы саңырауқұлақтарға жатады?

№ 60 Сызбаны толтыр:

№ 61 Мына суреттерге анықтама бер.

№ 62 Сөйлемдерді толықтыр. 1.     Қыналарды зерттейтін ғылым  ............................................ 2.     Қыналардың денесін ...................... деп атайды. 3.     Қыналар ............................................................селбесуінен түзіледі. 4.     Қыналардың көбею жолдары: ................................................... Қыналардың сыртқы пішіндеріне қарай қандай топтарға жіктелетінін атап, жаз

№ 63

№ 64

№ 65 Сызбаны толтыр.

№ 66 БИОЦЕНОЗ, БИОГЕОЦЕНОЗ дегеніміз не?

№ 67

№ 68