Диафрагма құрылысы, Диафрагманың әлсіз тұстары (8-класс-конспекты)

ҚАЗАҚСТАН РЕСПУБЛИКАСЫ БІЛІМ ЖӘНЕ ҒЫЛЫМ МИНИСТРЛІГІ

ТАРАЗ МЕМЛЕКЕТТІК ПЕДАГОГИКАЛЫҚ УНИВЕРСИТЕТІ

         

Диафрагма, құрылысы, диафрагманың «әлсіз орындары», іштің алдыңғы бүйір қабырғасының әлсіз орындары, жарықтар

Дайындаған: Таштамиров Тахир

Тобы: Стом-Б (2 курс)

Қабылдаған: Оспанов

Тараз - 2020

БӨЖ Жоспары

Кіріспе

1.1 Диафрагма ұғымы, маңызды

1.2 Диафрагманың құрылысы

Негізгі бөлім

2.1 Диафрагманың «әлсіз орындары»

2.2 Іштің алдыңғы бүйір қабырғасының әлсіз орындары, жарықтар

Қорытынды

Пайдаланылған әдебиеттер

Диафрагма - бұл кеуде қуысының ішінен бөлетін парашют тәрізді бұлшықет. Ол кеуде қуысының едені мен іш қуысының төбесін білдіреді. Диафрагма тыныс алуда (тыныс алуда) ажырамас рөл атқарады. Диафрагма келісім жасағанда және түзетсе, ол кеуде қуысында қысымды төмендетеді, содан кейін ауаға түсетін вакуум пайда болады. Диафрагма босағанда, ауа шығып тұрады.

 

 

Диафрагманың топографиялық орналасуы

Диафрагманы екі бөлікке немесе «геми-диафрагмаларға» бөлуге болады (Хеми - бұл сөздің жартысы дегенді білдіреді). Диафрагманың әр жағы жүйке арқылы (сол жақ френиялық жүйке және оң жақ френасы нерв) бұлшықетті бақылайды.

Диафрагма арқылы 3 ашық (тесік) бар:

-Асқазынның ашылуы: ол арқылы өтетін өңеш . -Aortic ашылуы: арқылы аорта, кеуде қуысы және азгиген вена өтеді. -Кавальді ашу: төменгі вена кавасы арқылы (қан мен аяқтың қанынан қанға оралған үлкен қан тамыры) жүреді.

Диафрагманың тыныс алуда (тыныс алуда) өте маңызды рөл атқарады. Ол кеуде қуысындағы қысымды төмендетіп, кейін ауаға түсетін вакуум пайда болады. Диафрагма босағанда, ауа шығып тұрады. Диафрагма-кеуде қуысы мен іш қуысын бөліп тұратын жұптаспаған бұлшықет жүйесі. Әдетте, оның шекарасы шеттерінің төменгі жиегімен жүргізілуі мүмкін. Бұл бұлшықеттің тік ішек жүйесінің туындылары болып табылатын жолақты бұлшықеттер жүйесі арқылы қалыптасады. Бұл тек сүтқоректілер мен қолтырауындарға ғана тән. Эволюция процесінде диафрагманың пайда болуы өкпенің жұмыс жасауын күрт күшейтуге мүмкіндік берді.

Диафрагма - бұл кеуде қуысын іш қуысынан бөліп тұратын бұлшықет пен талшықты тіндердің күмбезді құрылымы. Диафрагманың күмбезі жоғары бағытталған. Күмбездің үстіңгі беті кеуде қуысының түбін, ал төменгі беті құрсақ қуысының жоғарғы бөлігін құрайды. Күмбез тәрізді диафрагма перитоний мен кеуде қабырғасын құратын құрылымдарға перифериялық қосымшаларға ие. Бұл қосылыстардан жинақталған бұлшықет талшықтары диафрагманың шыңын құрайтын орталық сіңірді құрайды. Оның (крестті) перифериялық бөлігі бұлшықеттің төменгі талшықтарынан пайда болатын бұлшықет талшықтарынан тұрады, сонымен қатар орталық тамырға бірігеді.

Диафрагмалық жарықтар

Диафрагмалық жарықтар Гиппократ заманынан белгілі. Бірақ оның толық мінездемесін Алубруаз Паре (1579ж) берген. Бұл жарықта диафрагманың жыртығы арқылы іш мүшелерінің кеудеге, немесе кеуде мүшелерінің ішке еніп кетуі байқалады. Көбінесе іш мүшелері кеудеге енеді. Бұған себеп кеуде (плевра) қуысындағы қысымның төмендегі және кеуде мүшелерінің аз қозғалғыштығы.

 

Диафрагманың жыртығы (дефектасы) іштей және туғаннан кейін - врожденная и приобретенная - пайда болуы мүмкін. Жарықтың бұл түрінде жарық қапшығы жоқ. Диафрагма жарығы травмамен байланысты және байланыссыз (жарақатсыз) болып бөлінеді. Диафрагма жарығы бекіген, байланған (ущемленная) және бос болуы мүмкім. Бос жарықта іш мүшелері қеудеге өз бетінше кіріп-шығып тұрады. Байланған жарықта кеудеге енген мүшелер диафрагма жыртығында (жарық қақпасында) қысылып қалады.

Диафрагманың жыртығы туралы деректер
²   Диафрагма релаксациясы - Бұл науқаста диафрагма жыртылмайды, ол созылып босаңсиды. Осы жерден іш мүшелері кеудеге созылған диафрагмамен бірге ығысады (енеді).	²  Іштей пайда болатын (врожденные) диафрагма жарықтары кейін пайда болатын түрінен жиі кездеседі. ²  Көбінесе жарық диафрагманың өңеш өтетін тесігі тұсында пайда болады да мұны өңеш тесігінің жарығы деп атайды. Ауру құсық, кекірік, кеуденің ауырсынуын, гүрілдеуін қейде жөтел, дене көгеруін береді.
²  Диафрагма жарығының диагнозы қиын. Көбінесе язва, плеврит, стенокардия деген диагноздар қойылады. Тек рентгендік тексеріс дианозды айырады.

Пайдаланылған әдебиеттер

1. Адам физологиясы Сәтбаева Х.Қ.  Нілдібаева  Ж.Б.Өтепбергенов Ә.А.–Алматы: «Білім»  1995ж.-145 б.

2. С.И.Гальперии «Физология человека и животных» Издательство «Высшая школы» 1970 год.

3. Рымжанов К.С, Төленбек И.М. «Адам және жануарлар физологиясы» -Алматы, 2000ж.-254 б.

4. Е.Очкур, Л.Аманжолова «Биология» Алматы «Мектеп» 2008ж

5. М.Қ.Гильманов, А.Р.Соловьева «Биология»Алматы «Атамұра»2002ж.-254 б.

6. А.Б.Аубакиров, М.К.Жаналиева «Адам физиологиясынан — атлас»Астана 2008ж,-365 б.

7. Қожантаева, Ж.Шілдебаева «Биология» Алматы «Мектеп» 2009ж,-562 б.

Краткое описание документа:

Диафра́гма - непарная мышца, разделяющая грудную и брюшную полости, служащая для расширения лёгких. Условно её границу можно провести по нижнему краю рёбер. Образована системой поперечнополосатых мышц, которые, по-видимому, являются производными системы прямой мышцы живота. Свойственна только млекопитающим и крокодилам. Возникновение диафрагмы в процессе эволюции позволило резко интенсифицировать вентиляцию лёгких. Диафрагма — это куполообразная структура, состоящая из мышц и фиброзной ткани, которая отделяет грудную полость от брюшной полости. Купол диафрагмы направлен вверх. Высшая поверхность купола образует дно грудной полости, а нижняя образует верх брюшной полости. Как купол, диафрагма имеет периферические вложения к структурам, которые создают брюшину и стенку груди. Мышечные волокна, сходясь от этих вложений, образуют центральное сухожилие, которое формирует гребень диафрагмы. Его (гребня) периферическая часть состоит из мышечных волокон, которые берут начало от нижнего грудного отверстия и также сходятся в центральную жилу.