"Фотосинтездің жүруі үшін қажетті жағдайларды зерттеу"

Мектеп: ҰМЖның тарау : Тақырып:		Зеренді ауданы, Ортақ орта мектебі      Мұғалімнің аты-жөні: Бейсембаева А.О. Тірі табиғаттағы қоректенуі Фотосинтезге қажетті жағдайларды зерттеу
Оқу мақсаты		-          фотосинтездің жүруі үшін қажетті жағдайларды  зерттеу;
Сабақтың мақсаты:		- Фотосинтез ұғымын біледі, фотосинтезге қажетті жағдайларды атайды.  -Фотосинтезге қажетті әр түрлі жағдайдарды тәжірибе жүзінде зерттейді.  -Тәжірибе нәтижелерін талдайды, қорытынды жасайды.
Тілдік мақсаттар:		-          жарық, көмірқышқыл газының фотосинтез үдерісінің жүруіне әсерін қорытындылай алады     Пәнге қатысты  лексика мен терминология: Фотосинтез кезінде... бөлінеді. Егер жарық қарқындылығы көп болса, фотосинтез жылдамдығы... болады, себебі:....  …Егер көмірқышқыл газы мөлшері көп болса, фотосинтез жылдамдығы... болады, себебі:... -          жаңа терминологияны  үш тілде меңгереді. Қазақ тілінде Орыс тілінде Ағылшын тілінде Фотосинтез Фотосинтез Photosynthesis Күн энергиясы солнечная энергия solar Крахмал Крахмал starch Хлоропласт Хлоропласт Сhloroplast Хлорофилл Хлорофилл Chlorophyll Глюкоза Глюкоза glucose көмірқышқыл газы углекислый газ carbon dioxide Оттегі кислород oxygen
Бағалау критерийлері		-         Фотосинтез ұғымының анықтамасын береді, қажетті жағдайдарды атай алады. -         Фотосинтезге қажетті әр түрлі жағдайдарды зерттейді. -         Тәжірибе нәтижелерін талдайды, қорытынды жасайды.
Құндылықтарды баулу		1.     Өзгелердің көзқарасына құрметпен қарау дағдысы, (топтық жұмыстар кезінде) 2.     Ғылыми-зерттеу дағдылары қалыптасады. 3.     АКТ-ны дұрыс пайдаланып ақпараттарды іздей білу дағдысы қалыптасады.
Пәнаралық байланыс		Химия (фотосинтез теңдеуін химиялық таңбамен:6СО 2+6Н 2О →С6Н12О6 +6О2), физика (жарықтың физикалық формуласы Һⱱ)
Алдыңғы білім		5.4.2.5 фотосинтез үдерісін түсіндіру 5.4.2.6 өсімдіктерде пигменттердің болуын зерттеу; 5.4.2.7 фотосинтездің жүруі үшін қажетті жағдайларды  зерттеу;
Сабақ барысы
Сабақ кезеңдері	Сабақта орындалуы тиіс іс-әрекеттер				Оқыту ресурстары
Сабақтың басы 5 минут	Психологиялық ахуал. Оқушылармен сәлемдесу,түгендеу,психологиялық ахуал атмосферасын құру, топқа бөлу.( әртүрлі кәмпиттер арқылы) Сабақтың мақсатын анықтау. Қауіпсіздік ережелерінің нұсқаулығымен танысу. Бағалау критерийлерін тарату.				Қауіпсіздік техникасы журналы
Сабақтың ортасы 30 минут Сабақтың соңы     5 минут   5 минут	1 тапсырма. (Жұптық жұмыс) Әріптестер әдісі :( Əр оқушыға не жауабы бар, не сұрағы бар қағаз беріледі.Оқушылар сынып ішінде жүріп, сəйкес келетін сұрақ пен жауапты іздейді. Күрделілік деңгейін арттыру үшін, оқушылар үндемей орындай алады.) Бірінші топ оқушыларына: Күн сәулесі әсерінен жапырақта жүретін үрдіс – Жарық, ылғал, температура Хлорофилл (жасыл), сары,қызыл Екінші топ оқушыларына: Фотосинтез дегеніміз не? Фотосинтез жүруі үшін қандай жағдайлар қажет? Өсімдіктерде қандай пигменттер бар? Бағалау критерийлері: Фотосинтез ұғымының анықтамасын береді, қажетті жағдайдарды атай алады. Дескриптор: Сәйкес жауаптарды таба алады Бағалау: Бір-бірін бағалау, мұғалімнің бағалауы. Сергіту сәті(көзге, қолға жаттығулары) 2 тапсырма. Тәжірибелік зерттеу әдісі. (Топтық жұмыс) Фотосинтездің жүруі үшін қажетті жағдайларды  зерттеу: ØТоп оқушылары жапырақта крахмалдың бар-жоқтығын алдымен оны қайнап жатқан суға салады. ØЫстық су құйылған химиялық стаканға салынған спирті бар қайнап жатқан түтікшеге салып тексереді. ØБірнеше минут өткен соң жапырақ ақ түске енеді. Жапырақты жұмсарту үшін ыстық суға салады. ØЖапырақты ақ тақташаға қойып, бетіне йод ерітіндісін құяды.  ØЖапыраққа жарықтың қажеттігін көрсету үшін оқушылар  қара қағазбен жартылай жабылған жапырақтарды пайдаланады. Бағалау критерийлері: Фотосинтезге қажетті әр түрлі жағдайдарды зерттейді. Мұғалімнің бақылауы. Дескриптор: Жоспар бойынша қажетті құрал-жадықтарды іріктеп, дұрыс және қауіпсіз қолданады. 3 тапсырма. Талқылау әдісі арқылы қорытындылау (ұжымдық жұмыс) (Нәтижелерді төмендегі сұрақтар бойынша талқылау.) 1.Фотосинтез үрдісі үшін кажетті қандай жағдайларды тәжірибе жүзінде көрдіңдер?  2.Фотосинтез процесінде жарықтың маңыздылығы неде? 3. Қара қағазбен жабылған жапырақ неліктен ақ түсті? Нәтижені қорытындылайды, дәптерлеріне жазады. Бағалау критерийлері: Тәжірибе нәтижелерін талдайды, қорытынды жасайды. Дескриптор: Фотосинтез үрдісі үшін қажетті жағдайларды біледі. Фотосинтез процесінде жарықтың маңыздылығын түсіндіреді. -Жапырақта теңбіл дақтың  болуынан фотосинтез үрдісіне  крахмал түзілетіндігін және бұл үрдіске хлорофиллдің, жарықтың  қажеттілігін академиялық тілде қорытындылайды.           Рефлексия. Құрметті оқушылар, бүгінгі тақырып бойынша алған керекті ақпараттарыңызды чемоданға салыңыздар (жазыңыздар), бүгіні сабақтағы керек емес болған, артық дүниені қоқыс жәшігіне салыңыздар (жазыңыздар). Ал бүгіні ақпараттың ішінде әлі оқуым керек, толықтыруым керек дегендері болса, еттартқышқа салыңыздар (жазыңыздар) Үйге тапсырма: төмендегі  кестені толтыру Қазақ тілінде Орыс тілінде Ағылшын тілінде Фотосинтез Күн энергиясы Крахмал Хлоропласт Хлорофилл Глюкоза көмірқышқыл газы Оттегі сайт сілтемесі бойынша ақпаратпен танысып, тапсырамасын орындау. http://www.bilimmedia.kz				Крахмалдың қажеттілігі: http://biolicey2vrn.ru/index/obrazovanie_krakhmala_v_listjakh/0-355 Көмірқышқыл газының қажеттілігі: http://biolicey2vrn.ru/index/neobkhodimost_uglekislogo_gaza/0-357 Фотосинтез нәтижесінде бөлінетін оттегі жайлы: http://biolicey2vrn.ru/index/vydelenie_kisloroda_na_svetu/0-359 Нәтижелерді талқылау үшін қолдануға болады: http://biolicey2vrn.ru/index/neobkhodimost_uglekislogo_gaza/0-357 Стикер, суреттер
Қосымша ақпарат
Дифференциалды оқыту – Көбірек қолдау көрсету үшін не істейсіз? Қабілеті жоғары оқушыларға қандай міндеттер қоюды жоспарлайсыз?			Бағалау – Оқушылардың берілген материалды меңгеру деңгейін қалай тексересіз?	Денсаулық және қауіпсіздік сақтау
-Фотосинтез ұғымын біледі, фотосинтезге қажетті жағдайларды атайды.  -Фотосинтезге қажетті әр түрлі жағдайдарды тәжірибе жүзінде зерттейді.  -Тәжірибе нәтижелерін талдайды, қорытынды жасайды.			•         Жұптардың бірін бірі бағалауы (І тапсырма) •         Мұғалімнің ауызша бағасы(үнемі) •         Кері байланыс(шығу парағы)	Қауіпсіздік ережелерін еске түсірді.
Рефлексия Сабақ мақсаттары/оқыту мақсаттары жүзеге асырымды болды ма? Бүгін оқушылар нені үйренді? Оқыту ортасы қандай болды? Менің бөліп оқытқаным өз мәнінде жүзеге асты ма? Мен өз уақытымды ұтымды пайдалана алдым ба? Мен жоспарыма қандай өзгерістер енгіздім және неліктен?
Қысқаша бағалау Қандай екі мезет ең табысты (сабақ беру мен оқытуды қарастырыңыз)? 1: 2: Қандай екі мезет Сабақты жақсартты  (сабақ беру мен оқытуды қарастырыңыз)? 1: 2: Мен сабақтан топ пен жекелеген адамдар туралы не білдім,  келесі сабақта не айтамын?