Презентация: Ескі қазақ жазба тілі 10-сынып

• 1 слайд

  Қазақ тілі
  10-сынып
  Мухсинова А.М.
  Қазақ тілі мен әдебиеті пәнінің мұғалімі
  

• 2 слайд

  Қыркүйектің жиырма сегізі
  Сынып жұмысы
  Ескі қазақ жазба тілі.
  Ескі қазақ жазба тілінің қалыптасуы.
  

• 3 слайд

  Араб әліпбиі негізіндегі қазақтың ескі жазба тілі шамамен 15 ғасырдан-20 ғасырдың басына дейін аралықта қызмет етті.
  Ескі қазақ жазба тілі
  Ол негізінен қазақ хандығы іс қағазында дипломатиялық қарым-қатынас ісінде қолданды.
  Қадырғали би Жалайырдың «Жамиғ-ат тауарихы»
  Әбілғазы Баһадүр ханның «Шежіре түрік» атты тарихи жылнамалары
  Махамбет Өтемісұлының, Әбәлхайыр ханның Ресей патшасы Елизаветаға жолдаған дипломатиялық жазбалары,
  Шоқан Уәлихановтың хат-қағаздарының тілі
  Мүрсейіт қағазға түсірген Абайдың қарасөз түріндегі шығармаларының тілін ескі қазақ жазба үлгілері
  

• 4 слайд

  Қосымша дерек
  Мүрсейіт Бікеұлы (1860, қазіргі Шығыс Қазақстан облысы Абай ауданы – 1917, сонда) –Абай шығармаларын жинап, көшіруші, насихаттаушы
  
  

• 5 слайд

  ХІХ ғасырдың соңына таман сөйлеу тілінің ықпалына көбірек ұшырап халық тілінің элементтері сипат ала бастады. (Айқап, Қазақстан газеттерінің орны ерекше болды).
  
  

• 6 слайд

  Ескі қазақ жазба тілінің емле жүйесі күрделі болды. Оның тілдік жүйесінде үш түрлі элементтің араласуынан көп қиындық келтірді.
  
  Қараханид дәуірінен келе жатқан байырғы түркілік сөздер мен тұлғалар;
  Қалың жұртшылық біле бермейтін араб, парсы сөзі;
  Қазақтың кәдімгі сөйлеу тіліне тән элементтер болды.
  

• 7 слайд

  1-тапсырма
  Қазақша ай аттарының арабша баламасын тауып жазыңыз:
  
  
  Дәлу
  Хұт
  Қамал
  сәуір
  зауза
  сарыатан
  Асад
  сүмбіле
  Мизан
  Ғақрап
  Қаус
  Жәди
  

• 8 слайд

  2-тапсырма: Ескіше жыл атауларын сәйкестендіріп ретімен орналасты
  

• 9 слайд

  3-тапсырма:
  
  Ескі қазақ жазба тілінің қалыптасуына үлес қосқан Әбілғазы Баһадүр кім? (Жауап жазыңыз) 43-бет
  
  

• 10 слайд

  Рефлексия