Презентация классного часа "Отоннуу барыахха"

• 1 слайд

  Отоннуу барыахха
  (кылаас чаас)
  

• 2 слайд

  Харачаан моонньоҕон хараарыан иннигэр
  ________ тиэтэйэр, уруттаан тэтэрэр,
  
  Кэрии тыа саҕатын киэргэтэ кытарар,
  Кинини хомуйар оҕолор ыллыыллар:
  
  “Кэрии тыа хампыата – кыһылчаан оҕуруо,
  Киниттэн маамабыт барыанньа оңоруо...”
  

• 3 слайд

• 4 слайд

• 5 слайд

  Хаптаҕас отонугар аскорбиновай кислота, каротин, С битэмиин баар. Сэбирдэҕэр отонунааҕар олус элбэх С битэмиин баар.
  Хаптаҕас отонун уонна сүмэһинин норуот медицинэтигэр кыраадыс түһэрэргэ, тоңон-тиритэн ыалдьарга тутталлар. Хаптаҕас сүмэһинэ көлөһүн тахсарын, аһыыр баҕаны күүһүрдэр, сүһүрүүнү намыратар уонна хаан барыытын тохтотор дьайыылаах.
  

• 6 слайд

  Окко-маска саңастарым
  Оҕуруону тиспэтэхтэр,
  Түһэн ааспыт самыыр уутун
  Таммахтара буолбатахтар.
  
  Ити миэхэ ийэ сирим:
  Итигэстээ, - диэбитин
  Күөх ________күндүлээри
  Көөчүктээбит эбит дии.
  
  

• 7 слайд

• 8 слайд

  Сугун отоно С битэмииннээх, каротиннаах, глюкозалаах, фруктозалаах, сахарозалаах уонна органическай кислоталардаах (ордук элбэх лимоннай кислота). Аҕыйах дубильнай веществолаах. Сэбирдэхтэригэр дубильнай веществолар, гликозидтар, хиннай кислота, флавоноидтар бааллар.
  Сугун элбэх битэмииннээҕин иһин сыыңка ыарыыны утары туттуллар ньыма. Норуот медицинэтигэр тирии бааһыгар, хабах, ас буһарар орган ыарыыларыгар уо.д.а.туһаналлар.
  

• 9 слайд

  Сиэрдийэҕэ, куруңңа,
  Солооһуңңа, халдьыыга
  Оҕо аймаҕы үөрдэн
  Өлгөмнүк үүммүт ________.
  
  Сибэккитэ сиэдэрэй,
  Бэйэтэ минньигэсчэй –
  Эн __________ бараарыый,
  Сайын күөҕэр хаамаарыый!
  

• 10 слайд

• 11 слайд

• 12 слайд

  Дьэдьэн аһыгар С, А, В, РР битэмииннэрдээх, эфирнэй арыы, саахар, яблочнай, лимоннай уонна хиннай кислота, дубильнай веществолар, пектин баар. Сэбирдэҕэр аксорбиновай кислота, кыра дубильнай вещество, каротин баара биллэр.
  Саңа хомуллубут отон хаан аҕыйааһыныгар, хаан баттааһына үрдүүрүгэр, атеросклерозка, куртах уонна синньигэс оһоҕос төрдө бааһырыытыгар уо.д.а. туттуллар. Дьэдьэн медицинэҕэ диетическэй эмп быһыытынан сүрэх, бүөр уонна быар ыарыытыгар, ону таһынан С битэмиин төрүтүн быһыытынан биһирэнэр.
  
  

• 13 слайд

  Кырачааннар биирдэ
  Солооһуңңа тиийбиттэр.
  Кып-кыһыл _________
  Көрөннөр үөрбүттэр.
  Тото- хана сиэри
  Хатыыны харбаан
  Хаһыы бөҕө буолла,
  Дуоһуйа тотуохха диэри
  Харах уута тоҕунна.
  

• 14 слайд

• 15 слайд

• 16 слайд

  Биэ эмиийигэр лимоннай, яблочнай, салициловай уонна муравьинай кислоталар, С битэмиин, дубильнай веществолар, аскорбиновай кислота бааллара биллэр. Ону таһынан В битэмиин бөлөҕө баар.
  Норуот мэдицинэтигэр биэ эмиийин сөтөлгө, ойоҕостотууга уонна тыынар уорган ыарыыларыгар тутталлар.
  

• 17 слайд

  Ханнык кыыл тиңилэҕин дьон бары сөбүлээн хомуйарый, сиирий?
  

• 18 слайд

• 19 слайд

• 20 слайд

  Киис тиңилэҕин отонугар уонна сэбирдэҕэр С битэмиин, эфирнэй арыы, лимоннай уонна яблочнай кислота, флавоноидтар, дубильнай веществолар бааллар. Отонун хатаран баран тымныйыыга кыраадыс түһэрэргэ, куртах, оһоҕос, бүөр ыарыытыгар тутталлар. Сибиэһэй сэбирдэҕин баас оһоругар бааска саба ууран тутталлар.
  

• 21 слайд

  Хара харах курдуккун,
  Хаарыан отон - ____________!
  Унаарыччы көрбүккүн
  Уйгу күөҕү быыһынан.
  
  Тоҕо дьэ өрүсүһэн
  Олус эрдэ үргүүллэр,
  Хап-харанан күлэргин
  Көһүппэккэ тонууллар?!
  

• 22 слайд

• 23 слайд

  Моонньоҕоңңо С битэмиин, В, Р, Д, Е, К уонна каротин, саахар, органическай кислоталар, дубильнай, пектиновай веществолар, фосфорнай кислота, эфирнэй арыы бааллар. Сэбирдэҕэр эфирнэй арыылар, С, Р битэмииннэр, фитонцид уо.д.а. бааллар.
  Моонньоҕон отоно уонна сэбирдэҕэ С битэмиин тиийбэтигэр, сүрэх, тымыр систематын үлэтин тупсарарга, куртах, оһоҕос ыарыыларыгар, ревматизмңа, подаграҕа үчүгэй эмп буолар.
  
  

• 24 слайд

  Киммит кэлэн ойуурга
  Кэмпиэттэри ыйаата?
  Оҕо-аймах мунньустан
  Үөрэ-көтө хомуйда.
  

• 25 слайд

• 26 слайд

  Дөлүһүөн отоно ыарыыны эмтиир, сэрэтэр суолталаах сүрүн веществоларынан С, В, Р, К, провитамин А буолаллар. Итилэри таһынан флавоноловай гликозидтар, саахар, дубильнай веществолар, аскорбиновай кислота, лимоннай кислота, пектиннэр, ликопин уо.д.а. бааллар.
  Дөлүһүөн отонноро ордук оҕолорго уонна кырдьаҕастарга хаан аҕыйааһыныгар, уңуох тостуутугар, сүһүрэн бааһырыыга, сорох тирии ыарыыларыгар баас оһорорго, эт-хаан быста ырыытыгар, дьүдьэйиигэ, уопсай туругу бөҕөргөтөргө уонна да атын ыарыыларга туһаныллар.
  

• 27 слайд

  Ойуурга уулаах ______
  Уга олус дэлэгэй,
  Бачча киэңник ким ыһан
  Үүннэрбитэ эбитэй?
  
  Харалаабыт хойуу-хойуу
  Оҕуруо курдук ________,
  Санаабар дуу, кырдьык дуу,
  Санааргыырга дылылар.
  

• 28 слайд

• 29 слайд

  Уулаах отоңңо саахар, яблочнай, лимоннай, уксуснай, щавелевай, бензойнай уо.д.а. кислоталар, аҕыйах С битэмиин, дубильнай веществолар, гликозид-вакцинин баар. Сэбирдэҕэр арбутин, дубильнай веществолар, аскорбиновай кислота, флавоноидтар бааллар. Норуот медицинэтигэр отону гастрикка, диабекка, сүһүөх ыарыытыгар тутталлар. Уулаах отон организмңа туус эргиирин сааһылыыр, үөс таһаарар, итииргиири аччатар.
  

• 30 слайд

  Сөтөлгө ханнык отон туһалааҕый?
  Бааска ханнык отон сэбирдэҕин туттуохха сөбүй?
  Моонньоҕон ханнык ыарыыларга туһалааҕый?
  Аһыан баҕарбат киһиэхэ ханнык отон сүмэһинин иһэрдэбит?
  Дьэдьэни ханнык ыарыыларга туттуохха сөбүй?
  Ас буһарар уорган ыарыыларыгар ханнык отон туһалааҕый? Дөлүһүөн отоно туохха
  туһалааҕый?