Презентация по татарской литературе на тему "Ш.Еникеев. Солтангәрәйнең язмышы" (9 класс)

• 1 слайд

• 2 слайд

• 3 слайд

• 4 слайд

• 5 слайд

  “Киң күңеллелек кемдә булса, аны ир дип бел”.
  (12 йөзнең сукыр шагыйре Әхмәд Йүгнәки)
  Шәмсетдин Зәки исемле тумыштан сукыр шагыйребез шулай ук язмыш сынавыннан бөгелеп төшмәгән: Коръәнне генә түгел, күп кенә зур күләмле китапларны да яттан белгән, күңел тоемы белән сәгатьләрне сүтеп-җыйган.
  

• 6 слайд

  Тоталар да сукыр диләр миңа,
  Күңелем күзен күрә белмиләр.
  Имеш, минем маңгайдагы күзләр
  Кояшны да хәтта күрмиләр.
  Күңелем белән әллә кайдан күрәм
  Дуслар сөеп каршы алганны.
  Бутаганым юк әле бу җирдә
  Хаклык белән купшы ялганы.
  Күңелем күргән килеш, син сукыр дип,
  Әйтмәгез лә миңа, егетләр!
  Оча әле күңелем күкләрендә
  Үткен күзле кыю бөркетләр.
  (Сукыр дип әйтмәгез лә миңа)
  
  

• 7 слайд

  Викторина сорауларына җавап бирегез
  
  Солтангәрәйнең әтисенең исеме?
  Итче Хәсәннең сыеры ничек юкка чыга?
  Солтангәрәйнең сукыр булып калу сәбәбе нинди?
  Ул кем өендә чабата үреп яши?
  Шәһәргә Солтангәрәй ияртеп барган этнең кушаматы?
  Кәрзин үрүдә башкалардан аерылып торучы герой кем?
  Аның чын исеме ничек?
  Сукырлар йортында иң оста җырлаучы кыз кем?
  Солтангәрәйнең хатынының исеме ничек?
  Солтангәрәй мәктәптә нинди фән укыта?
  
  Батыргәрәй
  Итче Хәсән үзе суеп сата
  Кыйналудан
  Лотфулла картта
  Алгыр
  Кармак
  Кадыйр
  Миңзифа
  Зөләйха
  Тарих
  

• 8 слайд

• 9 слайд

• 10 слайд

  “Чын тормышның төп максаты – гүзәллекне тоя белү, яхшылыкка омтылу” (А.Платон)
  “Җиңел тормыш эзләгән кеше – иң мескен кеше” (Д.Джордон)
  “Яшәү – туктаусыз алга бару ул” (С.Джонсон)
  
  

• 11 слайд

• 12 слайд

  Солтангәрәй балачактан ук авыр язмыш кочагына эләгә: әнисе юк, әтисе дә үлә, үзе сукырая, тормышта япа-ялгыз кала;
  Әмма аның юлында яхшы күңелле кешеләр очрый;
  Буранда адашкач та, бирешми, юл эзли;
  Ходай тәгалә аңа ярдәм кулы суза: ул эт өргәнен ишетә;
  Сукырлар мәктәбенә килеп урнаша;
  Укырга-язарга, эшкә өйрәнә;
  Гаилә кора, хатыны күз врачы булып чыга;
  Аңа операция ясыйлар, ул күрә башлый.
  

• 13 слайд

  «Язмыш синең тез астыңа китереп сукса - егылмас өчен якасына ябыш, утларга салса - үзеннән көчлерәк ян, шул вакытта аның кызуын сизмәссең. Суларга салса - күбек булып өскә күтәрелмә, асылташ булып төпкә бат, ялтыравыңны күреп, чумып алырлар, карурманнарда адаштырса - кояшка карап юл сайла. Ташлар белән бастырса - чишмәгә әверелеп иреккә ургы,җиргә күмсә - орлык шикелле тишелеп чык. Җилкәнеңне җилләр екса, йөрәгеңне җилкән итеп күтәр. Нинди генә очракта да җиңәргә өйрән. Көчле рухлылар гына максатларына ирешәләр. Түземлеләр генә бәхеткә лаек”.
  (Ф.Яруллин)