Шортанбай Қанайұлы Зар заман

Сабақтың мерзімі:    

Сабақтың тақырыбы: Шортанбай Қанайұлы       Зар заман 

Сабақтың мақсаты1.Білімділік: Шортанбай Қанайұлының өмірі мен творчествосынмен    таныстыру           

 2.Дамытушылық:  ақынның шығармашылығындағы өмір шындығын ұғындыру 3.Тәрбиелік: халқымыздың мұрасын бағалай білуге тәрбиелеу                                     Сабақтың көрнекілігі: Оқулық, карточкалар  т.б.

Сабақтың түрі: жаңа сабақ

Сабақтың әдіс-тәсілдері:  әңгімелеу, өз бетімен жұмыс,сұрақ-жауап

Сабақтың барысы:І. Ұйымдастыру кезеңі.

Оқушылармен амандасу Түгелдеу  Сыныптың сабаққа дайындығын тексеру

ІІ. Үй тапсырмасын пысықтау

Мен -құстан туған құмаймын жаттау

ІІІ. Жаңа сабақ 

Сабақтың мақсаты мен тақырыбын таныстыру

  Шортанбай Түркістан жерінде Қаратауды жайлаған шаруа Қанайдың отбасында дүниеге келген. Жас шағынан мұсылманша оқып замандастары қатарлы білім алмаған. Бұрыннан қазақ халқының қасиетті астанасы есепті Түркістан қаласы, оның сол тұстағы шар тарапқа жайылған даңқы жас талапқа әсерсіз болмаған.

  Қиялына қанат бітіріп, өнер-білім биігіне талпыған алғашқы тәлім-тәрбие ұясындай ізгі әсер еткен, парасатты ақыл иелеріне жақын жүріп, жақсылар қатарына ерте ілескен. Көзі ашық, сауатты, білімге құштар жасқа үлгі-өнер боларлық ойлы орта, тәлімге - ұстаздар да кезіксе керек-ті.

  Көкірегі ояу, көркемдікке әуес сезімтал жас естіген есті сөздерін құлағына құйып, көрген ғажайыптарың ойына орнықтырып, шама-шарқынша ақылға салып, санамен салмақтайды.

  Жас талап тұстастарының бірі аллатағала әмірімен, діни түсіністіктермен баланыстырса, екіншісі Яссауи қалдырған парасат сөздерін тақпақтап, ауызға-өсиетке негізделген "Диуани Хикметтен" үзінділер келтіріп, көкеге ой салар сырлы сөзжинағын ауызға алар еді. Жалғыз ғана емес, одан бергі Түркістандық өнерпаздар.

  Мұсылмандық жолындағы оқудың нәтижесі оның қолын ишандық дәрежеге жеткізді. Бұл жолда қызмет атқару үшін Түркістаннан Арқаға, Қарақаралыға қарасты Бесата жайлаған Жамантай төренің мекеніне қоныс аударуға тура келеді.

Одан кейін Аюлы-Ақсу бойын қоныстанған Жанғұтты бидің қарамағанан шағын мешіт салдырып, медресе ашады. Өле-өлгенше осы биді төңіректеп, өмір кешеді. Ер жетіп, еркінше еңбек етуге бел буған талабы зор, талғамы қалыптасқан Шортанбай жаңа ортаға, өзге өлке жағдайына кезігеді.

Шортанбай шығармалары өткен ғасырдың соңғы ширегінде кейбір жинақтарда баспа бетін көре бастады. 18882 жылдардан бастап, өлең, толғаулары жинақталып, бөлек кітап көлемінде жарық көреді. Көрсетілген жинақтарға ақынның "Тар заман", "Опасыз жалған", "Байды құдай атқаны", "Атамыз Адам пайғамбар", "Өсиет – насихат сөздер", "Айттым сәлем", "Асан қожаға" т.б. енген.

ІV. Cабақты меңгерту.

Неліктен Зар заман аталған?

Ақын өлеңдеріндегі басты идея не?

V. Сабақты қорытындылау.    

              Туған жылы

            Туған жері

              Еңбектері

              Қайтыс болған жылы

     VІ. Үйге тапсырма беру       

Өмірі жайлы деректер жинақтап келу

VІІ. Бағалау.