Синтаксисны кабатлау темасына интеллектуаль уен.

• 1 слайд

  
  Тел белгече
  интеллектуаль уены
  (9нчы сыйныф)
  

• 2 слайд

  
  Туган телем – иркә гөлем, Киңдер сиңа күңел түрем!
  

• 3 слайд

  3балл – тестлар.
  4 балл – билгеләмәләрне тәмамларга.
  5балл – җөмләләрнең төрен билгеләргә.
  6 балл – тыныш билгеләре.
  
  
  

• 4 слайд

  Теркәгечле тезмә кушма җөмлә составындагы җөмләләр үзара ...
  теркәгечләр катнашыннан башка гына бәйләнә
  тезүче (җыючы, каршы куючы, бүлүче) теркәгечләр ярдәмендә бәйләнә
  
  

• 5 слайд

  Иярченле кушма җөмлә составындагы җөмләләр үзара ...
  ияртүле һәм тезүле юл белән бәйләнгән була
  ияртүле юл белән бәйләнгән була
  

• 6 слайд

  Теркәгечсез тезмә кушма җөмләдәге гади җәмләләр үзара ...
  санау, каршы кую, бүлү, җыю интонациясе ярдәмендә теркәлә
  санау яки каршы кую интонациясе ярдәмендә теркәлә
  
  

• 7 слайд

  Татар телендә иярчен җөмләләрне төркемнәргә ...
  теркәгечле яки теркәгечсез булуына карап бүләләр
  2) мәгънәсенә һәм төзелешенә карап бүләләр
  
  
  

• 8 слайд

  Синтетик иярчен җөмләләрне баш җөмләгә бәйләүче чаралар
  1) мөнәсәбәтле сүзләр, ияртүче теркәгеч һәм теркәгеч сүзләр, көттерү интонациясе
  2)кушымчалар, бәйлекләр һәм бәйлек сүзләр, янәшәлек
  

• 9 слайд

  Кемгә әйтсәң , шул барыр.
  1)тезмә кушма җөмлә
  2)аналитик иярчен ия җөмлә
  3)синтетеик иярчен тәмамлык җөмлә
  4) гади җөмлә
  

• 10 слайд

  Баланы үзе сизмәслек итеп сынарга кирәк.
  1)иярчен вакыт җөмлә
  2) иярчен аергыч җөмлә
  3) иярчен рәвеш җөмлә
  4) иярчен максат җөмлә
  

• 11 слайд

  Күпер дә артта калды, инешнең чылтыравы да ишетелмәс булды.
  1) теркәгечсез тезмә кушма җөмлә
  2) иярченле кушма җөмлә
  3) гади җөмлә
  

• 12 слайд

  Аналитик иярчен җөмләләрне баш җөмләгә бәйләүче чаралар
  1) мөнәсәбәтле сүзләр, ияртүче теркәгеч һәм теркәгеч сүзләр, көттерү интонациясе
  2) җыючы теркәгечләр, кушымчалар, санау интонациясе
  

• 13 слайд

  Саф һава керсен, шуның өчен тәрәзәләрне ачам.
  1)иярчен сәбәп җөмлә
  2)иярчен вакыт җөмлә
  3)иярчен максат җөмлә
  4)иярчен күләм җөмлә
  

• 14 слайд

  Җөмлә эчендә нинди тыныш билгесе куелырга тиеш?
  Сизелә үтте яшь вакытлар, җитте гомерем яртысы.
  өтер
  ике нокта
  сызык
  

• 15 слайд

  Дөньяны үзебез күргән кешеләр аркылы карыйбыз ( ) үзебезгә читтән карарга вакыт юк.
  сызык
  ике нокта
  өтер
  
  

• 16 слайд

  Синтетик иярченле кушма җөмләләрдә бер генә төрле тыныш билгесе -...
  өтер
  сызык
  ике нокта куела
  

• 17 слайд

  Аналитик иярченле кушма җөмләләрдә ике төрле тыныш билгесе -...
  ике нокта куела
  өтер һәм ике нокта
  сызык һәм ике нокта
  

• 18 слайд

  Баш җөмләгә үзенең хәбәре составындагы чаралар ярдәмендә ияргән җөмлә...
  1)аналитик иярчен җөмлә
  2)тезмә кушма җөмлә
  3) синтетик иярчен җөмлә
  

• 19 слайд

  Батыр бер үлә, куркак мең үлә.
  1) санау интонациясе;
  2) каршы куючы теркәгечләр;
  3) каршы кую интонациясе;
  4) җыючы теркәгечләр.
  

• 20 слайд

  Каты яңгыр яуса да , тузан басылмады.
  янәшәлек
  мөнәсәбәтле сүзләр
  кушымча һәм да кисәкчәсе
  
  

• 21 слайд

  
  Иярчен җөмлә баш җөмләнең тәмамлыгы урынында килсә, андый җөмлә
  иярчен тәмамлык яки иярчен ия җөмлә
  гади җөмлә
  иярчен тәмамлык җөмлә
  

• 22 слайд

  Явым – төшемсез көннәрдә кояш әле матур гына җылыта ( ) ләкин андый җылы көннәр инде бик сирәк була.
  1)сызык, чөнки...
  2)өтер, чөнки...
  3)ике нокта, чөнки...
  

• 23 слайд

  Ул әтисе чаңгы алу белән мактана.
  тыныш билгесе куелмый
  өтер
  ике нокта
  

• 24 слайд

  Кулланылган материал:
  
  
  Татар грамматикасы III Синтаксис М.З.Зәкиев, 1999
  Презентация 9 ,11 нче сыйныфлар өчен татар теле дәресләрендә , сыйныфтан тыш чараларда куллану өчен тәкъдим ителә.
  
  
  
  Эшләде: Нурлат шәһәре 9 нчы урта гомуми белем мәктәбенең
  I квалификацион категорияле татар теле һәм әдәбияты укытучысы
  Мирзаева Ләйлә Хабибулла кызы
  2013 нче ел
  

• 25 слайд

  Игътибарыгыз өчен рәхмәт!