Түз сызыктардын параллелдик белгилеги

• 1 слайд

  Биздин девиз:
  
  «Акылдуу - мүмкүнчүлүк издейт,
  жалкоо - шылтоо издейт».
  
  «Көп окуп көп билебиз,
  жалкоолукту жоёбуз».
  

• 2 слайд

  Алтын эреже
  1. Кечикпей келүү.
  2. Сабакка активдүү катышуу.
  3. Кол көтөрүп жооп берүү.
  4. Башка бирөөнүн оюн бөлбөө.
  5. Тартынбай өз оюн айтуу.
  6. Бирин-бири угуу.
  7. Сабакка көнүл бөлүү.
  8. Сыйлоо.
  
  
  

• 3 слайд

  Тема: түз сызыктардын параллелдик белгилери:
  Сабактын максаты:
  Түз сызык кесилишкенде пайда болгон бурчтарды билүү;
  Параллелдик белгиленишин билүү;
  Параллелдик белгилерине карата маселелерди чыгара билүү;
  Турмушта колдонулган параллелдер.
  
  
  
  
  
  
  
  
  
  
  
  
  
  
  
  
  
  
  
  
  

• 4 слайд

  Сабактын жүрүшү:
  a
  b
  5
  с
  7
  3
  1
  4
  8
  6
  2
  <1 жана <6 же <3 жана < 8
  тышкы бир жактуу бурчтар
  <3 жана <6 же <1 жана < 8
  тышкы кайчылаш бурчтар
  <1 жана <5 же <2 жана < 6
  <3 жана <7 же <4 жана < 8
  туура келүүчү бурчтар
  <2 жана <5 же <4 жана < 7
  ички бир жактуу бурчтар
  <2 жана <7 же <4 жана < 5
  ички кайчылаш бурчтар
  

• 5 слайд

  Тегиздиктеги түз сызыктардын жайланышы:
  a
  b
  a
  b
  a
  b
  1.Түз сызыктар тегиздикте бири-бири менен кесилишип жайланышат
  2. Түз сызыктар тегиздикте бири-бири менен кесилишпейт
  3. Түз сызыктар тегиздикте бири-бири менен дал келишет
  Эми биз түз сызыктардын кесилишпегенин
  карап көрөйлү
  

• 6 слайд

  Параллель түз сызыктар:
  Тегиздикте эки түз сызык кесилишпесе анда алар параллель түз сызыктар деп аталышат.
  a
  b
  a II b – а түз сызыгы b түз
  сызыгына параллель
  II –параллель белгиси
  p
  q
  A
  B
  C
  D
  p II CD, q II AB
  m II KL
  p II q,
  AB II CD,
  m II n,
  m
  n
  K
  L
  

• 7 слайд

  Эми айлана чөйрөбүздөгү параллелдерди карайлы:
  

• 8 слайд

  Берилген түз сызык жана анда жатпаган чекит аркылуу параллель түз сызык жүргүзүүгө болот бирок, бирди гана.
  A
  h
  Теорема: Эгерде бир түз сызык
  параллель эки түз сызыктын
  бирин кесип өтсө, анда ал
  экинчисин да кесип өтөт.
  b
  а
  c
  Теорема: Эгерде эки түз
  сызыктын ар бири үчүнчү түз
  сызыкка параллель болсо анда,
  ал түз сызыктар өз ара параллель
  болот.
  
  
  
  
  ПАРАЛЛЕЛЬ ТҮЗ СЫЗЫКТАРДЫН АКСИОМАСЫ
  

• 9 слайд

  b
  а
  c
  а II c жана b II c болсо анда а II b болот
  Эгерде кандайдыр бир түз сызык
  параллель эки түз сызыкты кесип
  өткөндө 8 бурч пайда болот.
  b
  а
  c
  1 2
  3 4
  5 6
  7 8
  с түз сызыгына карата ар кандай
  тегиздиктерде жаткан эки бурч
  ички кайчылаш бурчтар деп аталат.
  <4 менен <5 жана <3 менен <6.
  Ал эми <1 менен <8 жана <2 менен <7
  сырткы кайчылаш бурчтар деп аталат.
  Кайчылаш бурчтар бири бирине барбар!
  

• 10 слайд

  Параллелдик касиеттер:
  1. Кайчылаш жатка бурчтар барабар болушса, анда эки түз сызык
  параллель болот.
  2. Туура келүүчү бурчтар барабар болушса, анда түз сызыктар параллель болушат.
  3. Бир жактуу бурчтардын суммасы
  1800 болсо түз сызык параллель болот.
  

• 11 слайд

  Бышыктоо
  №3 маселе. Эки параллель түз сызыкты
  үчүнчү түз сызык менен кескенде пайда
  болгон бурчтардын бири 650 барабар.
  Калган бурчтарын тапкыла?
  b
  а
  c
  1 2
  3 4
  5 6
  7 8
  <2= 650 дейли.
  
  Кайчылаш бурчтар барабар болгондуктан <2=<3=<6=<7= 650
  
  Жандаш бурчтардын суммасы 1800 барабар <1+<2= 1800, 650 +<2= 1800
  
  <1= 1800 – 650 <1= 1150 <1=<4=<5=<8= 1150
  
  
  

• 12 слайд

  a
  b
  4
  с
  5
  2
  1
  3
  6
  a
  b
  4
  с
  5
  1
  3
  2
  6
  Чиймеде көрсөтүлгөн ар бир бурчту тапкыла?
  7
  1190
  670
  1170
  1 вариант
  2 вариант
  2=1170 , 1= 3=630, 5=630 , 4= 6=1170
  
  2=670 , 1= 3=1130, 5=1190 , 4= 6=610
  
  

• 13 слайд

  МАСЕЛЕНИ ЧЫГАРАБЫЗ:
  a
  b
  380
  
  480
  х0
  a
  b
  с
  Кайчылаш бурчтар барабар!
  Х0 = 380+480 = 860
  

• 14 слайд

  Параллель түз сызыктарды тапкыла?
  Оозеки чыгаруу
  l₂ II l₅
  760
  1140
  1040
  l₅
  l₄
  l₁
  l₂
  l₃
  l
  1040
  660
  760
  1140
  1040
  990
  l₁ II l₄
  660
  

• 15 слайд

  ГЕРИНГДИН ИЛЛЮЗИЯСЫ:
  

• 16 слайд

• 17 слайд

• 18 слайд

  Үй тапшармасы:
  Класстан тышкары:
  Герингдин иллюзиясы боюнча:
  1.Эдвальд Геринг ким болгон?
  2. Оптикалык иллюзия деген эмне?
  3. Эмне үчүн ушундай кубулуштар болорун түшүнүп келүү?