Тақырыбы: "Қанқаның негізгі бөлімдері" 8-сынып

• 1 слайд

  Үй тапсырмасы:
  Сүйектің құрылысы мен химиялық құрамы
  Сурет бойынша баянда х
  

• 2 слайд

  1-топ “Білгірлер”
  1. Толарсақта неше сүйек бар?
  2. 14 сүйектен тұратын қолбасы сүйегі қалай аталады?
  3. Сүйектер қандай ұлпадан түзілген?
  .
  4. Жамбас пен сегізкөз тұтасып қандай белдеу
  құрайды?
  

• 3 слайд

  2-топ “Білгірлер”
  1. Толарсақта неше сүйек бар?
  7 сүйек бар.
  2. 14 сүйектен тұратын қолбасы сүйегі қалай аталады?
  Саусақ сүйектері.
  3. Сүйектер қандай ұлпадан түзілген?
  Тығыз және борпылдақ дәнекер ұлпасы.
  4. Жамбас пен сегізкөз тұтасып қандай белдеу
  құрайды?
  Жамбас белдеуі.
  

• 4 слайд

  2 – топ “Тапқырлар”
  1. Білезікте неше сүйек бар ?
  2. Органикалық заттар сүйекке қандай қасиет береді ?
  3. Аяқ жіліктерін атаңыз.
  4. Сүйектің құрамын ата.
  

• 5 слайд

  2 – топ “Тапқырлар”
  1. Білезікте неше сүйек бар ?
  8 сүйек
  2. Органикалық заттар сүйекке қандай қасиет береді ?
  Иілгіш, созылғыш.
  3. Аяқ жіліктерін атаңыз.
  Ортан жілік, асықты жілік.
  4. Сүйектің құрамын ата.
  Органикалық зат 30%, бейорганикалық зат 70%
  

• 6 слайд

  Сүйектің құрылысы
  
  Кемік зат
  
  
  Қан тамырлары
  
  
  Сүйек майы
  
  
  Тығыз зат
  
  
  остеон
  
  
  Сүйек қабы
  
  Сүйектер тығыз және борпылдақ дәнекер ұлпаларынан түзіледі. Сүйектің сыртында сүйек затымен тұтасып кеткен сүйек қабы болады. Сондықтан сүйек қабы арқылы сүйектер жуандап өседі. Сүйектің екі шетіндегі шеміршек есебінен сүйек ұзарып өседі. Сүйек 20-25 жасқа дейін қалыптасады.
  

• 7 слайд

  Сүйек құрамында:
  органикалық және бейорганикалық заттар болады.
  Органикалық заттар сүйекке иілгіштік қасиет береді, жас балаларда көп болады, сондықтан бала жастайынан спортқа, биге, балетке бейім болады.
  

• 8 слайд

  Қазақша күресте бар әдісі,
  Халқымның қадірлі мүше асы.
  Атқа отыруда да кездеседі есімі
  Аташы осы сүйекті ...
  

• 9 слайд

  Дәнекер ұлпадан тұратын орманы бар,
  Қозғалмайтын сүйектен жасалған қорғаны бар.
  Ақыл-ойыңның қорғаны
  Бұл қай сүйек болғаны?
  
  

• 10 слайд

  Адамда қанша
  сүйек бар?
  Лордозы
  дегеніміз не?
  Кифозы
  дегеніміз не?
  Остеондар
  деген не?
  Сүйектің
  бейорганикалық
  заттарын атаңдар
  Органикалық
  заттар сүйекке
  қандай қасиет
  береді?
  Сүйек
  қандай
  заттан түзілген?
  

• 11 слайд

  Тірек – қимыл жүйесі
  Сабақтың тақырыбы:
  Қаңқаның негізгі бөлімдері
  
  
  

• 12 слайд

• 13 слайд

  ТҚЖ құрылымы
  ТҚЖ
  Қаңқа
  Бұлшық еттер
  

• 14 слайд

  ???
  Қаңқа қандай бөлімдерден тұрады?
  

• 15 слайд

  Қаңқа бөлімдері
  Бас қаңқасы
  Дене қаңқасы
  Қол-аяқтың еркін қозғалатын сүйектері
  Иық және жамбас белдеу сүйектері
  Қаңқа
  

• 16 слайд

  Бас қаңқасы
  Ми бөлігі
  Бет бөлігі
  Маңдай сүйегі
  Төбе сүйегі
  Көз ұясы
  Жас сүйекшесі
  Мұрын сүйегі
  Үстіңгі жақ сүйегі
  Астыңғы жақ сүйегі
  Бет сүйегі
  Сына тәрізді сүйек
  Самай сүйегі
  

• 17 слайд

  Дене қаңқасы
  Омыртқа жотасы + кеуде қуысы
  

• 18 слайд

  Омыртқа жотасы
  мойын
  кеуде
  бел
  сегізкөз
  құйымшақ
  доға
  өсінділер
  Омыртқа денесі
  Сегізкөз
  құйымшақ
  

• 19 слайд

  Кеуде қуысы
  Төссүйек
  
  Қабырғалар (12 жұп)
  
  Омыртқа жотасының кеуде бөлімі
  Төс
  Қабырғалар
  Шеміршектер
  Кеуде омыртқалары
  

• 20 слайд

  Қол сүйектері
  Иық белдеуі
  
  Қолдың еркін қозғалатын қаңқасы
  Бұғана
  Жауырын
  Тоқпан жілік
  Кәрі жілік
  Шынтақ сүйек
  Білезік
  Алақан
  сүйектері
  Саусақ сүйектері
  

• 21 слайд

  Аяқ сүйектері
  Жамбас белдеуі
  
  Аяқтың еркін қозғалатын сүйектері
  Башпай сүйектері
  Табан сүйектері
  Толарсақ
  Жамбас сүйегі
  Ортан жілік
  Асықты жілік
  Шыбық сүйегі
  

• 22 слайд

  Сүйектің байланысуы
  қозғалмалы
  Жартылай
  қозғалмалы
  қозғалмайтын
  

• 23 слайд

  Қозғалмай-
  тын -құйымшақ,
  сегізгөз,бас
  сүйектері.
  
  Жартылай қозғалатын-омыртқа дискісі.
  
  Қозғалатын-қолмен аяқ сүйектері.
  
  

• 24 слайд

  
  
  
  
  
  
  
  
  Омыртқаның қисаюы Дұрыс отыру
  
  
  
  
  
  
  
  
  
  Адам табанының бітімі
  

• 25 слайд

• 26 слайд

  Қалыпты табанда ойыс болады. Оның ойысы жерге тимейді, күмбез тәрізді көтеріңкі, көлденең және ұзыншақ күмбездері бар.
  
  Жалпақ табанда ойыс болмайды, ол тегістеліп бітеді, аласа болады, түгел жерге тиіп тұрады, ортасында күмбез тәрізді ойық болмайды.
  
  Екеуі де адамның бір мүшесі, жүру қызметін атқарады.
  
  Қалыпты табан
  Жалпақ табан
  

• 27 слайд

  Берілген сүйектерге “+” белгісін тиісті бағанаға қойыңыздар
  Тексеру
  

• 28 слайд

  Берілген сүйектерге “+” белгісін тиісті бағанаға қойыңыздар
  

• 29 слайд

  “Бағдаршам” ойыны
  
  қысқа сүйек
  
  ұзын сүйек
  
  жалпақ сүйек
  

• 30 слайд

  Бекіту: “Жұмбақ тас” ауылы
  1. Сүйектер пішіні бойынша неше топқа бөлінеді ?
  2. Қысқа сүйектерді ата.
  3. Жалпақ сүйектерге қандай сүйектер жатады ?
  .
  4. Түтік тәрізді сүйектерді ата.
  Жіліктер
  5. Сүйектердің байланысуы неше топқа бөлінеді ?
  3 топқа: қозғалатын, жартылай қозғалатын, қозғалмайтын.
  

• 31 слайд

  Бекіту: “Жұмбақ тас” ауылы
  1. Сүйектер пішіні бойынша неше топқа бөлінеді ?
  3 топқа: ұзын, қысқа, жалпақ.
  2. Қысқа сүйектерді ата.
  Омыртқа, білезік, алақан
  3. Жалпақ сүйектерге қандай сүйектер жатады ?
  Жауырын, жамбас, қабырға, бас сүйектер.
  4. Түтік тәрізді сүйектерді ата.
  Жіліктер
  5. Сүйектердің байланысуы неше топқа бөлінеді ?
  3 топқа: қозғалатын, жартылай қозғалатын, қозғалмайтын.
  

• 32 слайд

  6. Буын деп нені айтады ?
  7. Қаңқаның қандай бөлігі қозғалмайтын болыпбайланысқан ?
  8. Неліктен биік өкше аяқ - киім киген зиянды ?
  9. Адам қаңқасының өсуі неше жаста аяқталады ?
  10. Түзу отыру, оның маңызы бар ма ?
  

• 33 слайд

  6. Буын деп нені айтады ?
  Сүйектердің қозғалмалы байланысы.
  7. Қаңқаның қандай бөлігі қозғалмайтын болыпбайланысқан ?
  Бас сүйектер.
  8. Неліктен биік өкше аяқ - киім киген зиянды ?
  Жалпақтабандылық пайда болады.
  9. Адам қаңқасының өсуі неше жаста аяқталады ?
  25 жаста аяқталады.
  10. Түзу отыру, оның маңызы бар ма ?
  Ия
  

• 34 слайд

  “Кім жүйрік” ауылы.
  Әр топ 20 сүйектің атын жылдам жазу.
  

• 35 слайд

  Үйге тапсырма!
  §24 Қаңқаның негізгі бөлімдері.
  Дәптер толтыру.
  Кесте толтыру
  Суретпен жұмыс.
  

• 36 слайд

  Назарларыңызға
  рахмет