"Тұйық етістіктің түрленуі" (7-класс)

• 1 слайд

  САБАҚТЫҢ ТАҚЫРЫБЫ: Тұйық етістіктің түрленуі мен емлесінен өткенді пысықтау Пәні: қазақ тілі Сыныбы: 7 «а» Дайындаған: Тамды орта мектебінің мұғалімі Д.Б.Есенова

• 2 слайд

  Сабақтың мақсаты: тұйық етістіктен алған білімдерін өз бетімен жианқтауға талпындыру, тұйық етістіктің емлесі мен түрлену ерекшеліктерін ажырата білуге, ой қорытуға ықпал ету; бірлесіп, жекелей жұмыс әрекеттерін дамыту. Күтілетін нәтиже: 1) теориялық білімін практикада қолдана алады; 2) шығармашылық қабілеттері артады; 3) өзін – өзі бағалайды. Түйінді идея: « Терең білім- Тәуелсіздігіміздің тірегі...» Н.Ә.Назарбаев. Ресурстар: оқулық, интербелсенді тақта, А3 формат, түрлі- түсті маркерлер, стикерлер, бағалау бағдаршамы, үлестірме парақшалар.

• 3 слайд

  «СӘЛЕМДЕСУ» тренингі Шаттық шеңберіне жиналып, өздерін таныстырады.

• 4 слайд

  ӨТКЕНГЕ ОЙ ЖҮГІРТУ. «Не білем?» тренингі Сынып төрт топқа бөлінеді. 1-топ: Етістік; 2-топ: Есімше; 3-топ: Көсемше; 4-топ: Тұйық етістік. Әр топ өз атауларына сипаттама береді.

• 5 слайд

  ТАЛДАУ- ТАБЫС КІЛТІ Етістік тобына: Ағаш кессең – ұзын кес, қысқартуың оңай, Темір кессең- қысқа кес, ұзартуың оңай. ( Тұйық етістікті тап, тәуелде) Есімше тобына: Оқу- инемен құдық қазғандай. (Тұйық етістікті тап, септе) Көсемше тобына: Көсеу ұзын болса, қол күймейді. (Тұйық етістікті тап, тәуелдеп бер) Тұйық етістік тобына: Бауырын көтеріп, тырбанып жүруге айналған соң, мойнына жіп тағылды. (Тұйық етістікті тап, септе)

• 6 слайд

  МӘТІНМЕН ЖҰМЫС Оқушылар мәтіннен тұйық етістіктерді тіркескен сөзімен теріп жазады, Мағынасына ажыратады, әр топ бір тұйық етістікке морфологиялық талдау жасайды. Адамдардың бір-біріне лебіз білдіруі, тәрбие талғамы сәлемнен басталады. Сәлем - сөз анасы, сөздің қасиеті. Сәлемдесу -әдептіліктің адамгершіліктің баспалдағы, сөз бастаудың әрі танысудың дәнекері. Кішінің үлкенге сәлем беруі. Ақсақалдың құрмет көруі. Жастың ізетке бөленуі, азаматтың сәлемдемеге сенуі - бұл біздің ата-баба салтымыз, ұлттық ғұрпымыз...

• 7 слайд

  СЕРГІТУ СӘТІ Әр топқа Ә, М, А, Ш әріптер жазылған парақшалар таратылады. Топтар сол әріптен басталатын ана туралы ән айтады.

• 8 слайд

  ШЫҒАРМАШЫЛЫҚ ЖҰМЫС «Ерлік жырын жырлаймыз» тақырыбында төменде берілген тұйық етістіктерді қатыстыра отырып шағын эссе жазу. Тұйық етістіктер: қорғау, құрмет тұту, естен шығармау.

• 9 слайд

  БАЛАМАЛЫ ТЕСТ Ережелер ия жоқ Есімше, көсемше, тұйық етістік- етістіктің ерекше түрлері. Тұйық етістік- у жұрнағы жалғану арқылы жасалады. Тұйық етістік әрі заттық мағынада, әрі қимылдық мағынада қолданылады. Тұйық етістікшақтық мағынада қолданылып, жіктік жалғауын қабылдайды. Бекі, бері, шоқы сөздеріне – у жұрнағы жалғанғанда, -ы, -і дыбыстары түсіп қалады.

• 10 слайд

  Өзіңді- өзің бағала Қызыл түс- «5» Сары түс- «4» Жасыл түс- «3»

• 11 слайд

  Кері байланыс

• 12 слайд

  САБАҚ АЯҚТАЛДЫ

Сабақтың мақсаты: тұйық етістіктен алған білімдерін өз бетімен жинақтауға талпындыру, тұйық етістіктің емлесі мен түрлену ерекшеліктерін ажырата білуге, ой қорытуға ықпал ету; бірлесіп, жекелей жұмыс әрекеттерін дамыту.

Күтілетін нәтиже:

1) теориялық білімін практикада қолдана алады;

2) шығармашылық қабілеттері артады;

3) өзін – өзі бағалайды.

Түйінді идея: « Терең білім - Тәуелсіздігіміздің тірегі...» Н.Ә.Назарбаев.

Ресурстар: оқулық, интербелсенді тақта, А3 формат, түрлі- түсті маркерлер, стикерлер, бағалау бағдаршамы, үлестірме парақшалар.

Қамтылған модульдер: топтық жұмыс, жеке жұмыс, сто модулі, АКТ,

кезең

Уақы ты

Мұғалімнің іс- әрекеті

Оқушының іс- әрекеті

А

15 мин

3 мин

2 мин

10 мин

«Сәлемдесу» тренингі. Мұғалім оқушыларды шаттық шеңберіне жинайды. Мысалы: Ақылды Ануар, . . .

Сынып төрт топқа бөлінген. 1-топ: Етістік; 2-топ: Есімше; 3-топ: Көсемше; 4-топ: Тұйық етістік.

Өткенге ой жүгірту. «Не білем?» тренингі. – Оқушылар, бүгін біздер 4 топқа бөлініп отырмыз. Топ атаулары бір- бірімен байланысты. Есімше, көсемше, тұйық етістік- бұлар етістіктің ерекше түрлері.

Әр топқа А3 формат, түрлі- түсті маркерлер таратылып беріледі.

Оқушылар шаттық шеңберіне жиналады. Есімдерінің алдына сын есім қоса отырып өздерін таныстырады.

Әр топ алдарындағы А3 фор матқа өз топтарының атауы туралы не білетіндерін топтас тырып жазады. Әр топ өз жұмыстарын қорғап шығады.

В

15 мин

5 мин

7 мин

3 мин

Талдау – табыс кілті.

Етістік тобына: Ағаш кессең – ұзын кес, қысқартуың оңай, Темір кессең- қысқа кес, ұзартуың оңай. ( Тұйық етістікті тап, тәуелде)

Есімше тобына: Оқу -инемен құдық қазғандай. (Тұйық етістікті тап, септе)

Көсемше тобына: Көсеу ұзын болса, қол күймейді. (Тұйық етістікті тап, тәуелдеп бер)

Тұйық етістік тобына: Бауырын көтеріп, тырбанып жүруге айналған соң, мойнына жіп тағылды.(тұйық етістікті тап,септе

Кім көп табады? Мұғалім мәтін оқиды.

Адамдардың бір-біріне лебіз білдіруі тәрбие талғамы сәлемнен басталады. Сәлем - сөз анасы, сөздің қасиеті. Сәлемдесу әдептіліктің адамгершіліктің баспалдағы, сөз бастаудың әрі танысудың дәнекері. Кішінің үлкенге сәлем беруі. Ақсақалдың құрмет көруі. Жастың ізетке бөленуі, азаматтың сәлемдемеге сенуі - бұл біздің ата-баба салтымыз, ұлттық ғұрпымыз...

Сергіту сәті. Әр топқа Ә, М, А,Ш әріптері жазылған парақшалар таратылады.

Топтар өздеріне үлестіріліп берілген мысалдардан бірлесе отырып , тұйық етістікті табады, тақтада оқушылар талдайды.

Тыңдаушылар мәтін ішінен тұйық етістіктерді қатысты сөздерімен бірге жазып отырады. Жекелеген тыңдаушылар тұйық етістіктердің мағынасына түсінік береді. Әр топ асты сызылған тұйық етістікке морфологиялық талдау жасайды.

Топтар таңдап алған әрпінен басталатын ана туралы бір шумақтан ән айтады.

С

15 мин

7 мин

3 мин

3 мин

2 мин

Шығармашылық жұмыс. «Ерлік жырын жырлаймыз» тақырыбында төменде берілген тұйық етістіктерде қатыстыра отырып шағын эссе жазу.

Тұйық етістіктер: қорғау, құрмет тұту, естен шығармау,

Cабақты қорыту. Баламалы тест

1. Есімше, көсемше, тұйық етістік- етістіктің ерекше түрлері. (иә)

2. Тұйық етістік - у жұрнағы жалғану арқылы жасалады. (иә)

3. Тұйық етістік әрі заттық мағына да, әрі қимылдық мағынада қолданылады. (иә)

4. Тұйық етістік шақтық мағынада қолданылып, жіктік жалғауын қабылдайды. (жоқ)

5. Бекі, оқы, шоқы сөздеріне – у жұрнағы жалғанғанда, -ы, -і дыбыстары түсіп қалады. (иә)

Бағалау. Бағдаршам арқылы оқушыларға өз- өздерін бағалату.

Қызыл түс- «5»

Сары түс- «4»

Жасыл түс - «3»

Оқушылар бағалап болған соң, қорытынды бағалауға тоқталамын.

Рефлексия. Екі жұлдыз, бір тілек

жазу.

Үйге: жазба жұмысына дайындалып келу.

Оқушылар берілген тақырыпқа тұйық етістіктерді қатыстыра отырып шағын эссе жазады. Жұпта, топта талқылап, «Ең үздік» эсселер оқылады. Әр топ бір- бірінің эссесін бағалайды.

Оқушылар интербелсенді тақтада баламалы тестті орындайды. Оқылған ереже дұрыс болса «иә» деп жауап береді, дұрыс емес болса, «жоқ» деп жауап береді.

Тақтадағы бағдаршам түстеріне стикерге өз есімдерін жазып, жапсырады.

Оқушылар бүгінгі сабақ туралы өз пікірлері мен ұсыныстарын стикерге жазып жапсырады.

Алға ауданы, Тамды орта мектебі

Сабақтың тақырыбы:

Тұйық етістіктің түрленуі мен емлесінен өткенді пысықтау.

Өткізген: Д.Б.Есенова

Сыныбы: 7 «а»

Пәні: қазақ тілі

2014-2015 оқу жылы