§35. Тұздар. Құрамы және химиялық қасиеттері.

• 1 слайд

  Сабақтың мақсаты:
  
  Тұздар, олардың құрамы, жіктелуі және химиялық қасиеті жайлы түсінік беру
  
  Өмірде пайдалануға үйрету.
  
  Теориялық білімдерін практикамен
  ұштастыра білу
  
  

• 2 слайд

  «Ой шақыру»
  

• 3 слайд

  Химиялық диктант:
  1.Фосфордың (V валентті) оксиді мен су әрекеттескенде ....... түзіледі.
  2.Оттексіз қышқылдарға  мына қышқылдар жатады :......,.......,.......,.......,
  3.Екі негізді қышқылдарға ...........,..........,........, жатады.
  4.Тұрмыста мынадай ..................қышқылдар қолданылады.
  5.Сутек атомына байланысты қышқылдар .............. болып бөлінеді.
  
  

• 4 слайд

  Жауаптары :
  
  1.     H₃PO₄, фосфор қышқылы
  2.     H₂SO₄, HNO₃, H₂SiO₃,H₂CO₃,H₃PO₄
  3.     H₂S, H₂CO₃, H₂SO₄, H₂SiO₃
  4.     Сірке, лимон  қышқылдары қолданылады.
  5.     Бірнегізді, екі негізді және үш негізді
  
  

• 5 слайд

  Қышқылдардың алыну реакцияны іске асырып, оларды теңестіріңдер:
  Р₂О₅ +Н₂О→
   
  Н₂ + Сl ₂ →
   
  
  
  

• 6 слайд

  Жауаптары:
  1.     P2О5 +3Н2О →2H3PO4
  2.     Н2 + Сl2→ 2НСl
  
  

• 7 слайд

  ІІІ. «Қызығушылықты ояту»
  

• 8 слайд

  Су бетінде қалықтап,
  Қандай металл жүзеді?
  Айтшы ойланып денеңде,
  Жетпейтін қай тұз еді?
  
  
  

• 9 слайд

  1. Тағамның дәмін келтіру үшін не қосамыз?
  2. Тұздың дәмі қандай?
  3. Тұз суда қалай ериді?
  
  

• 10 слайд

• 11 слайд

  
  Тұздар дегеніміз – металл атомы мен қышқыл
  қалдығынан құралған күрделі заттар.
  
  
  Швед ғалымы Йёнс Якоб Берцелиус
  (1779 - 1848)
  Тұздар ерте заманнан белгілі.  
  1812 жылы Я.Берцелиус тұздардың 
  электрхимиялық теориясын құрды. 
  
  

• 12 слайд

  Тұздардың түрлері:
  Орта тұздар – сутек атомдары толық ауысса (Na2CO3, K3PO4, MgSO4);
  Қышқыл тұздар – сутек атомдары металл атомдарымен біртіндеп алмасса
  (NaHCО3, K2HPO4);
  Негіздік тұздар – құрамына гидроксил тобы енсе (MgOHCl, A1(OH)2Cl),
  Қос тұздар – сутектің орнын бірнеше металл катиондары басса (KAl(SO4)2, NaK2PO4);
  Кешенді тұздар – құрамында кешенді катион
  ( [Cu(NH3)4]SO4) немесе кешенді анион (K[Fe(CN)6]) болса түзіледі.
  
  

• 13 слайд

  Тұз
  Тамаққа қосады
  Ащы
  Суда жақсы ериді
  Адам организм
  де 5,5%
  Табиғи суда
  0,1-3,5%
  Мөлдір ерітінді
  Қатты кристал заттар
  

• 14 слайд

  Тұздардың химиялық қасиеттері
  Қышқыл мен тұз әрекеттеcеді: Pb(NO3)2 +H2SO4 =PbSO4↓+HNO3
  металдармен әрекеттеседі:
  
  Fe+CuCl2 =FeCl2+ Cu
  Кейбір тұздар қыздырғанда айырылады. СаСО3 → CaO + CO2↑
  Сілтімен әрекеттеседі: СuCI2 +2NaOH = 2NaCI+Cu(OH)2↓
  Тұздар бір–бірімен әрекеттеседі: CaCl2+Na2CO3=CaCO3↓+2NaCI
  

• 15 слайд

  Тұздың қолданылуы:
  -Тамақ өнеркәсібінде,
   -ауыл шаруашылығында
   -медицинада
  - металлургия
    - шыны т.б. өнеркәсіп салаларында,
  -тұрмыста
  кеңінен қолданылады.
  
  

• 16 слайд

  Ү. Көрнекілік тәжірибелер
  
  

• 17 слайд

  
  Тұздардың металдармен әрекеттесуі:
  Fe + CuCl2 = FeCl2 + Cu
   
  Тұздар мен тұздар арасындағы алмасу реакциясы.
  NaCl + AgNO3 = NaNO3 + AgCl ↓
    
  
  

• 18 слайд

  ҮІ. Бекіту
  

• 19 слайд

  Сәйкестік тест
  
  1.Калий хлориді                А. Li3 PO4
  2.Алюминий фосфаты               Ә.K CI
  3.Натрий силикаты                     Б.Mg (NO3) 2
  4. Магний нитраты                      В.FeS
  5. Темір сульфиді.                       С. CaSO4
  6.Кальций сульфаты                    Д.AlPO4
  7.Литий фосфаты                         Е.Na2SiO3
   
  
  

• 20 слайд

  Жауабы:
  
  1.Калий хлориді                А. Li3 PO4
  2.Алюминий фосфаты         Ә.K CI
  3.Натрий силикаты                   Б.Mg (NO3) 2
  4. Магний нитраты                      В.FeS
  5. Темір сульфиді.                       С. CaSO4
  6.Кальций сульфаты                    Д.AlPO4
  7.Литий фосфаты                         Е.Na2SiO3
   
  

• 21 слайд

  Кім жылдам?
  Мына тұздардың формулаларын құрастыру:
  кальций сульфаты,
  натрий фосфаты,
  барий нитраты,
  мырыш сульфиді,
  мыс хлориді,
  магний сульфаты
  

• 22 слайд

  1. CaSO4
  2.Na3PО4
  3. Ba(NO3)2
  4. ZnS
  5. СиCI2
  6. МgSO4
  
  
  
  
  

• 23 слайд

  Жұппен жұмыс : Оқушылар бірлесе отырып, реакция теңдеулерін аяқтайды.
  1.     Na + ...... → NaNO3 + ….
  2.     CaO + CO2 → .......
  3.     Си + ...... → СиСl2
  
  

• 24 слайд

  Жауабы:
  1.     2Na + 2HNO3→2 NaNO3 + H2
  2.     CaO + CO2 → CaCO3
  3.     Си + HgCl2 → СиСl2+ Hg
  
  

• 25 слайд

  
  3.Массасы 20г кальций гидроксидіне CO2 жібергенде түзілетін тұздың массасын есептеңіз.
  
  

• 26 слайд

  Бер: Шешуі:
  m(Са(OH)2) =20г Са(OH)2 + CO2 = СаCO3 +H2O
  т/к: m( СаCO3)-? M(Са(OH)2)=74 г/моль
  M(СаCO3)= 100 г/моль
  
  
  m(СаCO3) = 0.27 • 100 = 27г
  
  

• 27 слайд

  Деңгейлік тапсырмалар. Үш деңгейлі тапсырма
  «3» - мына тұздардың формулаларын жаз: натрий силикаты, алюминий (III) фосфаты, натрий гидросульфаты, барий динитраты,
  «4»  - Мына химиялық реакцияны аяқтап, алынған өнімдегі тұздардың атын ата.
  CuSO₄ + H₂S → …….
  CO ₂  + NaOH → …….
  KCl + AgNO₃→ …….
  «5» - 51 г натрий хлоридін алу үшін қанша моль тұз қышқылы мен неше грамм натрий гидроксиді реакцияға түседі.
  
  

• 28 слайд

  
  
  
  Үйге тапсырма беру
  §35 оқу. №4, №7 есептер 95-бет
  
  

Краткое описание документа:

Сабақтың тақырыбы:§35. Тұздар. Құрамы және химиялық қасиеттері.

Сабақтың мақсаты: Оқушыларға тұздар, олардың құрамы, жіктелуі және химиялық қасиеті жайлы түсінік беру, өздігінен жұмыс істеуге бейімдендіру, танымдық қабілеттерін арттыру және ізденімпаздыққа, тәрбиелеумен қатар алған білімдерін бірлескен топтық оқуда, өмірде пайдалануға үйрету.

Сабақтың міндеттері:

Білімділік: Оқушылардың оксид, қышқыл жөніндегі білімін жүйелеу, тұздардың құрамымен, қасиеттерімен таныстыру, химиялық формула мен теңдеу құру, есеп шығару біліктерін дамыту, өздігінен жұмыс істеуге дағдыландыру.