Тұздардың жіктелуі мен алынуы. Химиялық қасиеттері мен қолданылуы

Пән: Химия                             Сынып: 8 «А»

Пән мұғалімі: Ауыт. А          Күні:

Сабақ тақырыбы: Тұздардың жіктелуі мен алынуы. Химиялық қасиеттері мен қолданылуы.

Сабақтың мақсаты:  Тұздар жайлы алған білімдерін одан әрі қарай дамытып,олардың аталуы мен жіктелуін, суда еритін,ерімейтін тұздар жайлы толық мағлұмат алуды іске асырады. Тұздардың формуласын, реакция теңдеулерін жазу дағдысын түсіндіру.

Реактивтер мен құралдар:  CaCI₂, Na₂CO₃, H₂SO₄, BaCI₂, Ca(OH)₂, AgNO₃. CuSO₄, NaOH, Zn,        Cu, Hg(NO₃)₂ ,т.б шыны түтік, сынауықтар, сынауық қысқыш,спирт шам, сіріңке.

Көрнекі тәжірибелер:  Тұздардың алынуы,химиялық қасиеттері.

                                                             Сабақ барысы

1. Ұйымдастыру кезеңі.

Білім мен біліктерін тексеру: Оқушылардың бұрын алған білімін ескере отырып, төменде көрсетілген қысқа мерзімдік өзіндік жұмысты орындауды ұсынамын:

Төменде формулалары берілген қосылыстардың ішінен тұздарды теріп жазыңдар: Fe₂O₃, Na₂SO₄, LiOH, KCI, H₂CO₃, KCIO₃, Cu(OH)₂, MgCI₂, FeS, P₂O₅, KMnO₄.

Төменде кейбір тұздардың тұрмыста, медицинада, ауыл шаруашылығында, өнеркәсіпте жиі қолданылатын жабайы атаулары берілген:ас тұзы NaCI, ас содасы NaHCO₃ бор, мрамор, әктас CaCO₃, мүсәтір NH₄CI, ляпис AgNO₃, сыр HgS, магнезит MgCO₃, магнезия MgSO₄, фосфорит Ca₃(PO₄)₂, сақар K₂CO₃. Осы тұздарды халықаралық атаулар жүйесі бойынша атаңдар.

Мына тұздардың: кальций карбонаты, мыс (ІІ) сульфаты, сынап(ІІ) фториді, калий сульфиді, қорғасын (ІІ) иодиді, темір (ІІІ) хлориді формулаларын жаз. Ерігіштік кестесін пайдаланып, бұл тұздардың суда ерігіштігін анықта.

Жаңа сабақ: Оқушылардың тақтада жауаптарын талдаймыз, содан кейін тақырыпты жазып, тұздардың жіктелуі мен алынуы және химиялық қасиеттері мен қолданылуы туралы әңгімелеу. Химиялық қасиеттеріне байланысты көрнекі тәжірибелерді көрсету.

Түсіндірілген тақырыпты толық бекіту үшін оқушыларға есептер мен жаттығулар жинағынан   тапсырмалар беріледі соңынан сұрақтар  қойылады:

Формулалары келтірілген тұздарды: NaNO₂, K₂S, KHS, CuSO₄, Na₂HPO₄, NaH₂PO₄, K₃PO₄, MgOHCI, CaCO₃, NaHCO₃, AI(OH)CI₂, AgNO₃, FeCI₃, FeSO₄ берілген кестеге бөліп жаз:

Орта тұз	Қышқыл тұз	Негіздік тұз

Нәтижесінде мына тұздар:

а)калий хлориді;

ә)кальций нитраты түзілетін бейтараптану реакцияларының теңдеулерін жаз.

Мына тұздардың: темір (ІІ) сульфаты, мырыш нитраты, алюминий фосфаты, күміс хлориді, барий сульфаты формулаларын жаз. Ерігіштік кестесін пайдаланып,бұл тұздардың суда ерігіштігін анықта.

Келтірілген сызба нұсқалардың ішінен жүзеге асатын реакциялардың теңдеулерін жазыңдар:

                                                  1) ZnSO₄ + Pb  →

                                                  2) BaCI₂ + Na₂SO₄  →

                                                  3) CuSO₄ + NaOH  →

                                                  4) Na₂SO₄ + HCI  →

Уақыт жеткен жағдайда оқулықтан 131 беттегі 8 жаттығуларды орындау:

а)        C    →   CO₂       →        Na₂CO₃     →       CO₂     →    CaCO₃

ә)        Сu    →   CuO   →    CuCI₂    →    Cu(OH)₂   →    CuO    →    Cu

Оқытудың жоспарланған нәтижесі:  Оқушылар ерігіштік кестесін пайдаланып, суда еритін тұздардың формуласын құрастырып, металл атомының валенттігі мен қышқыл қалдығының валенттігі арқылы тұздарды жіктей отырып, аттарын атауды үйрену.

Үйге тапсырма:  §48(1-7). Жұмыс дәптері.