Таабаринууд, оньhон угэнууд эхин классудта

Таабаринууд

1.     Сагаахан хубуун

    Ерэхэдээ даруухан,

    Хэбтэхэдээ дуугай,

    Бусахадаа бархирдаг. (саhан)

2. Нюдэгуй аад, уйладаг,

    Хулгуй аад, ябадаг,

    Нара халхалдаг,

    hалхинhаа айдаг. (уулэн)

2.     Буруул, hаруул ябадалтай,

    Бужэм торгон дэгэлтэй,

    Гал могой заяашатай,

    Гансаараа ябадаг табилантай. (hара)

4. Бултанhаа халуун,

    Бултанhаа холо

    Барагхан хубуун.(наран)

5. Харанаб, харанаб захагуй,

   Тоолоноб, тоолоноб тоогуй. (одо мушэд)

6. Мандагар томо бэетэй,

    Маяа жалжагы хултэй,

    Бамбагар нэхы дэгэлтэй

    Бардам зантай арьяатан. (баабгай)

7. Саhан шэнги сагаахан,

    Сахилза шэнги хухэхэн,

    Хоо шэнги хара,

    Хооруу шашаг хуухэн. (шаазгай)

8. Дуршэл ехэтэй

    Дурбэн баатарнуудай

    Хоерынь хоол бэдэрнэ,

    Хоерынь холо ойрые хэмжэнэ.( гар, хул)

9. Дээдын хубууд дурбуулээ,

    Дэдын баабай гансаараа. (табан хурган)

10. Дундахинь дун хара,

      Дуhаамалынь бэлтэн хара,

      Хизаар дээрээ хилгааhай,

      Узуур дээрээ уhэтэй. (нюдэн)

11. Хулгуй аад, ябадаг,

     Толгойгуй аад, тоолодог.(часы)

12. Эсэгын хубууд бултадаа

      Нэгэ малгайтай. (стол)

13. Хамаг юумэнhээ бага аад,

      Халуун далайда тамардаг. ( шанага)

14. Модон бэетэй,

      Шулуун голтой,

      Хара хууртэй. ( карандаш)

15. Нарhан бэшэ аад, набшаhатай,

      Дэгэл бэшэ аад, оемол,

      Хун бэшэ аад, хоорэдэг. (ном)

16. Годи – бэди гуйдэлтэй,

      Гое шара дэгэлтэй. (унэгэн)

17. Убэл болоходо саган,

      Хабар болоходо боро. (шандаган)

18. Унтаагуй  аад, хурхирдаг,

      Убдоогуй аад, еолодог,

      Гээгээгуй аад, бэдэрдэг. (гахай)

19. Далан дабхар хубсаhатай,

      Дундаа шагтай. (капуста)

20. Гэр соо далан хубууд  hууна,

      Гэрынь уудэшьегуй, сонхошьегуй. ( угэрсэ)

21. Эрхын шэнээн бэетэй,

      Эрэ хонгор дуутай. (зугы)

22. Эреэгшэ унеэн эрьелдэ

      Эрьелдэhээр таргалба. (нооhо ээрэхэ)

23. Ута хузуутэй,

      Ундэгэн сагаан бэетэй. ( галуун)

24. Хар – хар дуутай,

      Хара торгон дэгэлтэй.( турлааг)

25. Харгы уруу

      Хара  аяганууд мухариба. (мориной мур)

26. Уудээр ороод,

      Урхоор гараба. (утаан)

27. Урдаа hэрээтэй,

     Дундаа туламтай,

     Хойноо ташууртай. (Унеэн)

 28. hарьдагта hарьмай дэгэл улгоотэй. ( шэхэн)

Оньhон угэнууд

1.     Дуроогуй эмээл байхагуй,

Дуримгуй бэшэг байхагуй.

2.     Ехэ юумэтэй байнхаар,

Ехэ hургаалтай байhан дээрэ.

3.     Эхилбэл, дууhаха хэрэгтэй,

Бэдэрбэл, олохо хэрэгтэй.

4.     Ехэ юумэтэй байнхаар,

Ехэ hургаалтай байhан дээрэ.

5.     Эхилбэл, дууhаха хэрэгтэй,

Бэдэрбэл, олохо хэрэгтэй.

6.     Ажал хэхэдэ – ама тоhодохо.

7.     Ажалгуй hуухада – аяга хооhодохо.

8.     Эрдэмтэй хунэй хэлэн зоолэн,

               Эмшэ хунэй гар зоолэн.

9.     Эдээр бэеэ шэмэглэнхаар,

Эрдэмээр бэеэ шэмэглэ.

10. Бууралhаа угэ дуулагты,

     Бусалhанhаа ама хурэгты.

11. Хунhоо жэшээ абагты,

Худэлмэриhоо дуршэл абагты!

12.   Hохорынь дулиигоо наадалба.

13. Дутые хаража дурбэ хонобо.

14.  Хурдан мориной туруун хунгэн,

 Хурса хутагын эри хунгэн,

15.  Худалша хунэй хэлэн хунгэн.

16.  Томоотой хун тодоор хэлэдэг,

Бодолтой хун бодотоор хэлэдэг.

17.  Ухаатай хунэй тархи  hонор,

 Уран хунэй хурган шуран.

18.  hарьмай  дэгэл хуйтэн,

 hайрхуу хун тэнэг.

19.  Ажалша хун хэ хэhээр урмашаха,

 Залхуу хун hуу hууhаар эсэхэ.