Бірінші және бесінші сыныптардың бейімделуі сараптамасы

Алакөл ауданы   №3 Қабанбай орта мектебі

Бірінші және бесінші сыныптардың бейімделуі сараптамасы

      Оқу басталуы кезі оқушыларға психологиялық және физикалық жағдайларында өте күрделі және жауапкершілікті уақыт.

         Құрал (бейімделу) балаларда жылдам болмайды. Бұл  ұзаққа созылатын процесс, барлық ағзаның жүйелерін шиелінетін жағдай. Осы жағдай бірінші бесінші  сыныптардың оқушыларында білініеді, себебі өзгерген жасау жабдық және оқу жағдайлары, интеллектеріне, тұлғаның дамыуына және  білім, оқу әрекеттеріне, әдеттерінің т.б  дәрежелерінің қалыптасуына жоғарға талаптандырады,

         Зерртеу жүргізілгенде әр түрлі жақсы бейімделудің факторлары есепке алынды. Оқушыларға бақылау жүргізгенде физиологиялық бейімдеу процессы үшінші кезеңге сәйкес келді, бұл кезең қатыстылық табанды қүрал жағдайын қалыптасқанын білдіреді, себебі ағза жүйелеріне берілген жүктемелерге сәйкес келетін жеңілді жолдарын табып алғандары белгілі.  

             Оқушының мектепте    ең маңызды психологиялық  беиімдеу көрсеткіштері  адекваттық тәртібі қалыптасқаны,  жанындағы оқушылармен, мұғаліммен байланысы, оқу іс әдеттері қалыптасқаны саналады.

Әр түрлі әдістемелермен қолданып мысалы бақылау, әңгімелесу, сауалдамалар жүргізіп сынып жетекшелермен бірге психологиялық педагогикалық карталар құрылды, оның ішінде оқушының - танымдық сфера, мiнез-қулық және араласу ерекшелiктерi, жеке сфера ерешектелерi, әлемге және өз-өзiне деген қарым қатынас ерекшелiктері белгіленіп әр оқушының беімделуінің деңгеиінің жағдайы анықталған. Осы карта бойынша сараптамасының нәтижелері  50% пайыз 1 сыныптың және 60% пайыз 5 сыныптың оқушыларының жоғары психологиялық педагогикалық көрсеткіштері анықталып оқу процессіне жоғарғы деңгейінде бейімделгенін білінді, ал 30% пайыз 1 сыныпта және 20% пайыз 5 сыныпта орташа психологиялық педагогикалық көрсеткіштері анықталып және 20% пайыз 1 сыныпта, 20% пайыз 5 сыныптағы оқушылар төмен психологиялық педагогикалық көрсеткіштері, осы оқушылармен сынып жетекшілермен бірге коррекциялық бағытында жұмыстар өткізілді.

Бірінші сыныптың бақылауы жұмысын қарасақ балалардың мектепте әлуметтік психологиялық бейімделуі дұрыс бағытта жүріп жатқаны анықталды, балалар сыныпта бір бірімен тіл табысып, достасып, көңіл күйлері әр қашанда көбінесе ақжарқын болып, сабыр сақтап, мұғалімнің бәр тапсырмаларын мойындап қиналмай жеңіл істейді.

Төртінші сыныпта келешекте болатын бейімделу және алмасу кезендегі мәселелеріне қарай әр түрлі диагностикалық әдістемелер қолданып оқушылардың әр қайсысына мінездемелер құрылып жатыр. Осы мінездемелер арқылы алмасу кезеңінде пән мұғалімдерге  компетентік жұмыс атқару үшін қолдану қажет.

1 және 5 сынып оқушыларымен қобалжу зертейтін тестін өткізіп әр баланың жеке қобалжу себебін анықтап сынып бойынша матрица құрылды. Осы анықталған себептерге қарай коррекциялық жұмыстар өткізілді тренинг түрінде. Тренингте балалар  бір бірімен пікір алысып. шамаларының деңгейлеріне қарай өзі өзідерін дұрыс бағалауды үйреніп. бір біріне жақын болып ұйымшыл береке сезімдеріне келді. өткізілген тренринг жаөсы позитивті нәтижелерге жеткізді. оны балалардың түрлерінен және сөздерінен белгілі болды

Жалпы оқушылардың бейімделуі мектепте жақсы өтті деп айтуға болады, бұл мұғалімдердің еңбегі деуге болады себебі барі өздерінің жұмыстарында ағзаның функционалдық ерекшеліктерін біле отырып оның өзгеруіне байланысты  сабақ кезінде, кун бойы, жыл бойы, жоспар құрғанда  есепке алып оқу процессіндегі күрделі қиын тақырыбтарды оптимум уақытында ал жеңілдерді күштері, шамалары азайғанда береді, және әр баланың ерекшеліктеріне қарай дифференциалдық тапсырмалар беріп жетістіке талаптандырады.

ПДҚ   Турганбеков Н.Н   15.10.08     

Сынып жетекшесімен және психологпен жана жетекшіге пән мұғалімдерге  әр  оқушының ерекшеліктеріне және қабілеттеріне қарай отырып ұсныстармен кепілдемелер берілді.