Дене импульсі, импульстің сақталу заңы тақырыптарына есепрер шығару.

• 1 слайд

  Физика пәнінің мұғалімі: Сабаева Б. Б.
  
  
  Дене импульсі, импульстің сақталу заңы тақырыптарына есепрер шығару.
  Сабақ тақырыбы:
  

• 2 слайд

  “Миға шабуыл”
  Үй тапсырмасын сұрау
  Дене импульсі дегеніміз не?
  Қандай жаңа ұғымдармен таныстық?
  Қандай мәлімет сен үшін аса маңызды болды?
  Күш импульсі дегеніміз не?
  

• 3 слайд

  
  
  Сұрақ
  Реактивті қозғалыс дегеніміз не? Оған мысал келтір.
  

• 4 слайд

  Реактивті қозғалыстың қарапайым мысалы.
  Реактивті қозғалыс импульстің сақталу заңының қолданылуына жарқын мысал бола алады. Дененің бір бөлігі одан қандай да бір жылдамдықпен бөлінген кездегі қозғалысын осылай деп атайды.
  

• 5 слайд

  Реактивтік қозғалыс принципі бойынша: сегізаяқ, кальмар, теңізқұрты, медуза сияқты теңіз жәндіктері қозғалады.
  

• 6 слайд

  Реактивті қозғалыс принципі сағатына бірнеше мыңдаған километр жылдамдықпен қозғалатын ұшақтарды жасауға мүмкіндік туғызды.
  

• 7 слайд

  Жердің жасанды серіктерін, планетааралық саяхат жасайтын ғарыш зымырандарын жасауға мүмкіндік туғызды.
  Планетааралық зымыран
  

• 8 слайд

  Ғарышқа ең алғашқы қадам жасаған белгілі ғалым К. Э. Циолковский (1857-1935)
  

• 9 слайд

  К. Э. Циолковскийдің идеялары орыс ғалымы
  С. П. Королевтің басшылығымен жүзеге асырылды.
  

• 10 слайд

  
  
  Сұрақ
  Тұңғыш жасанды Жер серігі қай жылы ұшырылды?
  

• 11 слайд

  Тұңғыш жасанды Жер серігі біздің еліміздегі “Байқоңыр” ғарыш айлағынан 1957 ж. ұшырылған болатын.
  

• 12 слайд

  1961 ж. адамзаттың тұңғыш ғарышкері
  Ю. А. Гагарин ғарышқа қадам басты.
  

• 13 слайд

  Ғарышқа сапар шегіп, ғылыми-зерттеу жұмыстарына қатысқан ғарышкерлердің ішінде біздің үш қазақ ғарышкерлеріміз де бар.
  

• 14 слайд

  
  
  Сұрақ
  Қазақ ғарышкерлерін ата.
  

• 15 слайд

  Тоқтар Әубәкіров
  Талғат Мұсабаев
  

• 16 слайд

  
  
  Сұрақ
  Зымыранның негізгі бөліктерін
  атап бер.
  

• 17 слайд

  Қарапайым зымыран жану камерасы бар отын толтырылған қабықтан тұрады. Отынның жануы кезінде жоғары температураға дейін қызған жоғары қысымдағы газ сопло деп аталатын ерекше пішіні бар камерадан үлкен жылдамдықпен (4 км/с-қа дейінгі) атқылап шығады.
  

• 18 слайд

  
  
  Есте сақта
  Дененің бір бөлігі одан қандай да бір жылдамдықпен бөлініп шыққан кездегі қозғалысы реактивті қозғалыс деп аталады.
  

• 19 слайд

  
  
  Сұрақ
  Қандай мақсатпен зымырандар көпсатылы болып жасалады?
  

• 20 слайд

  Осы күнгі зымырандар көп сатылы болып жасалады, яғни оның әр сатысының отын қоры, тотықтандырғышы және реактивті қозғалтқышы бар болады.
  

• 21 слайд

  
  
  Сұрақ
  “Байқоңыр” ғарыш айлағы еліміздің қай облысында орналасқан?
  

• 22 слайд

  
  
  Сұрақ
  Адамзаттың тұңғыш ғарышкері кім?
  

• 23 слайд

  «Формулалар кестесі»
  
  

• 24 слайд

  1. Кішкене зымыранның массасы 200г. Ондағы жанғыш заттың массасы 50г. Газ зымыран споласынан 100м/с жылдамдықпен лезде шығады деп есептеп, зымыранның қозғалыс жылдамдығын анықтаңдар.
  2. Жүйенің импульсін табыңыз. m1=m2=16кг, υ1= υ2=4м/с
  
  3. Паром үстінде массасы 100кг автомобиль υ=100м/с жылдамдықпен қозғалуда. Пароммен салыстырғандағы автомобильдің импульсі қанша?
  

• 25 слайд

  А деңгей
  1. Массасы 1кг шарикті 10м/с жылдамдықпен соққанда алынған импульс қаншаға тең?
  В деңгей
  1. Денеге 10с уақыт ішінде 50Н тұрақты күш әрекет етеді. Күштің әрекетінен болған жылдамдықтың өзгерісі 5м/с. Дененің массасын тап?
  2. Бірінші дененің массасы 2кг жылдамдығы 6м/с, ал екінші дене тыныштықта тұр. Соқтығысқаннан кейін, екі дене бірге 2м/с жылдамдықпен қозғалып кетті. Екінші дененің массасы қаншаға тең?
  С деңгей
  1. Массасы 3кг денеге 5 секунд бойы 6Н күш әсер етеді. Бастапқы дене тыныштықта болса, күш әсер еткенен кейін оның кинетикалық энергиясы қандай болады?
  2. Массасы 6 кг денеге 10 Н күш 3 секундта әсер етті. Күш әсерінен кейінгі импульсті табыңыз. Бастапқы жылдамдығы 5 м/с
  
  

• 26 слайд

• 27 слайд

• 28 слайд

  і
  
  К
  З
  И
  М
  m=500 г
  Ә
  П
  і
  К
  А
  F=20 Н ∆t=1 мин
  Л
  Д
  С
  Ф
  Б
  m=400 г
  М
  Қ
  А
  і
  Ж
  F= 6 H ∆t=120 c
  Д
  Б
  К
  С
  А
  m= 6 кг
  16 кгм/с
  12 м/с
  1200 Нс
  720 Н/с
  15 кгм/с
  Тапсырма
  Ауызша есептеу
  

• 29 слайд

  
  
  М
  m=500 г
  і
  F=20 Н ∆t=1 мин
  Л
  m=400 г
  і
  F= 6 H ∆t=120 c
  Б
  m= 6 кг
  16 кгм/с
  12 м/с
  1200 Нс
  720 Н/с
  15 кгм/с
  Тапсырма
  Ауызша есептеу
  

• 30 слайд

  Тест жұмысы
  
  

• 31 слайд

• 32 слайд

  Ойланып, сәйкестігін тап
  

• 33 слайд

  1 - Ә 4 Б
  2 - Г 5 А
  3 - Ғ 6 -В
  4–«3» 5–«4» 6-«5»
  Дұрыс жауаптары:
  

• 34 слайд

• 35 слайд

• 36 слайд

  Кері байланыс
  
  Интервью парағы
  
  
  

• 37 слайд

  
  
  Үйге тапсырма
  III тарауды қайталау
  

• 38 слайд

  Импульс
  Энергия
  F∆t
  F∆t= ∆p
  

• 39 слайд

• 40 слайд

  Массалары m бірдей екі шар модульдері тең жылдамдықпен қарама-қарсы қозғалған. Соқтығысқаннан кейін екі шарда тоқтаған. Соқтығысу нәтижесінде екі шардың импульстерінің қосындысы?
  Ауызша есеп
  

• 41 слайд

  Есеп. Бірінші дененің массасы 2 кг, жылдамдығы 6 м/с, ал екінші дене тыныштықта тұр. Соқтығыстан кейін, екі дене бірге 2 м/с жылдамдықпен қозғалып кетті. Екінші дененің массасы?
  

• 42 слайд

  Массасы 2 кг дене түзусызықты қозғала отырып, өзінің жылдамдығын 10 м/с-тен 15 м/с-ке дейін өзгертеді. Дененің импульсінің өзгерісін анықтау.
  2) 5 м/с жылдамдықпен қозғалатын
  массасы 3 кг дененің кинетикалық энергиясы неге тең?
  3) Массасы 6 кг денеге 10 Н күш 3 секундта әсер етті. Күш әсерінен кейінгі импульсті табыңыз. Бастапқы жылдамдығы 5 м/с
  
  

• 43 слайд

  Дененің массасы мен қозғалыс жылдамдығының көбейтіндісі________
  Күш импульсі____________
  Дененің немесе материялық нүктенің күйін сипаттайтын шама_____________
  Сыртқы күштердің әсері болмаған кезде ішкі күштердің әсері болатын жүйе_________деп аталады.
  Дененің өзара әсерлесу энергиясы______
  Қозғалыстағы дененің энергиясы_______________
  Реактивті қозғалыс________________________
  Физикалық диктант
  

• 44 слайд

  Импульс
  Дене импульсінің өзгерісіне тең
  Механикалық энергия
  Тұйықталған
  Потенциалдық
  Кинетикалық
  Дененің бір бөлігінің қандай да жылдамдықпен бөлініп шыққан кездегі қозғалысы
  5 – «3» 6 – «4» 7 – «5»
  

• 45 слайд

  
  
  Сөзжұмбақты шешу
  Импульстің . . . заңы
  Ғарышты игеру мүмкіндігін теориялық түрде дәлелдеген ғалым.
  Планетааралық саяхат жасайтын ғарыш . . .
  Мұсабаевтің аты.
  Ғарыш айлағы.
  Циолковскийдің идеяларын жүзеге асырған орыс ғалымы.
  Ішкі күштер арқылы ғана әрекеттесетін жүйе.
  Зымыранның бір бөлігі.
  қ
  о
  з
  ғ
  а
  л
  ы
  с
  

• 46 слайд