Дерс конспекти К,к арифлерни язув.

ДЕРС № ___

Мевзу: К,к арифлерни язув. Эджалар, сёзлер, джумлелер тизюв.

Макъсат: К,к арифлерни язмагъа огретмек. Эджалар, сёзлер, джумлелер тизюв. Сес-эджа талиль къабилиетлерини илерилетмек. Дикъкъат, гьайрет, язувда джыйнакълыкь тербиелемек.

Дерснинъ кетишаты.

I.  Тешкилий дакъкъа.

II.  Таянч бильгилерини актуаллештирюв.

1.  Субет.

-    Хатырланъыз, окъув дерсинде анги арифнен таныш олдыкъ?

-      О насыл сес бильдире? Онынъ характеристикасыны беринъиз.

2.  Сёзнинъ сес-эджа талили.

-    Тапмаджаны тапынъыз.

Гедже-кунъдюз кезерим,

Эр бир шейни сезерим,

Сюрюге хырсыс тюшсе.

Аягъындан тишлерим.

(копек)

-     «Копек» сёзюни талиль этинъиз ве схемасыны тизинъиз.

III.  Дерснинъ мевзусыны ве макъсадыны еткизюв.

IV.  Янъы мальземени анълатув,

1. Уфакъ к арифнинъ язылувыны талиль этюв ве анъ­латув

Уфакъ к ариф учь элементтен - догъру авукъ таячыкъ ве эки къыйыш таячыкътан ибаретдир.

Иш сатырнынъ усттеки сызыгьындан ашадаки сызыгьына догьру авукъ тая­чыкъ язмагьа башлаймыз. Экинджи элемент - къыйыш та­ячыкъ, (а ве о арифлерге бенъзеген), о иш сатырнынъ усттеки сызыгьындан азчыкъ ашаджа тёгереклене, онъатокъзл- нып къалемщ узьмейип ашагьа юрьсетемиз, сонъ иш са~ тырнынъ ортасында сол тарафкъа бурулып биринджи эле- ментинъ оррасына багьлаймыз. Учюнджи элемента и экинджи элементнинъ устюнден язмагьа башлаймыз. Къалем- ни экинджи элемент котерилип башлагьан ергедже алын барамыз, мындан ашагьа тёгереклеп, догьру авукъ таячыкъ язмагьа кечемиз. Бу таячыкъ иш сатырнынъ ашадаки сызыгъында сагь тарафкъа тёгереклене ве иш сатырнынъ ор- таларында язып битариле.

Бойле саювнен языла: «Бир-ве-эки-учь-ве».

2.   Пармакъ гимнастикасы.

Кукуккъуш

Узун терек устюнде, Ешиль дагъ кенарында, Юксек пытакъта Сабадан кукуккьуш йырлай: «Ку-ку! Ку-ку! Ку-ку!»

3.      Мустакъиль язув.

4.      Уфакъ к арифнен эджалар язув.

5.     Дефтердеки вазифелернен чалышув.

6.       Сёзлер язув.

Кобелек, кирпи сёзлерини тахтадан кочюрип язув.

7.     Физдакъкъа.                        ,

8.     Баш К арифнинъ язылувыны талиль этюв ве анълатув.

Баш К арифи дёрт элеменгтен ибарет: уджлу элемент, узунлашкъан авукъ тая­чыкъ ве эки къыйыш таячыкътан. Къыскъа догьру сызыкънен тёпедеки ара сатыр сызыгьындан азчыкъ ашаджа язмагъа башлаймыз, къалемни тёпедеки ара са­тыр сызыгъьщадже юрьсетемиз ве, къалемни узьмейип, узунлашкъан догъру авукъ таячыкъ иш сатырнынъ аша­даки сызыгъына тюшюремиз, анда сол тарафкъа тёге- реклеймиз. Невбеттеки элемент тёпедеки ара сатырнынъ сызыгъындан азчыкъ ашаджа башлана, онынъ янында сол тарафкъа тёгерекленип, ашагъа авукъ таячыкъ яза­мыз, сонъра етмейип, сол тарафкъа биринджи элементгедже къайтарамыз. Бу ерден учюнджи элементининъ устюнден дёртюнджи элемент язып башлаймыз. Къа­лемни учюнджи элемент котерилип башлагьан ергедже алып барамыз. Сонъра бу элементни догъру авукъ сы­зыкънен иш сатырнынъ ашадаки сызыгъынадже язамыз, энда сагъ тарафкъа тёгереклеймиз ве иш сатырнынъ орталарында язмагъа битиремиз.

Ариф бойле саювнен языла: «Ве-бир-ве-ве-эки-ве-учь-ве».

9.   Мустакъиль язув.

10.  Баш  К арифни уфакъ к арифнен ве башкъа арифлернен берабер язув.

11.   Джумле язув.

Керим, бу ким? Бу-копек.

V. Дерснинъ нетиджеси.

-   Бугунь биз насыл арифни язмагъа огрендик?

-    О насыл сес бильдире?

-   Баш ариф неге керек ола?