Семинар-тренинг.
Тақырыбы: “Менің
көкейімдегі мамандандырылған дарынды балаларға арналған мектеп”
Мақсаты:Психофизикалық
күйзелісті төмендету. Стресс кезінде сенімді қылықты қалыптастыру, стресті
төмендетуге арналған жаттығуларды ұсыну, көңіл күйді көтеру. Сену мен эмпатия
сезімін дамыту.
Ұзақтығы:1,5
сағат
Қолданылатын
әдіс-тәсілдер,қажетті құралдар: психологиялық жаттығулар, А4 қағаз, карточкалар,музыка,интерактив
тақта, түрлі түсті қарындаш, қағаз;
1 – жаттығу «Суретті жалғастырып
әрі қарай жібер»
Мақсаты:Психофизикалық
күйзелісті төмендету, топты біріктіру.
Уақыты:10 минут.
Нұсқау: Ақ қағаз бен ең жағымды
түсті қарындаш алыңыз. Менің шапалақ соққанымды естігеннен кейін сіздің
ойыңызға кез келген суретті саласыз. Келесі шапалақтан кейін сіз қарындашпен
суретті сол жақтағы көршіңізге бересіз, ол суретті жалғастырады. Солай әр
шапалақ естіген сайын сурет көршілерге жылжи береді да, кейін өзіңізге қайтып
келеді. Сурет өзіңізге қайтып келгесін, оны толықтырып немесе өзгертуге болады.
Талдау:
Сізге қайтып келген сурет ұнады ма?
Өзіңіздің көңіл – күйіңіз және сезімдеріңіз бен
бөлісіңіз.
Басқа адамның суретінің тақырыбын қолдау қиын болды
ма?
2– жаттығу «Кіші
топтарда пікір-талас»
Мақсаты: теориялық мәліметті
толығымен ұғыну.
Уақыты: 25 минут.
Қажетті құралдар: ватман қағазы 4 дана,
фломастерлер, қатысушылардың санына байланысты төрт түрлі сөз жазылған
карточкалар әр карточкада 1 сөзден, әр сөз стресті жеңудегі 4 қадамды
анықтайды.
Нұсқау: Сіздерге 4-кіші топқа
келесі белгі бойынша бөліну қажет.
Меніңқолымдағықобдишадасөздержазылғанкарточкалар бар. Қазірәрбіреуіңізбір-бір
карточка алып, сөзсіз (басқабірәдіспен)кімдедәлсіздегідейсөзболса, пантомима
арқылыөзіңіздіңтобыңыздытабасыз.Топретіндеқұрылғасын,барлығыұйымдасыпөздерініңсөзіңе
пантомима көрсетеді.
Сөздер:витаминдер,жаттығулар,демалу
релаксация, жанұя.
Енді 4 топты ұйымдастырып,
таймерді, спикерді, хатшыны, топ өкілін таңдағаннан кейін, мен сіздерге пікір-талас сұрақтарын беремін. Сіздерге 2 минут уақыты беріледі.
Бірінші топқа тапсырма: сөйлемді аяқтаңдар: «Стресс – бұл...»
Екінші
топқа тапсырма: стресті қалай жеңуге болады?
Үшінші
топқа тапсырма: стрестік жағдайлардың мысалын келтіріңдер.
Төртінші топқа тапсырма: Егер сіз стрестік жағдайға түссеңіз, онда не істеу қажет?
Ал енді, спикерлер, топта қарастырылған пікірлер туралы ой бөлісіңіздер.
Қысқаша дәріс «Стресті қалай
жеңуге болады?»
Мақсаты: теориялық білімді
беріп, стресті төмендетуге арналған жаттығуларды ұсыну.
Уақыты: 15 минут.
Стрестің пайда болу себептері туралы әдебиетте көп
жазылады. Бұл кінә сезімі, құндылықтардың жойылуы, оқуға деген жеккөрушілік
және т.б. факторлар болады.
Мектеп стрессогендік фактор ретінде қалыптасқан
кезде көптеген оқушылар оған теріс қарайды. Сонда не істеу қажет? Ең алдымен
өмірдің стилі мен өз-өзіңді өзгерту қажет.
Уолтер Расселдің сөзіне сүйенсек: «Егер қызықпайтын
нәрсемен айналыссаңыздар, онда бірте-бірте сіздің ағзаңызда күйзеліс
токсиндері пайда болып, нәтижесінде сіз шаршағандықтан азап шегіп немесе
ауруға шалдығасыз». «Істеген ісіңізді сүю қажет немесесүйіспеншілікпен жасау
керек» шығыс даналығы осылай дейді.
Барлық істеген ісіңізді қуанышпен және ең жақсы белгілі
әдіспен орындаңыз. Жұмысқа деген сүйіспеншілік сіздің физикалық және жан
дүниелік күшіңізді молайтып, шаршағандықтан және «сағыныш» ауруынан құтқарады.
Өзіңіздің дене мен психикалық денсаулығыңызға көңіл аударыңыз. Стрестің физиологиялық
белгілері: ұйықтай алмау, бас аурулары, жүректің қатты соғуы, арқада,
асқазанда, жүректе қысым пайда болуы. Стрестің психологиялық белгілері:
алаңғасарлық , жадының бұзылуы, қобалжушылық, ашуланшақтық, уайымдаушылық,
себепсіз қорқыныш сезімдері. Бұның барлығы өз-өзіне сенімін төмендетіп, түрлі
ауруларға шалдығуына, психикалық іс-әрекетінің төмендеуіне және дәрілік
тәуелділікке әкеледі.
Мұғалімдерге таратпа
материалды ұсыну: «Стресті жеңу үшін не істеу қажет»
3– жаттығу «Бұзылған
телефон»
Мақсаты: эмоционалды күш салуды
төмендету, зейінді дамыту, көңіл күйді көтеру.
Уақыты: 10 минут.
Нұсқау: «Аспан мен жер»
белгілері бойынша екі топқа бөліну қажет. Бір-біріңнің соңынан тұрыңдар. Ең
соңында кім тұрады, сол бидің бір элементін көрсетеді. Екіншісі соны есте
сақтайды да, алдыңда тұрған адамның иығынан итеріп, оған сол бидің элементін
көрсетеді. Осылай ең соңғы тұрған адамға дейін жетеді. Кейін салыстырамыз,
ойының басында қандай элемент болды, соңында не шықты. Соңында тұрған адам
алдына тұрады да, ойын жалғасады.
Талдау:
Өзіңіздің көңіл-күйіңізбен бөлісіңіздер.
Бидың элементін ойлап шығару мен көрсетілген
элементті қайталау қиын болды ма? Ойынның маңызы неде?
4-жаттығу «Кім өзін басқалардан
көбірек мақтайды? Немесе «қаралы күнге» арналған ескерту».
Мақсаты: өзі туралы жағымды ішкі
диалогты жүргізу дағдысын дамыту, өзін-өзі талдай білу қабілетін дамыту.
Уақыты: 15 минут.
Қажетті құралдар: әр қатысушыға арналған
кесте сызылған бланктер.
Нұсқау:Шеңберқұрыпотырамыз. Әр адамның
өмірінде қиыншылықтар кездеседі. Сол кезде адам өзінің құндылығын ұмытып,
істеген істерінің барлығы түкке тұрмайды деп ойлайды да, көңіл-күйі төмендеп,
мұңайып жүреді. Сол кездерде өмірде болған барлық жетістіктер мен жеңістер,
қуанышты уақыттар ұмытылып қалады. Бірақ та, өмірде мақтан ететін әркімнің
істері аз емес. Психологиялық кеңес беруде сондай бір әдіс бар. Осындай
жағдаймен келген клиентпен бірге психолог ескертулер құрастырады. Оған өмірдегі
жетістіктері мен адамның жақсы қасиеттері жазылады да, көңілі түскен кезде,
адам сол ескертуді оқып күш-қуат алып, өзін адекватты түрде бағалауға
көмектеседі.
Қазір біз осындай ескертулер жасаймыз да, кейін
оларды өздеріңе қалтырасыңдар.
Дайындық: Тақтада бланктегідей
кестені сызу.
Ескерту бланкісі «Менің
ең жақсы қасиеттерім»
|
Меніңеңжақсынышандарым
|
Меніңқабілеттерім мен
таланттарым
|
Меніңжетістіктерім
|
|
|
|
|
Нұсқау: «Менің ең жақсы нышандарым»- бұл бағанға
өз мінезіңіздің ең жақсы нышандарың
мен ерекшеліктеріңді жазыңыз.
«Менің қабілеттерім мен таланттарым» - мұнда өзіңіздің мақтан ететін әр түрлі салаларда
бар қабілеттерің мен таланттарыңды белгілеңіз.
«Менің жетістіктерім» - бұл бағанға өмірдің әр саласында
жеткен жетістіктері жазылады.
Талдау:
Бұл
жаттығуды орындау сіз үшін қандай мағына берді?
Сіз
ескертуге
не алдыңыз және нені келешекте пайдаланасыз?
4-жаттығу «Менімен бірге қайтала».
Мақсаты:Ақпаратты жеткізіп және
қабылдаудың жетістігіне әсер ететін факторларды дамыту.
Уақыты:15 минут.
Нұсқау: Шеңбер түрінде
тұрыңыздар, қазір біз көңілді музыка қойып, билейміз. Билегенде келесі тәртіп
бойынша: біріншіден әрқайсымыз қандай да бір қимылдар жасаймыз, ал мен қолыммен
шапалақ соққанда оң жақтағы көршінің қимылын орындаймыз. Егерде сіздер мұқият
орындасаңыздар әрқайсыңыздың қимылыңыз шеңберден айналып өтіп «авторға» қайтып
келеді.
Талдау:
Сіздін көңіл - күйініз қалай?
Кімге өзінің қимылы қайтып келді?
Ол өзгерді ме, әлде өзгермеді ме?
Қай қимыл бірінші болғанын көрсетіңіздер?
Оставьте свой комментарий
Авторизуйтесь, чтобы задавать вопросы.