Екі айнымалысы бар сызықтық теңдеулер жүйесін қосу тәсілімен шешу. Есептер шығару.

Ұйғыр ауданы білім бөлімінің «Ж.Құдайбергенов

атындағы орта мектебі мектепке дейінгі шағын

орталығымен» коммуналдық мемлекеттік мекемесі

Математика пәні мұғалімі Сәді Майгүл Жәнетқызы

«Оқымай ойлану бос әрекет» апталығы

Үлгілі ашық сабақ

Күні		19.04.2017ж		170 сабақ
Сабақтың тақырыбы		Екі айнымалысы бар сызықтық теңдеулер жүйесін қосу тәсілімен шешу. Есептер шығару
Сілтеме		Математика оқыту әдістемесі 2006ж  (6сынып) Математика оқулығы 2015ж (6сынып)
Жалпы мақсаты		Екі айнымалысы бар сызықтық теңдеулер жүйесін қосу тәсілімен шешу тақырыбы бойынша тапсырмалар орындау арқылы оқушы білімдерін тексеру, нығайту Экономикалық сауаттылыққа, үнемшілдікке, жинақылыққа, жаңа қоғамға сәйкес тәрбиелеу Өз бетінше еңбектенуге баулу.
Оқу нәтижелері	Барлық оқушылар екі айн.бар.сыз.теңдеулер жүйесіннің жалпы түрін біледі
	Оқушылардың басым бөлігі екі айн.бар.сыз.теңдеулер жүйесінің тәсілдерін ажырата алады
	Кейбір оқушылар екі айн.бар.сыз.теңдеулер жүйесінің қосу тәсілінің шығару жолдарын қолдана алады.
Бағалау критерийлері	1. Екі айнымалысы бар сызықтық теңдеулер жүйесін қосу тәсілімен шешу: а) екі айн.бар.сыз.теңдеулер жүйесіннің жалпы түрін білді ә) екі айн.бар.сыз.теңдеулер жүйесінің тәсілдерін ажырата алды б) екі айн.бар.сыз.теңдеулер жүйесінің қосу тәсілінің шығару жолдарын қолдана алады. 2. Тапсырмаларды орындау: а) есептің шартын түсінді                                                  ә) шарты бойынша сұрақ қоя алды                                                  б) қасиеттерді қолдана алды                                                  в) шешімін таба алды
Ынтымақтастық атмосферасын қалыптастыру		І.Ұйымдастыру ІІ. Түгендеу ІІІ. Топқа бөлу: І топ «Халық Банк» ІІ топ «Хоум Кредит Банк» Әр топ өз топ басшысы, кіріс пен шығысты есептеп отыратын есепшісін тағайындайды. Әр топтың бастапқы капиталы 10000 теңге.			Сынып қожасы сыныпты түгендеп, мұғалімге баяндайды Сынып банк логотиптерін таңдау арқылы екі топқа бөлінеді
Үй тапсырмасын тексеру		Әр банк басшысы өз қарамағындағы қызметкерлерден есеп алады, тақтадағы дұрыс жауаппен салыстырады. №1270 Теңдеулер жүйесінің шешімін табыңдар    Жауаптары: 1) х=-0,1;  у=-1; 2) х=  у=1;			Әр топ басшысы бүгінгі күннің барысы бойынша есеп береді.
Мұғалімнің іс-әрекеті					Оқушының іс-әрекеті
«Біліміңді сынап көр»-акциялар сату. (Өткен тақырып бойынша пысықтау сұрақтары)		Әр банк көрші банкке акцияларын сатады. Акция – сұрақ түрінде. Әр акцияның құны 1000тг. Әр дұрыс жауапқа бір акция, яғни 1000тг. Үш ретке дейін жауап беруге болады. Үш жауап та қате болса, акция иесінде қалады І топ сұрақтары: 1. Теңдеу дегеніміз не? (Теңдеу дегеніміз құрамында мәнін табу керек болатын әрпі бар теңдік) 2. Екі айнымалысы бар сызықтық теңдеу анықтамасы? (ax+bx=c түріндегі теңдеуді айтамыз. х,у- айнымалы, a,b- коэффициент , с-бос мүше) 3. Екі айнымалысы бар сызықтық теңдеудің 1-ші қасиеті? (теңдеуде қосылғыштарды теңдіктің бір жағынан екінші жағына көшіргенде теңдеуге мәндес теңдеу шығады) 4. Екі айнымалысы бар сызықтық теңдеудің шешімі? (Теңдеуді шешу дегеніміз оның барлық түбірлерін табу немесе оның бірден- бір түбірі болмайтынына көз жеткізу) ІІ топ сұрақтары: 1. Теңдеудің неше түрін білеміз? (Бір айнымалысы бар сызықтық теңдеу, екі айнымалысы бар сызықтық теңдеу) 2. Екі айнымалысы бар сызықтық теңдеудің 2-ші қасиеті? (теңдеудің екі жақ бөлігін 0-ден өзге санға көбейтсе, бөлсе, теңдеуге мәндес теңдеу шығады) 3. Екі айнымалысы бар сызықтық теңдеуді неше тәсілмен шешуге болады? (қосу, алмастыру, графиктік) 4. Екі айнымалысы бар сызықтық теңдеуді қосу тәсілмен шешу қалай орындалады? (а) айнымалының біреуінің коэффициенті қарама-қарсы сандар болғанда, ә) айнымалының біреуінің коэффициенттері тең сандар болғанда, б) айнымалының коэффициенттері әртүрлі сандар болғанда)			Банктер бір-біріне сұрақ қою арқылы бір-бірінің білімдерін тексереді.
«Білімді мыңды жығады» - банкке тұтынушылар тарту (шығармашылық жұмыс)		Әр банк өзіне берілген 3 тапсырманы өз деңгейінде орындаулары тиіс. Әр тапсырма қиындығына қарай 1000, 2000, 5000 теңгелік құнмен бағаланады «Халық Банк»: 1000 теңге: №1268 1) теңдеулер жүйесінің шешімі болатын сандар жұбын табыңдар:  жауабы: х=15; у=8 2000 теңге: Қандай санның қосындысы да, көбейтіндісі де 4-ке тең болады? 5000 теңге: №1273 1) Теңдеулер жүйесін шешіңдер  жауабы: х=-10; у=39 «Хоум Кредит Банк» 1000 теңге: №1268 2) теңдеулер жүйесінің шешімі болатын сандар жұбын табыңдар:  жауабы: х=3; у=5 2000 теңге: Қандай санның қосындысы 18-ге, ал көбейтіндісі 81-ге тең 5000 теңге: №1273 2) Теңдеулер жүйесін шешіңдер  жауабы: х=2; у=1			Әр банк өзіне берілген тапсыраны орындау арқылы өз капиталын көбейтуге мүмкіндік алады
Сергіту сәті: «Мен білемін» логикалық есептер шешу.		Әрбір дұрыс жауап құны 500тг 1. Менің атым Медет Менің тәтемнің бір ғана інісі бар. Менің тәтемнің інісінің аты кім?  Жауабы: Медет 2. Термометр аяз болғасын – үш градус көрсетіп тұр. Осындай екі термометр неше градус көрсетеді? Жауабы: үш 3. Бөлмедегі әр бұрышта бір мысықтан және оған қарама-қарсы үш мысықтан отырса, бөлмеде неше мысық бар? Жауабы: 4 мысық 4. Үстел үстінде үш стакан шие тұр. Марат бір стакан шиені жеп қойды. Неше стакан қалды? Жауабы: үш стакан 5. Көшеде екі әкесі, екі баласы, және атасы немересімен қыдырып жүр. Көшеде неше адам жүр? Жауабы: үшеу 6. Екі бала шахматты екі сағат ойнады. Олардың әрқайсысы неше сағат ойлады?  Жауабы: екі сағат 7. Допты лақтырғанда, доп сол ізімен кері қайту үшін оны қалай лақтыру керек? Жауабы: жоғары 8. Қараңғы бөлмеде майшам мен керосин лампасы бар. Бірінші не жағасыз?  Жауабы: шырпы 9. Суға қай кезде қолды кесіп алуға болады?  Жауабы: мұз болғанда 10. Мен бір сан ойладым. Ойлаған санға бірді қостым, қосындыны екіге көбейттім. Көбейтінідіні төртке бөлдім. Бөліндіден үшті азайттым. Бір шықты. Мен қандай сан ойладым? Жауабы: (((х+1)*2):4)-3=1 Кері есептеу тәсілі бойынша есептейміз: 1+3=4; 4*4=16; 16:2=8; 8-1=7. Ойлаған сан 7			Екі банк бірлесе отырып тапсырмаларды орындайды
Оқуға арналған қосымша тапсырмалар		§46  №1275 Теңдеулер жүйесін шешіңдер			Әр банк қызметкері тапсырманы өз бетінше орындап, қағаз жүзінде есеп береді
Бағалау: топтық бағалау		1) «Аукцион» акция сату (сұрақ-жауап) а) екі айн.бар.сыз.теңдеулер жүйесіннің жалпы түрін білді ә) екі айн.бар.сыз.теңдеулер жүйесінің тәсілдерін ажырата алды б) екі айн.бар.сыз.теңдеулер жүйесінің қосу тәсілінің шығару жолдарын қолдана алды. 2. Тұтынушыларды тарту: а) есептің шартын түсінді ә) шарты бойынша сұрақ қоя алды б) қасиеттерді қолдана алды в) шешімін таба алды			Әр банк көршілес банктің қызметкерлерін бағалайды
Қосымша ақпарат
Сіз қосымша көмекті қалай жоспарлайсыз?		Бағалау - оқушылардың үйренгенін тексеруді қалай жоспарлайсыз? Топтық бағалау			Пәнаралық байланыс: экономика, логика
Рефлексия: «3-2-1» әдісі бойынша Сабақтың мақсаты шынайы ма? Бүгін оқушылар не білді? Сыныптағы ахуал қандай болды? Мен бүкіл уақыт ішінде үлгердім бе? Мен өз жоспарыма қандай түзетулер енгізуім керек және неліктен?
Қорытынды бағамдау
Қандай екі нәрсе табысты болды? (оқытуды да, оқуды да ескеріңіз)			Қандай екі нәрсе сабақты жақсарта алды? (оқытуды да, оқуды да ескеріңіз)		Сабақ барысында жекелеген оқушылар туралы келесі сабағымды жетілдіруге көмектесетін нәрселер?