Химия "Оттекті органикалық қосылыстар" (11-сынып)

Пәні: Химия                             Сыныбы: 11 «Ә»                                   Күні: 15.02.16ж

Сабақтың тақырыбы: Оттекті органикалық қосылыстар тарауына есептер шығару

Сабақтың мақсаттары:

Білімділік: Оттекті органикалық қосылыстар тарауынан алған білімдерін қорытындылау

Дамытушылық: Оттекті органикалық қосылыстарының химиялық және физикалық қасиеттерін пайдалана отырып алған білімдерін сандық есептер шығару арқылы  дамыту  

Тәрбиелік: өз бетімен жұмыс жасауға тәрбиелеу

Сабақтың  көрнекілігі: слайд, ерігіштік кесте.

Сабақтың  түрі:   теориялық білім мен білікті жетілдіру және қолдану

Әдістері:  сөз –көрнекі , әңгімелесу

І.Ұйымдастыру: Оқушылармен сәлемдесу, түгендеу, сабаққа  дайындығын  тексеру      Үй тапсырмасын сұрау:

1) Егер гидролиз нәтижесінде пайда болған қышқылды гидрлеуге (қ.ж.) 13,44л сутек қажет болса, қанша грамм триолеат майы алынады?

Бер:                   шешуі:   х г

V= 13,44л         СН₂ – О – ОС- С₁₇Н₃₃ 13,44л  СН₂ – О – ОС – С₁₇Н₃₅

                          СН – О – ОС - С₁₇Н₃₃  +3Н₂→СН – О – ОС – С₁₇Н₃₅

m=?                   СН₂ – О – ОС - С₁₇Н₃₃  22,4л   СН₂ – О – ОС – С₁₇Н₃₅

                                                  884г

Х==530,4г

Жауабы: 530.4г

2) 89 г майды (тристеарат) сумен қосып қыздырғанда, қандай қосылыстар қанша мөлшерде түзіледі?

 

Берілгені    Шешуі:      39г                                          х г             

m = 89            СН₂ – О – ОС- С₁₇Н₃₅                      СН₂ – ОН                 х г

                        СН₂ – О – ОС- С₁₇Н₃₅    + 3Н₂О → СН – ОН     +  3С₁₇Н₃₅СООН

т/к m=?          СН₂ – О – ОС- С₁₇Н₃₅                      СН₂ – ОН                 852г

                                 884г                                            92г

Х₁=4,06г        Х₂ = 37,6г

                                     Жауабы: m₁=4.06г   m₂=37.6г

Сыныппен жұмыс:

1.     33,6л (қ.ж.) этиленді гидратациялағанда түзілетін этанолдың массасын табыңдар?

Берілгені:               Шешуі:

V= 33.6л           33,6л                 х г    

                          С₂Н₄ + Н₂О→С₂Н₅ОН

т/к m=?             22,4л                 46г          

Х==69г

                               Жауабы: 69г

2) Массасы 9кг глюкозаны спирттік ашытып, қанша литр этанол алуға болады? Этанолдың тығыздығы 0,789кг/м³.

Бер:                   шешуі:

m =9кг                  9кг               х л                                                                

ρ=0,789кг/м³      С₆Н₁₂О₆→2С₂Н₅ОН + 2СО₂                                                           

  т\к V=?               180кг         92кг

х==4,6кг     V= = 5,83м³

3) С₆Н₆→С₆Н₅Сl→С₆Н₅ОН

С₆Н₆ + НСl→C₆Н₅Сl +Н₂↑

C₆Н₅Сl + НОН → С₆Н₅ОН + НСl

4) CH₃-CH₃→CH₃-CH₂Cl→CH₂=CH₂→CH₃-CH₂OH

CH₃-CH₃+HCl→CH₃-CH₂Cl

CH₃-CH₂Cl→CH₂=CH₂ + HCl

CH₂=CH₂+H₂O→CH₃-CH₂OH

5) 30г метилэтил эфирін алу үшін қанша көлем (қ.ж.) этанол қажет?

Берілгені:                                 Шешуі:

m=30г                                         хг                       30г

                                    СН₃ОН + С₂Н₅ОН → СН₃ – О – С₂Н₅ + Н₂О

  т/к V =?                                    46г                   60г

                                     х= =23г       

                                       Жауабы:  23г

6) 15,5г екі атомды спирт алу үшін қандай органиклық қосылысқа калий перманганатының ерітіндісін қосу керек және көмірсутектің массасын табыңдар.

Бер:                                  шешуі:

m(C₂H ₄(OH)₂)=15.5г                   x                                        15.5г

m(CH₂= CH₂)=?                      CH₂= CH₂ +[O]+H₂O→ CH₂OH- CH₂OH

                                                     28г                                         62г

                                                  X=7г      жауабы:7г

7. Мына қосылыстардың ішінен күрделі эфирлер мен жай эфирлерді ажыратып, аттарын атаңыздар:

а) СН₃ – СОО – СН₃         б) СН₃ – СОО – С₂Н₅

ә) СН₃ – О – СН₃            в) СН₃ – О – С₃Н₇

Рефлексия: Оқушылар сіздерге сабақ ұнады ма? Есептер қиыншылық келтірмеді ма? Сілтілік, сілтілік жер  металдардың химиялық  қасиетін пайдалана отырып есепті  шығару қиын болмады ма?

Бағалау

Үй тапсырмасын беру

1.     Құрамында С 40,0%, Н  6,6%, О 53,4% болатын карбон қышқылының молекулалық формуласын табыңдар.