"Хлор және оның қосылыстар" ашық сабақ жоспары 8 ынып химия

Сабақ жоспары

Күні: 27.04. 2016 жыл

Пәні: химия

Пән мұғалімі:Мукушева Гульмира Серикпековна

Сыныбы 8 «В»

Сабақтың тақырыбы: Хлор және оның маңызды қосылыстары

Мақсаты: Хлор және оның қосылыстарының химия саласындағы маңызы мен қасиеттерін үйрену

Күтілетін нәтиже: Хлорды жай зат ретінде атом құрылысын, периодтық жүйеде орналасуын сипаттайды.

 Хлордың физикалық және химиялық қасиеттері мен қолданылуын біледі, реакция теңдеулерін айқын тұжырымдайды .

Хлордың қосылыстарын күрделі зат ретінде тұз қышқылын таниды, айналымды іске асыру реакция теңдеулерін түрлендіреді, теңестіреді, есептер шығарады.

Қолданылатын модульдер:

 Оқыту мен оқудағы жаңа тәсілдер; Сыни тұрғыдан ойлауға үйрету; Талантты және дарынды балаларды оқыту; ОүБ және ОБ; АКТ; Оқытуды басқару және көшбасшылық;

Стратегиялар: «Менің көңіл күйім»; «Өрмекші торы»; «Миға шабуыл»,«Кластер», «блоб ағашы»; Сергіту сәті.

Сабақ кезеңдері	Жоспар мазмұны	Мұғалімнің іс-әрекеті	Оқушының іс-әрекет	Бағалау	Ресурстар
Ұйымд  астыру: 1-2 минут	«Менің көңіл күйім» стратегиясы. Мақсаты: оқушылардың сабақ басындағы көңіл күйін анықтау	Сәлемдесу Оқушылардың сабаққа деген сенімділіктерін арттыру.  Оқушыларға көңіл күйлерін білдіретін «көңіл - күй сөздігі» таратылады - Мен өз көңіл - күйімді жақсы деп айтар едім, себебі мен бүгінгі сабақтан жаңа білім алатыныма сенімдімін -Мен өз көңіл-күйімді байсалды деп айтар едім. Мен қиындықтан қорықпаймын,қателесуден де қорықпаймын, сабақта жақсы жұмыс жасағым келеді. - Менің көңіл-күйім көтеріңкі. Мен химия сабағын жақсы көремін, біз бұл сабақта қызықты тапсырмалар орындаймыз. - Ал мен өзімнің көңіл-күйімді өте жақсы дер едім. Мен өте қуаныштымын.Себебі, менің сүйікті сабағым болады.	Сәлемдесіп, таратылған қағаздарды оқиды, өзіне тең келетін көңіл- күй белгісін таңдайды	Ауызша мадақтау. «Жарайсыңдар!»	Компьютер, жазылған қағаздар
Тұсау кесер 10 минут	«Өрмекші торы» стратегиясы. Мақсаты: өткен білімді еске түсірту, шолу жасау.	«Натрий және оның маңызды қосылыстары» тақырыбы бойынша бір-біріне сұрақтар қоюын ұйымдастырады. Мысалы: 1. Натрий гидроксидінің формуласы (NaOH) 2. Ас тұзының формуласы ( NaCL) 3. NaHCO3 – тің атауы және қолданылуы.( ас содасы, медицинада және нан өнімдерін пісіргенде) 4. натрий селитрасының формуласы және қолданылуы (NaNO3, азот тыңайтқышы ретінде қолданылады) 5. Натрийдің физикалық қасиеттері қандай? 6. Сілтілік металдардың барлығын қалай сақтайды? (керосин қабатының астында сақталады, себебі олар ауадан бірден оксидтердің татымен қаптала бастайды) 7. Натрийдің табиғи қосылыстарының ішіндегі ең маңыздысы. ( натрий хлориді)	Сұрақтар қоя отырып, таспаны бір-біріне береді. Сәйкес жауаптарын береді.	Жұлдызшалармен бағалау	Оралған таспа, тақта, бор
Негізгі бөлім: 20 минут	Жаңа материалды игерту «Болжау» Мақсаты:  ой қозғау	«Болжау»  әдісі арқылы сабақтың тақырыбын ашу: Түрткі сұрақтар қою арқылы оқушылар қара жәшіктің ішіндегі затты табады.( Ол жаңа сабақтың тақырыбы) - 1916 жылы бірінші дүниежүзілік соғыста немістер бұл тұншықтырғыш газды алғашқы рет ағылшындармен соғыста  пайдаланған. Нәтижесінде 1500 мың адам зардап шеккен. - Газ күйінде ол тыныс алу жүйесіне және көзге қатты қоздырғыш қасиет көрсетеді, сұйық күйінде ол күйдірігіш. - Ол кейбір гербицидтер, инсектицидтер, пестицидтер құрамында болады. - Тұздар электролизі нәтижесінде оны алуға болады.                                            - Оны суды және су қоймаларын  дезинфекциялау мақсатында қолданады. (хлор)    Мұғалім әдісті түсіндіріп кетеді. Мұғалім оқушыларға бағыт бере отырып, СТО технологиясын қолдана отырып, оқушыларды сыни ойлауға дағдыландырады.	Мұғалімнің қойған  сұрақтарына ойланып жауап береді. сабақтың тақырыбы мен мақсатын ашады.	Оқушыларды ауызша  бағалау.	Интерактивті тақта, оқулық. .
	«Қара жәшік»	а) сарғылт жасыл түсті  ә) өткір иісті  б) улы газ  в) ауадан 2,5 есе ауыр  г) хлор молекуласы коваленттік полюссіз байланыс түзеді  ғ) бос күйінде өте белсенді д) оттекпен тікелей әрекеттеспейді  ж) мақта , матаны және қағазды ағартуға қолданады.  з) жасанды талшықтан алынған маталарды хлормен ағартуға болмайды.  и) суды зарарсыздандырады.  к) тұздың құрамында бар. л) тыңайтқыштың  құрамында болады.  м) теміржол шпалдарын шіріп кетпес үшін, соның қосылысының ерітіндісімен өңдейді. н) Хлорды алғаш швед химигі К. Шелле пиролюзитті тұз қышқылымен әрекеттестіріп алған	ACTIV STUDIO бағдарламасы бойынша жасалған слайдта жазылған мәліметтерді «білемін» хлордың суреті бар жәшікке және «білмеймін»  деген сұрақ белгісі бар жәшікке жинақтайды.	Күлегештермен бағалау.	Интерактивті тақта
	«Мәтінмен жұмыс»	Оқушыларға мәтін беріледі. Сол мәтінге сүйене отырып сұрақтар құрастырып, бір-біріне сұрақ қойып жауап береді. Ең алғашқы сұрақты мұғалім қояды. Хлор туралы мәтін. Хлор (лат. Chlorum, Cl) — элементтердің периодтық жүйесінің VІІ тобындағы химиялық элемент, атомдық номері 17, атомдық массасы 35,45; галогендер тобына жатады. Молекуласы екі атомнан (Cl2) тұрады; өткір иісті сарғылт, жасыл түсті улы газ; Балқу t – 101°С; тығыздығы 3,214 г/л, ауадан 2,5 есе ауыр, Суда жақсы ериді. Тотығу дәрежелері +1, +3, +4, +5, +7.Табиғатта екі тұрақты изотопы (35Cl мен 37Cl) бар. Хлорды алғаш швед химигі К. Шелле пиролюзитті тұз қышқылымен әрекеттестіріп алған (1774). Хлор өте белсенді элемент, бос күйінде жанартау лавасында ғана, ал байланысқан түрінде тау жыныстарында, теңіз, мұхит, өзен суларында, өсімдік және жануарлар организмдерінде кездеседі. Хлор химиялық активті болғандықтан оның қосылыстары көптеген металдармен, бейметалдармен тікелей әрекеттестіру арқылы, ал оттек, азот, көміртек, инертті газдармен хлор қосылыстары жанама жолмен алынады. Хлор кальций гидрототығымен белгілі жағдайда әрекеттесіп, маңызды техникалық өнімдер (хлорлы әк, гипохлорит, кальций хлораты, т.б.) түзеді. Хлор көптеген органикалық қосылыстармен де әрекеттеседі (қ. Хлорлау). Қазақстанда хлор Павлодар химия зауытында өндіріледі. KCL- маңызды тыңайтқыш. CaCL2 – өзіне суды тартқыш қабілеті бар. ZnCL2- теміржол шпалдарын шіріп кетпес үшін, соның ерітіндісімен өңдейді. Ас тұзының құрамына кіреді.(NaCL) Сұрақ: ас тұзының құрамында болатын өте белсенді газдың салыстырмалы молекулалық массасын анықта. А) 35,5  Ә) 71	Мәтінді оқиды, жұпта талдайды. Сұрақтар құрастырады. Бір-біріне сұрақ қояды.		Үлестірмелі қарточкалар, Интерактивті тақта.
	«Кластер» құру	Электрондық тақтаның ортасында «хлор» деген жазу жазады, оқушыларға кластер құру туралы тапсырма береді.	Әр бала тақтаға шығып хлорға тән қасиеттерді кезектесіп жазады, нәтижесінде бір оқушы жалпы мәліметтерді біріктіріп қорғайды.	Жұлдызшалармен бағалау.
	«Тәжірибе»	Техника қауіпсіздік ережесін сақтауды естеріне салады. 1.      Тәжірибе. « Хлордың көмегімен дақты кетіру» 2.      Тәжірибе. « Сынып бөлмесін зарарсыздандыру үшін ерітінді дайындау» 3.      Хлордың химиялық қасиетіне арналған тәжірибе көрсетеді.	Тәжірибені бақылайды, өздері орындайды. Көрген тәжірибенің реакция теңдеуін тақтаға жазады.
	Сергіту сәті.	Биология сабағынан еске түсіріңіздер «хлор» түбірі қандай сөздерде кездеседі? Бұл түбір сөз нені білдіреді?	Ойланады, жауап береді. Оқушы жауаптары (хлоропласт, хлорофилл …) Заттың түсін білдіреді?
Қорытынды: 10 минут	«Ситуациялық сұрақтар»	Оқушыларға ситуациялық сұрақтар қояды. 1.Мәселе.Сіздің үйіңізде ағартқыш құйылған құты бар,бірақ оның сыртындағы қолдану тәсілі түсіп қалған. Ерітіндіден хлордың иісі шығады. Сіз онымен киімді ағартқыныз келді. Сіз қандай ыдысты таңдар едіңіз: пластмасса ыдысты, алюмин ыдысты немесе сырты бүлінген эмаль ыдысты? 2. Мәселе. Сіз хлордың ағу қаупі бар бөлмеде қалдыңыз, сізде жеке қорғану құралдары жоқ. Сіздің әрекетіңіз. 3. Мәселе. Хлормен оттек әрекеттескенде қандай оксид түзіледі? (хлор оттекпен әрекеттеспейді) 4.Мәселе. Неліктен хлор улы газ, ал құрамында хлоры бар ас тұзын тағамға қолданамыз?, (хлор газы – жай зат (Cl2), ал ас тұзының құрамында хлор ионы (NaCI)	Сұрақтарға жауап береді.	Өзара бағалау.
	«Қара жәшік»	Сабақтың басында толтырған қара жәшікті алған жаңа мәліметтерді пайдаланып қайтадан толтыруды тапсырады.	Сабақтың басында толтырған қара жәшікті алған жаңа мәліметтерді пайдаланып қайтадан толтырады.
3 минут	Рефлексия	«Блоб ағашы»	«Блоб ағашын» бояйды