Компьютер,компьютердің негізгі құрылғыларымен міндеттері және мүмкіндіктері

Күні______________                                                Сыныбы_____________________-

Сабақтың тақырыбы:     Компьютер,компьютердің  негізгі құрылғыларымен міндеттері және мүмкіндіктері

Сабақтың мақсаты: Компьютердің - әмбебап ақпараттық машина екенін, информатиканың не екенін түсіндіру.

Білімділік: Оқушылардың информатика пәнімен, негізгі ақпараттық   процестермен, 

                                 компьютер өндейтін ақпарат түрлерімен  таныстыру. Бағдарлама және

                                 бағдарламалық жабдықтама түсініктерімен  таныстыру;

Тәрбиелік: Оқушыларды тәрбиелілікке, ұқыптылыққа, тиянақтылыққа  үйрету.

Дамытушылық: Оқушылардың ойлау қабілетін, логикалық – абстракиясын  дамыту.

Сабақтың түрі: Аралас сабақ.

Сабақта қолданылатын көрнекті құралдар: компьютер,интер.тақта,  электронды оқулық

Сабақтың өту барысы:

                                          1. Оқушыларды ұйымдастыру.

                                          2. Үйге берілген тапсырманы тексеру.

                                          3. Жаңа тақырыпты түсіндіру.

                                          4. Сабақты бекіту.

                                          5. Үйге тапсырма беру.

Өткен материалды қайталау сұрақтары:

              Сигнал дегеніміз не?

              Аналогтық сигналды   дискреттік   сигналға   қалай   аустыруға  болады ?                          

               Алынған   хабарды   қай  кезде  ахпарат   деп   есептеген ,  қай  кезде  есептеуіне  болады?

               Ақпараттың   қандай   қасиеттері  бар ?

               Хабардың   ақпараттық  көлемі  деген  не ?

 Жаңа  түсініктер

      Ақпараттық   процестерді зерттейтін  ғылым   информатика   деп  аталады.  Ақпаратық   процесті  жүзеге  асыратын  негізгі   құрылғы  компъютер   деп аталады. Ақпаратты автоматты түрде өндеу адамының   қатысуынсыз өңдеу , бұл кезде компьютер алдын ала берілген багдарлама боиынша ақпаратты өңдеуі алғашқы мәліметтер енгізуден бастап нәтеже алғанға дейін жүргізіледі.

Кірістік мәліметтердің түрі  мынадай болуы мүмкін:

Мәтіндік ақпарат	Оқулықтағы мәтін,дәптердің шығарма,ауа райын болжау,радио арқылы хабар
Сандық	Көбейту кестесі,арифметикалық мысал,хоккей оцындағы есеп.
Графикалық апарат	Суреттер,схемалар,сызбалар,фотосуреттер.
Музыкалық апарат	Дыбыстар,музыка,сөз.
Бейне апарат	Түрлі түсті графика,дыбыс,фильмдер,екі және үш өлшемді жылжымалы обьектілер.

 Компьютердің   аппараттық  құралдары:                                                                                               *  Бағдарламаларды  компьютердің  жадына  екілік  көрсетілуде ұсынуда  арналған  енгізу  құрылғыларына:         

            * Ішкі және  сыртқы  болып  бөлінетін, деректерді, бағдарламаларды  сақтауға  арналған кампьютерлік  жадынан:                                                                                                                  * Мәліметтерді  өңдеу  процесін басқаратын процессрдан.                                      

            *  өңдеу нәтижелерін  шығаратын-шығару  құрылғылардан :

            * барлық құрылғылар арасында ақпарат жеткізу қызметін атқаратын ақпараттық

            Бағдарламалық құралдар - әр түрлі мақсаттарға арналған бағдарламалар жиынтығы. Компьютердің бағдарламалық құралдарын бағдарламалық   жасақтама деп те атайды.

Олар:

Жүйелік деп, аталатын, к-ң барлық құрылғылары мен мәліметтерді өңдеуді жасақтау қорларының жұмыстарын басқаратын;

Қолданбалы деп, аталатын, мәліметтерді өңдеуге арналған;

Бағдарламалау жүйелері деп аталатын, басқа бағдарламаларды өңдеу қызметін атқаратын бағдарламалардан тұрады.

Программалық жабдықтамалар

       Компьютердің программалық жабдықтамалары жүйелік, қолданбалы бағдарламалардан және бағдарламалау жүйелерінен тұрады.

       Жүйелік бағдамалардың ішінде операциялық жүйе (ОЖ) (операционная система –ОС) негізгі болып табылады.

       ОЖ - компьютердің барлық мәліметтерді өңдеу жұмысын ұйымдастыратын бағдарламалар жүйесі. Ол компьютердің барлық құрылғыларын басқарады, компьютер құрылғыларының арасында және компьютер мен адам арасында мәліметтер алмасуын жүзеге асырады. Сонымен қатар ОЖ-әмбебап жүйе, оны әр түрлі типтегі компьютерлерге, компьютерге қосылған қосымша құрылғыларға сәйкестендіріп баптауға болады, компьютерді дербес түрде баптауға мүмкіндік береді.

        ОЖ - лер өте көп, бірақ біздің қарастыратынымыз үйде және мектептерде тұрған компьютелердің операциялық жүйелері. Бұдан аз-ақ уақыт бұрын мұндай компьютерлерде  ОЖ MS DOS тұратын. Қазірг кезде кең тараған жүйелер: WINDOWS 95, WINDOWS 98, WINDOWS NT.

       Бұл  операциялық жүйелердің және көпдеген өте маңызды қолданбалы бағдарламалардың, бағдарламалау жүйелерінің негізгі әзірлеушісі (жауапшысы) американың Microsoft фирмасы.

      Компьютерде жұмыс істеу- негізінде оның ОЖ-мен жұмыс істеу. Сондықтан компьютер мен адамның қатынасу тәсілі қаншалықты қарапайым, түсінікті және жақын долстықта екендігі өте маңызды.                   

      Адам  мен компьютер арасындағы қарым-қатынас тәсілін интерфейс деп те атайды.Дербес компьютерлерде қатынасудың –интерфейстің-команданың және терезелік екі тәсілі болады.

      Командалық интерфейсте адам компьтермен ОЖ-нің командаларының жиынтығының көмегімен қатынас құралады,олар өте көп және жазылу түрлері де әр түрлі.Командалық интерфейсі бар ОЖ-ға ОЖ МSDOS жатады,олкомпьютерлерде соңғы жылдарға дейін негізгі болып келді.компьютерде дұрыс жұмыс істеу үшін,ОЖ MSDOS нұсқауларының қалың томдарын оқып  үйрену қажет болды.

      Терезелік интерфейстің жөні басқа,ол WINDOWS тіпті Ож-де жүзеге асырылған.Мұнда компьютермен қатынасу көбіне тек маус құрылғысы арқылы жасалады.Компьютермен жұмыс істеу үшін,экранда графикалық формаларды компьютермен қатынас құруды сезу дәрежесіндетүсінікті еді.

Оның үстіне ОЖ WINDOWS бір мезгілде бірнеше мәсел елерді,ал MSDOS тек бір мәселені ғана шешуге мүмкіндік береді.

            Әрине, WINDOWS типті ОЖ-лар тек белгілі жағдай жасалғанда,яғни процессордың жұмысының жылдамдығы арттырылғанда, компьютердің жедел және тұрақты жадының көлемі үлкейтілген ғана MSDOS-тың орнын басты.

            Қолданбалы бағдарламалық жасақтама мәліметтерді өңдеудің нақты мәселелерін шешуге арналған.Олардың көмегімен құжаттар құруға, графикалық объектілер даярлауға, әр түрлі есептеу жүргізуге және өздеріңнің демалыстарынды ұйымдастыруға көмектеседі.

            Қолданбалы бағдарламаларды арнайы және әмбебап бағдарламалар деп екі топқа бөлінеді.

2-сабак.Электронды оқулықпен жұмыс. Тапсырма 5,6

Сабақты бекіту сұрақтары:

●      Компьютер дегеніміз не?

●      Ақпараттық  құралдар неден тұрады?

●      Компьютердің бағдарламалық жасақтамасына нелер кіреді?

●      Бағдарламалау жүйелері не үшін қолданылады?

Үйге тапсырма:    Тақыырпты оқу. Компьютер . Интернеттен компьютер туралы жаңалықтар іздеу