Конспект по химии "Қаныққан біратомды спирттер"

Өткізген күні: 15.01.16ж.	Сынып: 11 «А» (17-18 жасар).     Химия пәнінің мұғалімі: Елеусизова Г.К.		Оқушылар саны: 8 Қатысқаны: 8
Сабақтың тақырыбы:	Қаныққан көпатомды спирттер. Спирттерді алу жолдары.
Сілтеме:	интернет материалдары, Н.Н.Нұрахметов, Ә.Темірболатов, С.Әлімжанова., Химия 11-сынып., Алматы:Мектеп, 2012.-352б.,сур. ., Н.Н.Нұрахметов, Ә.Темірболатов, С.Әлімжанова., Химия 11-сынып., Алматы:Мектеп, 2007.-349б.,сур.
Жалпы мақсаттар:	Оқушыларға көп атомды спирттердің құрылысы мен қасиеттерін, алыну жолдарын, түсіндіру,  өз бетімен еңбектенуге, ойлау қабілетін дамыту, ұйымшылдыққа, белсенділікке, шапшаңдыққа тәрбиелеу.
Түйінді идеялар:	«Спирттер» дегеніміз - молекуласында бір немесе бірнеше сутек атомдары гидроксил тобына алмасқан көмірсутектердің туындылары.
Әдіс –тәсілдер:	Жекелей, жұптық, топтық. «Шағын эмтихан» әдісі, «Ойлан, топтас, талқыла» әдісі,  «Еркін әңгіме», «Ойлан, жауап бер», «Кім жылдам?» әдісі.
Көрнекіліктер:	Интербелсенді тақта, таратпа материалдар, топқа бөлу карточкалары,  флипчарттар,этил спирті.
Дерек көздер:	интернет материалдары, оқулық.
Оқыту нәтижелері:	-          өткен тарау бойынша қойылған сұрақтарға бірден жауап бере алады; -          видио арқылы жаңа тақырыпты табады; -          сызбанұсқалар арқылы жаңа тақырыпты түсінеді; -          біратомды спирттердің қасиеттері және қолданылу жайлы біледі; -          органикалық қосылыстардың формуласын құра алады.
Сабақ барысы:	Мұғалімнің іс-әрекеті	Оқушылардың іс-әрекеті		Бағалау
І. Ұйымдастыру бөлімі. 2 минут	Оқушылармен амандасу, түгендеу(Салеметсіңдер ме, оқушылар! Өз орындарыңа  отырыңдар, біз сабақты бастайық, бұл сабақ сендерге жемісті, ең бастысы – пайдалы болады деп ойлаймын! ) Топқа бөлу. Карточка қиындылары арқылы оқушыларды екі топқа бөлу. І топ: «Метанол» ІІ топ: «Этанол»	Оқушылар бір-бірінің пікірін тыңдай білуге ұмтылады.		Мадақтау
ІІ. Үй жұмысын сұрау. 6 минут	«Кубизм» әдісі. 1. Спирттер дегеніміз не? 2. Этил спиртінің физикалық қасиеттрі қандай? 3. Бір атомды қаныққан спирттердің жалпы формуласы 4. Спирттерге тән функционалдық топ, жүйелеу номенклатурасы бойынша ол қалай аталады? 5. Спирттерге тән изомерия түрлері 6. Бір атомды спирттердің алғашқы 3 өкілінің формуласын жаз. Дидактикалық ойын. Берілген формулаларды аттарына сәйкестендіру С 6Н 14 С2 Н2 С7 Н13  ОН С6 Н 5СI С6Н6 С4 Н 6 Бензол , ацетилен , хлорбензол , гексан , гептанол , бутин, гептен, метил.	Әр топтан екі оқушыдан шығып кубикті интерактивті тақтаның мүмкіндіктерін пайдалану арқылы иіріп, берілген сұрақтарға жауап береді.		Шапалақтау Мадақтау
ІІІ. Жаңа сабаққа даярлық 3 минут	«Ойлан, жауап бер» әдісі. Медицина туралы видио көрсету.	Сыни тұрғыдан ойлау арқылы жаңа тақырыпты табады. Сабақтың мақсатын мұғаліммен бірлесе отырып қояды.		Шапалақтау
IV. Жаңа сабақ. 20 минут	«Тірек сызба». Спирттер анықтамасы жалпы формуласы изомериясы жіктелуі жалғанатын жұрнағы кейбір өкілдері «Кластер әдісі» 1-топ. Интерактивті тақтада жазылған кластерге метанолдың қолданлыуын жазып, мағлұмат беріледі. 2-топ. Интерактивті тақтада жазылған кластерге этанолдың қолданылуын жазып, мағлұмат береді.	Әр қайсысы өз білім шыңына, өз қабілеттеріне жетеді.		Жұптардың бір-бірін бағалау Бас бармақ
Сергіту сәті. 1,5 минут	Қосылған әуенге түрлі қимылдар жасау.	Сергиді, сабаққа деген қызығушылықтары артады.		Шапалақтау
V. Бекіту. 8 минут	Деңгейлік тапсырмалар I-деңгей Қайсысы бір атомды  спирттерді өнеркәсіпте алудың жолы емес а) Көмірсутектердің моногалоген туындыларын сілті қатысында    гидролиздеу б) Құрамында қанты бар заттарды ашытқы ферменті қатысында ашыту в) Альдегидтерді тотықсыздандыру г) Этиленді көмірсутектерді гидратациялау д) Кетонды тотықсыздандырғанда спирт түзіледі II-деңгей 1.    Пропил спиртін көмірсутектердің моногалогентуындысын гидролиздеп алудың реакция теңдеуін жаз. 2.    Реакция нәтижесінде алынған спирттің атын атап, нешіншілік спирт екенін жаз. CH3 – CH2 – CH2– OH             CH3 – CH2 – CH2– OH III-деңгей 1. 1-бромпропанның спирт алудың реакция теңдеуін жазып, алынған спиртті халықаралық жүйе бойынша атау. 2. 33,6 литр /қ.ж/ этиленді гидратациялағанда түзілетін этанолдың массасын есепте.	Оқушылар топтасып берілген тапсырмаларды орындайды.		Бір-бірін бағалау
Рефлексия 1,5 минут	«Бүгінгі сабақ саған ұнады ма?» -       Сабақ ұнады ма? -       Бүгінгі сабаққа байланысты сұрақ бар ма?	Оқушылар сабақтың соңында сабаққа кері байланыс береді.		Кері байланыс
VI. Қорытындылау. 2 минут	«Сенесің бе, сенбейсің бе ? /химиялық диктант жазады/ 1. Спирттер суда ерігіштігі молекулалық массасына байланысты болатын сұйық, қатты заттар 2. Қ.t мен б.t- сәйкесті көмірсутектерден жоғары, себеп молекулааралық сутектік байланыс болады. 3.Спирттер полюссіз қосылыстар 4. Спирттер күшті қышқылдар, индикаторға әсер етеді. 5. Белсенді металдармен орынбасу реакциясына түсіп, алкоголяттар түзеді. 6. Карбон қышқылдармен әрекеттескенде күрделі эфир түзеді. 7. Дегидрация реакциясы t  байланысты жүреді, t >140 C болса алкендер түзіледі. 8. Дегидрация реакциясы 2- шілік, 3- шілік спирттерде қиын жүреді 9. Тотықтырғыш әсерінен түрліше тотығып бірде альдегид, бірде кетон түзеді. 10. Біріншілік спирттерде сапалық реактив CuО, реакция белгісі өткір иіс, қызыл түсті тұнба. 11. Спирттердің бәрі көгілдір жалын мен күйе түзе жанады. 12. Спирттер галоген сутекпен әрекеттескенде алкен түзеді.			1 иә, 2 иә, 3жоқ, 4жоқ, 5иә, 6иә, 7иә, 8жоқ, 9иә, 10иә, 11жоқ, 12иә.
VII. Үй жұмысы. 1 минут	1 топ: «Спирт атауының шығу тарихы және спирттің алынуы»; 2 топ: « Маскүнемдік туралы ғұламалар не дейді?» және  «Ертедегі спирт ішімдігіне салынған тыйымдар дерегінен».